Είναι ίσως ύψιστη επιδίωξη πολλών πολιτικών ανδρών και γυναικών, να έχουν μια γρήγορη ανέλιξη, πετυχαίνοντας νίκη στα χαρακώματα. Την τακτική αυτή φαίνεται να ασπάζεται και ο νέος πρωθυπουργός της Γαλλίας Γκαμπριέλ Ατάλ, που διορίστηκε στον θώκο πριν μόλις 20 ημέρες, σε ηλικία 34 ετών. Το νεαρόν της ηλικίας, νεώτερος πρωθυπουργός της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας, παραπέμπει ευθέως στην ανάληψη της Προεδρίας το 2017 από τον 39χρονο τότε Εμανουέλ Μακρόν. Ο γαλλικός Τύπος εκτιμά ότι, εάν κερδίσει την πρώτη του μεγάλη πολιτική σύγκρουση, αυτή με τους αγρότες, τότε βρίσκεται σε ευθεία γραμμή για υποψήφιος Πρόεδρος μετά τη λήξη της θητείας του σημερινού Προέδρου το 2027. Ηδη, στις δημοσκοπήσεις του Οκτωβρίου για την Figaro ο Ατάλ, ως υπουργός Παιδείας τότε, ερχόταν δεύτερος μετά τον πρώην Πρωθυπουργό Εντουάρ Φιλίπ.
Ο Ατάλ ήταν υπουργός Παιδείας της Κυβέρνησης Ελιμπαζέτ Μπορν. Η Μπορν, εφαρμόζοντας αυστηρές και ολίγον απόλυτες πολιτικές δεν κατόρθωσε να πείσει τους Γάλλους ότι μπορεί να φέρει το πολυπόθητο αποτέλεσμα για τον Προέδρο Μακρόν. Αναφορικά με τα αγροτικά ζητήματα, πριν τα Χριστούγεννα, ανακοίνωσε μια ολοκληρωμένη πρόταση με τον τίτλο: «Ανανέωση των γενεών στην γεωργία». Στόχος της παρέμβασης ήταν η ανάκαμψη του ιδιαίτερα ευαίσθητου αγροτικού τομέα της Γαλλίας, τον οποίο οι πολίτες θεωρούν σήμα κατατεθέν, τόσο της εικόνας της χώρας του όσο και της καθημερινότητάς τους. Κεντρικός άξονας της νέας πολιτικής πρότασης είναι η μείωση της μέσης ηλικίας των αγροτών από τα 51,5 έτη που είναι σήμερα.
Αντιγράφουμε από τη σχετική έκθεση του Οικονομικού Γραφείου της Πρεσβείας μας στο Παρίσι τον περασμένο Δεκέμβριο, με την επισήμανση οτι υπάρχουν ακόμη υπηρεσίες του ελληνικού κράτους που επιτελούν σωστά το έργο τους:
«Η γαλλική γεωργία βρίσκεται σε κρίση. Μέχρι το 2030, οι μισοί αγρότες αναμένεται να συνταξιοδοτηθούν. Ο αγροτικός πληθυσμός από 1,6 εκατομμύρια άτομα το 1970, μειώθηκε σε 389.000 άτομα σήμερα. Σε διάστημα 10 ετών, 10.000 αγροκτήματα εξαφανίστηκαν».
Επιπροσθέτως, το ποσοστό των ενεργών αγροτών άλλαξε δραματικά την τελευταία δεκαετία, δεδομένου ότι το 60% των Γάλλων αγροτών σήμερα έχει ηλικία άνω των 50 ετών.
Με αφορμή τις εξελίξεις αυτές, η Γαλλίδα Πρωθυπουργός Ελιζαμπέτ Μπορν, παρουσίασε σχετικό σχέδιο ανάπτυξης της γεωργίας την περασμένη Παρασκευή. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε, αν δεν αναλάβουν οι νέες γενιές, το γαλλικό αγροτικό μοντέλο απειλείται με κατάρρευση και για τον λόγο αυτόν απαιτείται μία ισχυρή απάντηση.
Εξάλλου, σ’ αυτό το πλαίσιο, ο Γάλλος υπουργός Γεωργίας και Τροφίμων κ. Μαρκ Φεσνό, ξεκίνησε σχετικές διαβουλεύσεις σ’ολόκληρη την Γαλλία, κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου 2023, τα συμπεράσματα των οποίων παρουσίασε πρόσφατα κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού στο Seine-Maritime.
