«Το ζήτημα Μπελέρη είναι βαθύτατα ευρωπαϊκό, δεν είναι διμερές. Έχει να κάνει με τον σεβασμό του κράτους δικαίου», δήλωσε ο υπουργός Επικρατείας, Σταύρος Παπασταύρου, σε συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΣΚΑΪ, παραθέτοντας το χρονικό της υπόθεσης του εκλεγμένου δημάρχου Χειμάρρας.
«Υπάρχει μία σθεναρή υποστήριξη της (ελληνικής) κυβερνήσεως προς την ανάγκη να τηρηθεί το κράτος δικαίου, την ανάγκη να τηρηθεί μία δίκαιη δίκη και να γίνει απόλυτα σεβαστό το δικαίωμα για το τεκμήριο αθωότητας. Ο Φρέντης Μπελέρης εξελέγη δήμαρχος στις εκλογές της 14ης Μαΐου 2023 ενώ, δύο ημέρες πριν, είχε προφυλακισθεί. Κέρδισε, δηλαδή, τις εκλογές, ενώ ήταν προφυλακισμένος. Είχε δεχθεί σωρεία λεκτικών επιθέσεων όλο το προηγούμενο διάστημα. Από τότε που εξελέγη, εδώ και επτά μήνες σχεδόν, βρίσκεται προφυλακισμένος. Και η αλβανική κυβέρνηση του αρνείται το αναφαίρετο δικαίωμα να ορκισθεί δήμαρχος, όπως επέλεξαν οι δημότες της Χειμάρρας. Το οξύμωρο είναι πως αυτός που δεν εξελέγη, συνεχίζει και ασκεί τα καθήκοντα του δημάρχου», ανέφερε ο υπουργός Επικρατείας.
«Ο Φρέντης Μπελέρης συνελήφθη τα χαράματα της 12ης Μαΐου σύμφωνα με την κατηγορούσα αρχή επ' αυτοφόρω με την κατηγορία της εξαγοράς ψήφων. Για καλή τύχη του Φρέντη Μπελέρη, μία κάμερα στην παραλία της Χειμάρρας, έξω από ένα εστιατόριο, καταγράφει ότι ο Φρέντης Μπελέρης είναι με δύο φίλους του όταν συλλαμβάνεται από την αλβανική αστυνομία και δεν έχει πάνω οποιοδήποτε χαρτονόμισμα. Άρα, οποιαδήποτε κατηγορία για επ' αυτοφόρω τέλεση αδικήματος αυταπόδεικτα δεν ισχύει», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον κ. Παπασταύρου, «ο πρώτος μάρτυρας κατηγορίας είναι ο Αρσέν Ράμα, που λέει ότι ένας συνεργάτης του κ. Μπελέρη τού έδωσε 350 ευρώ [...] όμως αυτός ο μάρτυς κατηγορίας, στη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας, παραδέχθηκε ότι για να γίνει πληροφοριοδότης της αστυνομίας πήρε χρήματα. Σε οποιοδήποτε άλλο κράτος, αν ο βασικός μάρτυρας κατηγορίας έλεγε ότι για να συμμετάσχει σε μία διαδικασία της αστυνομίας χρηματίσθηκε, η κατηγορία θα σταματούσε εκεί. Εδώ η διαδικασία συνεχίζεται. Ο δεύτερος μάρτυρας κατηγορίας είναι ο τότε επικεφαλής της αστυνομίας στη Χειμάρρα, ο οποίος στη συνέχεια έχει πάρει δύο προαγωγές, έχει πάει στον Αυλώνα και έχει αυξηθεί ο μισθός του. Ο τρίτος μάρτυρας κατηγορίας δεν εμφανίσθηκε στη δίκη της Τετάρτης. Με αυτές τις κατηγορίες δικάζεται ο Φρέντης Μπελέρης», Σε αυτό το σημείο, σε ένα γενικό σχόλιο, σημείωσε ότι «το κράτος δικαίου, οι ασφαλιστικές δικλίδες υποχρεώνουν όλους μας, σε όλα τα κράτη-μέλη, να σεβόμαστε το τεκμήριο αθωότητας του κάθε κατηγορουμένου και να του δημιουργούμε συνθήκες για δίκαιη δίκη».
