«Η Ευρωπαΐκή Ενωση δεν είναι σε θέση να υποδεχτεί νέα κράτη μέλη ούτε στο πολιτικό επίπεδο ούτε στο επίπεδο των θεσμών», αναφέρει έκθεση 12 ευρωπαίων πολιτικών εμπειρογνωμόνων, η οποία εκπονήθηκε έπειτα από σχετική παραγγελία της γαλλικής και της γερμανικής διπλωματίας.
Στην έκθεση αυτή, η οποία παρουσιάσθηκε σήμερα στις Βρυξέλλες στα 27 κράτη μέλη, 12 εμπειρογνώμονες προτείνουν να απλουστευθεί η λειτουργία μιας Ευρώπης των 30, ακόμη και περισσότερων μελών, τα πορίσματα της δεν δεσμεύουν σε καμία περίπτωση τα υπουργεία Εξωτερικών της Γαλλίας και της Γερμανίας. Μπορούν ωστόσο να αποτελέσουν έναυσμα για την έναρξη των συζητήσεων που θα γίνουν ενόψει της συνόδου κορυφής του Δεκεμβρίου, όπου το ζήτημα της διεύρυνσης της ΕΕ προς την Ουκρανία, την Μολδαβία και τα Βαλκάνια θα κυριαρχήσει.
Σύμφωνα με την έκθεση των 12 εμπειρογνωμόνων, πριν από την ένταξη νέων κρατών μελών στην ΕΕ θα πρέπει να προηγηθεί η αναμόρφωση του τρόπου λειτουργίας της, δηλαδή η αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Συνθήκης. Ειδικότερα θα πρέπει να γενικευτεί η διαδικασία υιοθέτησης των αποφάσεων με ενισχυμένη πλειοψηφία και όχι με ομοφωνία και να εξαρτάται η εκταμίευση των ευρωπαϊκών κονδυλίων από τον σεβασμό του κράτους Δικαίου. Σε γενικές γραμμές προκρίνεται η δημιουργία, ως το 2030, μίας Ευρώπης πολλών ταχυτήτων στο κέντρο της οποίας θα βρίσκονται τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ και του Σένγκεν, ενώ στον ευρύτερο κύκλο θα συμμετέχουν τα κράτη της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, την οποία εισηγήθηκε η Γαλλία.
Εντελώς αντίθετες προς αυτή την προοπτική εμφανίζονται οι χώρες της βόρειας και της ανατολικής Ευρώπης, προβάλλοντας το επιχείρημα πως τα αιτήματα ένταξης που έχουν υποβάλει η Ουκρανία η Μολδαβία και οι χώρες των Βαλκανίων θα πρέπει να απαντηθούν άμεσα και όχι σε βάθος χρόνου.
Πριν διευρυνθεί η ΕΕ πρέπει να μεταρρυθμιστεί σε βάθος μέχρι το 2030
Σύμφωνα με την έκθεση η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να μεταρρυθμιστεί σε βάθος μέχρι το 2030, αν θέλει να αποφύγει την παράλυση πριν από τη διεύρυνσή της προς άλλες χώρες όπως η Ουκρανία.
«Είναι σαφές πως η διεύρυνση της ΕΕ είναι προς το συμφέρον όλων μας και πως οφείλουμε συνεπώς να αρχίσουμε ήδη από τώρα να κάνουμε τα πάντα για να είναι έτοιμη η ΕΕ», σχολίασε σήμερα η γερμανίδα υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Άνα Λούρμαν.
«Για γεωπολιτικούς λόγους, η διεύρυνση της ΕΕ βρίσκεται σε καλή θέση στον κατάλογο των προτεραιοτήτων, όμως η ΕΕ δεν είναι ακόμη έτοιμη να υποδεχθεί νέα μέλη, ούτε από θεσμική άποψη ούτε από άποψη πολιτικών», υπογραμμίζουν οι εμπειρογνώμονες.
Οι ίδιοι προτείνουν ιδιαιτέρως να καταργηθεί ο κανόνας της ομοφωνίας, ο οποίος απαιτεί μερικές φορές επίπονους συμβιβασμούς για ορισμένες αποφάσεις, όταν δεν παραλύει απλώς τις συνομιλίες των 27.
Η ομοφωνία θα μπορούσε να παραμείνει ο κανόνας σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική και την πολιτική της ασφάλειας, όμως θα μπορούσε να αντικατασταθεί από μια ενισχυμένη πλειοψηφία σε άλλα θέματα, όπως αυτό της φορολογίας, για παράδειγμα. Επιφυλακτικοί σ' αυτό το υψηλού κινδύνου ζήτημα, οι ειδικοί προτείνουν δυνατότητες εξαίρεσης.
Έχοντας κατά νου την αποτελεσματικότητα, προτείνουν επίσης μια «διαφοροποίηση» στους κόλπους της ένωσης, όπου ορισμένα μέλη θα είναι ελεύθερα να προχωρήσουν μπροστά χωρίς να περιμένουν τα άλλα. Πρόκειται για μια παλιά ιδέα, την οποία απορρίπτουν ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες εκφράζουν φόβους για μια Ευρώπη πολλών ταχυτήτων στην οποία θα μπορούσαν να είναι παραμερισμένες.
Σύμφωνα με την έκθεση, αυτή η Ευρώπη θα περιλάμβανε ένα πρώτο κύκλο χωρών έτοιμων για μια φιλόδοξη ολοκλήρωση των πολιτικών τους, ένα είδος σκληρού πυρήνα, ενώ στη συνέχεια θα ερχόταν η ΕΕ όπως υφίσταται αυτή τη στιγμή, μετά ένα σύνολο χωρών που θα αρκούνταν στην κοινή αγορά, όπως αυτή τη στιγμή η Ελβετία ή η Νορβηγία, και τέλος η Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα για να εξασφαλίσει ένα διάλογο ανάμεσα σε όλες τις χώρες της ηπείρου.
Στην έκθεση προτείνεται επίσης να μειωθεί ο αριθμός των μελών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που είναι σήμερα 27 ώστε κάθε χώρα να έχει τον επίτροπό της, και να περιοριστεί σε 751 το πολύ ο αριθμός των ευρωβουλευτών.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρόκειται να αποφασίσει πριν από το τέλος της χρονιάς αν θα αρχίσει ή όχι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με χώρες, μεταξύ των οποίων η Ουκρανία και η Μολδαβία.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε την περασμένη εβδομάδα πως η ΕΕ δεν πρέπει «να περιμένει την τροποποίηση των συνθηκών για να προχωρήσει στην οδό της διεύρυνσης» και ζήτησε «να προσαρμοστούν ταχύτερα η Ένωση», οι θεσμοί της και ο προϋπολογισμός της.
Από τις Βρυξέλλες, η γαλλίδα υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Λοράνς Μπον επέμεινε στο γεγονός ότι η έκθεση αυτή δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση «μια πρόταση» του Παρισιού και του Βερολίνου, αλλά μια συμβολή εμπειρογνωμόνων οι οποίοι «παρουσιάζουν επιλογές» για να δώσουν τροφή στη συζήτηση.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