Οι διαβουλεύσεις αυτές περιελάμβαναν επαφές με δασκάλους, ερευνητές, επαγγελματικές ενώσεις, φορείς γεωργικών συμβούλων, βουλευτές, τοπικούς αιρετούς, αγροτικά επιμελητήρια, νέους από γεωργικές σχολές και επαγγελματίες της γεωργίας.
Δεκάδες χιλιάδες συνεισφορές αναλύθηκαν προκειμένου συγκεκριμενοποιηθεί ένα έργο που στοχεύει να είναι συναινετικό για τον τρόπο προσαρμογής της γεωργίας στην κλιματική αλλαγή, την επίτευξη της οικολογικής μετάβασης, καθώς και την ενίσχυση της διατροφικής ασφάλειας και της επισιτιστικής κυριαρχίας.
Σημειώνεται πως μέρος αυτών των συμπερασμάτων, θα ενσωματωθεί στο σχέδιο νόμου (loi d'orientation), το οποίο θα πρέπει να εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 17 Ιανουαρίου 2024.
Για τη γαλλική κυβέρνηση, αποτελεί επείγουσα ανάγκη να «συμφιλιωθεί η γεωργία με την κοινωνία». Διάφορες δράσεις θα υιοθετηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση, όπως για παράδειγμα η έναρξη στις αρχές του σχολικού έτους, ενός εθνικού προγράμματος για την ανακάλυψη «επαγγελμάτων ζωής». Από το δημοτικό και μετά, κάθε παιδί θα επωφεληθεί από τουλάχιστον μία δράση για να ανακαλύψει τη γεωργία, ως εκ τούτου όλοι οι μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου θα έχουν την ευκαιρία να πραγματοποιήσουν πρακτική άσκηση στο γεωργικό επάγγελμα.
Αναφορικά με την ανάκτηση της εμπιστοσύνης στα τρόφιμα, σχεδιάζεται να εφαρμοστεί μια ενιαία πολιτική ασφάλειας τροφίμων αρχής γενομένης από την 1η Ιανουαρίου 2024. Οι επιθεωρήσεις από τα αγροκτήματα μέχρι τα εστιατόρια θα αυξηθούν κατά 80%, χάρη στην ενίσχυση 190 επιπλέον ατόμων, αλλά και τη διάθεση 38 εκατ. ευρώ. Παράλληλος στόχος θα είναι η επανατοποθέτηση της γεωργίας ως βασικός παράγοντας για την απαλλαγή από ανθρακούχες εκπομπές, με το γαλλικό Υπουργείο Γεωργίας και Τροφίμων να σχεδιάζει να ενισχύσει τη σχετική γνώση και παρακολούθηση, δημιουργώντας ένα σώμα που ενημερώνει τους κύριους φορείς λήψης αποφάσεων σ’αυτόν τον τομέα.
Επιπλέον, η κυβέρνηση θα επιδιώξει να φέρει «μια νέα γενιά αγροτών στην πρώτη γραμμή της μετάβασης στα τρόφιμα».
Για την εκπαίδευσή τους, χίλιοι ειδικοί σε τομείς που θεωρούνται κρίσιμοι, όπως υδραυλικά έργα, ρομποτική και αγροτικός εξοπλισμός, θα παρέμβουν για να υποστηρίξουν δασκάλους και ειδικούς στη γεωργία.
Ένα «agro bachelor», Bac +3 επίσης θα δημιουργηθεί για να ενισχύσει την ικανότητα των αγροτών για όλο και πιο περίπλοκα προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης. Στην αρχή της σχολικής χρονιάς, ένα τριετές πρόγραμμα θα ενισχύει την ταχεία εκπαίδευση σε θέματα μετάβασης στην πράσινη οικονομία των 50.000 επαγγελματιών που σήμερα συμβουλεύουν τους αγρότες.
Στο ίδιο πνεύμα, το 2024 πρόκειται συσταθεί ένα ταμείο επισιτιστικής κυριαρχίας και μετάβασης για να υποστηριχθεί η αναδιάρθρωση των τομέων που κρίνεται αναγκαίο- λόγω της κλιματικής αλλαγής. Θα προικιστεί με 180 εκατομμύρια το 2024, 200 εκατομμύρια το 2025 και άλλα 200 εκατομμύρια το 2026.”
Ζηλευτοί στόχοι αλλά και διαδικασίες για εμάς εδώ στις Αγροτικές Ευρωπαϊκές εσχατιές!