Πέραν της κύριας κατηγορίας εις βάρος του δημάρχου Χειμάρρας, υπάρχει παράλληλα και το ζήτημα της ορκωμοσίας. Εδώ, η αλβανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι «ο νόμος δεν της επιτρέπει να ορκισθεί δήμαρχος ο Φρέντης Μπελέρης. Και είναι ένα επιχείρημα που κάποιοι Ευρωπαίοι εταίροι το υιοθετούν». Η αλβανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι «ο νόμος δίνει το δικαίωμα στον επικεφαλής της φυλακής να δώσει άδεια σε έναν κρατούμενο για να πάει στον γάμο του είτε σε κηδεία είτε για εξετάσεις στο νοσοκομείο. Άρα, με μία περιοριστική ερμηνεία αυτού του νομικού πλαισίου δεν επιτρέπεται. Στην πραγματικότητα, όμως, όπως και στο δικό μας Σύνταγμα, έτσι και στο αλβανικό Σύνταγμα, στο άρθρο 45 για το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι, είναι σαφές ότι αυτή η απαρίθμηση είναι ενδεικτική και όχι εξαντλητική», τόνισε ο υπουργός Επικρατείας.
«Κοιτάξτε ένα γαϊτανάκι που κρατάει επτά μήνες. Ο επικεφαλής των φυλακών και ο εισαγγελέας δήλωσαν αναρμόδιοι για να επιτρέψουν στον εκλεγμένο δήμαρχο να πάει να ορκισθεί. Παρέπεμψαν το θέμα στο Ειδικό Δικαστήριο για την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος. Το Ειδικό Δικαστήριο απεφάνθη δύο φορές ότι δεν έχει αρμοδιότητα και έστειλε το θέμα στο Πρωτοδικείο Δυρραχίου. Το Πρωτοδικείο έκρινε ότι δεν ξέρει αν έχει αρμοδιότητα και παρέπεμψε το θέμα στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο στις 7 Νοεμβρίου επέστρεψε την υπόθεση στο Ειδικό Δικαστήριο. Είναι σαφές ότι δεν θέλουν να τηρηθεί η λαϊκή εντολή που έχει πάρει ο Φρέντης Μπελέρης», συμπέρανε.
«Υπάρχουν κράτη-μέλη που λένε ότι το θέμα είναι διμερές. Και όχι μόνο λένε αυτό αλλά ισχυρίζονται ότι η διμεροποίηση της προσχώρησης της Αλβανίας στην Ευρώπη είναι απαράδεκτη. Εγώ λέω ότι αυτή είναι μία λάθος προσέγγιση [...] το ζήτημα Μπελέρη είναι βαθύτατα ευρωπαϊκό, δεν είναι διμερές. Έχει να κάνει με τον σεβασμό του κράτους δικαίου», τόνισε ο κ. Παπασταύρου.
Θύμισε, δε, ότι «ο πρωθυπουργός πήγε στη Σύνοδο Κορυφής της Διαδικασίας του Βερολίνου στα Τίρανα στις 16 Οκτωβρίου 2023 και με αποφασιστικό τρόπο έθεσε το πλαίσιο όσον αφορά το ζήτημα Μπελέρη. Είπε, δηλαδή, ότι προφανώς η Ελλάδα στηρίζει σταθερά και αταλάντευτα την ενταξιακή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων. Όλοι κερδίζουμε από την ευρωπαϊκή προοπτική τους, και ιδιαίτερα η ελληνική εθνική μειονότητα. Αλλά αυτή η ενταξιακή πορεία έχει κάποιες προϋποθέσεις και κριτήρια».
Επανερχόμενος στη δεύτερη, παράλληλη, δίκη για την ορκωμοσία Μπελέρη, παρατήρησε πως «ο εκλεγμένος πρωθυπουργός (της Αλβανίας) λέει για τον εκλεγμένο δήμαρχο ότι αδυνατεί να ορκισθεί, καθώς ο νόμος μας είναι πολύ σαφής ως προς τις συνθήκες κάτω από τις οποίες γίνεται η ορκωμοσία». Δηλαδή, η εκτελεστική εξουσία -ενώ υπάρχει εν εξελίξει δικαστική διαδικασία- «πηγαίνει και τους λέει ότι δεν μπορεί να ορκισθεί. Αν δεν είναι αυτό παράβαση βασικών κανόνων του κράτους δικαίου, αν δεν είναι αυτό παραβίαση του τεκμηρίου αθωότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 6, παράγραφος 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου τότε τι είναι;».
Θέτοντας και την οικονομική διάσταση της υπόθεσης, παρέθεσε και την περίπτωση του συζύγου της τέως υπουργού Εξωτερικών, υπόθεση που «έχει πάει, και αυτή, στο Ειδικό Δικαστήριο. Το οποίο έχει κάνει, μάλιστα, μια προληπτική κατάσχεση του συγκεκριμένου οικοπέδου» (σ.σ. στην παραλία της Χειμάρρας).
Ο υπουργός Επικρατείας επεσήμανε ότι «η ελληνική μειονότητα δέχεται διαχρονικά πίεση», θυμίζοντας και παλαιότερα περιστατικά με τις εκλογές εκεί. Όμως, συμπλήρωσε, η ελληνική μειονότητα βρίσκεται εκεί «από την εποχή του Ομήρου. Είναι μία περιοχή απέναντι από την Κέρκυρα, έχει μεγάλη οικονομική αξία, όπου όμως μπορούν να συμβιώσουν και η ελληνική μειονότητα και οι Αλβανοί». Ζητούμενο είναι «να βρεθεί μία δίκαιη λύση σύμφωνα με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, την αρχή καλής γειτονίας και το κράτος δικαίου. Γιατί έτσι θα κερδίσουν όλοι. Θα κερδίσει η Αλβανία, θα κερδίσει η Ελλάδα, θα κερδίσει η Χειμάρρα. Ενώ όσο συνεχίζεται αυτή η απαράδεκτη κατάσταση με προφυλακισμένο έναν άνθρωπο, που να κινδυνεύει με μία ποινή από ένα έως πέντε χρόνια με μία κατηγορία, η οποία στην πραγματικότητα δεν στηρίζεται, από αυτό ζημιωνόμαστε όλοι. Και η Ευρώπη και η Αλβανία και η Ελλάδα και η Χειμάρρα», υπογράμμισε.
Βεβαίως, προσέθεσε, «αν ο κ. Μπελέρης δεν ήταν μέλος της ελληνικής εθνικής μειονότητας και καμίας μειονότητας, προφανώς η Ελλάδα δεν θα είχε δείξει το ίδιο ενδιαφέρον. Όμως για την Ευρώπη θα έπρεπε να παραμένει ευρωπαϊκό θέμα. Γιατί αν μπορεί μία εκτελεστική εξουσία σε οποιοδήποτε κράτος να μην ορκίζει κάποιον επειδή δεν της αρέσει, αυτό είναι πρόβλημα για την Ευρώπη».
Εξέφρασε, δε, την ελπίδα ότι δεν θα επαναληφθεί η εκλογική διαδικασία και πως η κυβέρνηση θα σεβαστεί εντέλει «τη λαϊκή κυριαρχία και το δικαίωμα του Φρέντη Μπελέρη να ασκήσει τα καθήκοντά του ως δήμαρχος και τουλάχιστον να ορκισθεί». «Να δικασθεί ως δήμαρχος, όπως θα γινόταν σε κάθε κράτος-μέλος», κατέληξε ο κ. Παπασταύρου.