Στα παραπάνω, και προκειμένου να συμπληρωθεί το γαλλικό αγροτικό παζλ, θα πρέπει να επισημάνουμε οτι η δύσκολη θέση της γαλλικής κυβέρνησης στα εν λόγω θέματα, πηγάζει και από τις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις του ίδιου του Προέδρου της περί κατάργησης της περίφημης δραστικής γλυφοσάτης. Ο Γάλλος Πρόεδρος είχε υποσχεθεί την κατάργηση της εν λόγω δραστικής ουσία στη Γαλλία ήδη από το 2017, ευθύς μόλις ανέλαβε τον θώκο. Οι Γάλλοι αισθάνθηκαν τότε περήφανοι για δύο λόγους: πρώτον διότι δίνουν τεράστια σημασία στην ποιότητα της τροφής τους και δεύτερον θα ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που θα ήταν glyfosate free. Δυστυχώς όμως για το ευρύ γαλλικό κοινό, η κυβέρνησή τους επέλεξε την αποχή στην σχετική ψηφοφορία στα τέλη του προηγούμενου έτους, ανοίγοντας έτσι το δρόμο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη νέα δεκαετή παράταση χρήσης της αμφιλεγόμενης αυτής δραστικής ουσίας. Το αίσθημα της προδοσίας ήταν τότε διάχυτο όχι τόσο μεταξύ των αγροτών, οι οποίοι ποτέ δεν είδαν με καλό μάτι την κατάργηση ελλείψει υποκατάστατου, αλλά κυρίως των αστών ψηφοφόρων.
Παράλληλα, πολλά άλλα θέματα που άπτονται της αγροτικής παραγωγής και περιβάλλοντος βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος του μέσου Γάλλου. Φυσικά οι πολύ υψηλές τιμές των τροφίμων, η διατροφική ασφάλεια, η υπολλειματικότητα των φυτοφαρμάκων σε τρόφιμα και νερό αλλά και η ίδια η χρήση νερού είναι μερικά από αυτά.
Είναι λοιπόν υποχρεωμένος ο νέος Γάλλος Πρωθυπουργός να ασχοληθεί με τα καυτά διατροφικά θέματα που απασχολούν τους αστούς ψηφοφόρους αλλά παράλληλα και με τα αιτήματα των Γάλλων αγροτών που εύστοχα είναι επικεντρωμένα σε τρία σημεία: χαμηλές τιμές προιόντων, υψηλό κόστος παραγωγής και ανυπέρβλητη γραφειοκρατία.
Η πρώτη επαφή του με τα αγροτικά μπλόκα ήταν μετρίως επιτυχής: σε επίσκεψή του σε κτηνοτροφική μονάδα στην Νότιοδυτική Γαλλία, ανακοίνωσε οτι θα λάβει μέτρα για το κόστος καυσίμων (σσ θα πρέπει να θεωρείται αντιπροσωπευτικό του συνολικού κόστους καλλιέργειας) και θα δημιουργήσει ειδικό ταμείο για την καταπολέμηση ασθενειών στα παραγωγικά ζώα. «Θα βάλουμε την γεωργία πάνω απ’ όλα» κατέληξε. Ο παρευρισκόμενος αγροτοσυνδικαλιστής Jerome Bayle, υπεύθυνος ενός από τα πρώτα αγροτικά μπλόκα που στήθηκαν στη Γαλλία, αναφώνησε «ουάου» και δήλωσε οτι κερδίσαμε μια μεγάλη νίκη και για τον λόγο αυτό το μπλόκο που είχε στηθεί στην περιοχή θα διαλυόταν. Λίγα όμως χιλιόμετρα ποιό μακρυά, εκπρόσωπος του FNSEA, της τριτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωση των Γάλλων αγροτών Arnaud Rousseau είχε αντίθετη γνώμη και δήλωσε οτι όσα ειπώθηκαν «δεν μπορούν να κατευνάσουν το θυμό μας και συνεχίζουμε τον αγώνα μας».
Δύσκολο γήπεδο για τον νεόκοπο Γάλλο Πρωθυπουργό, τρία μόλις χρόνια από τις επόμενες γαλλικές προεδρικές εκλογές. Δεδομένου όμως τόσο της σημασίας της Γαλλίας στα Ευρωπαικά αγροτικά πράγματα αλλά και την ευαισθησία των Γάλλων στο φαγητό και την εθνική τους κουζίνα, πού ξέρεις, μπορεί να υπάρξει και κάτι ενδιαφέρον.
