Έχει φθάσει πλέον η στιγμή της δοκιμασίας για όλες τις πολιτικές του νεοεκλεγμένου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος αναλαμβάνει σε λίγες μόλις ώρες επίσημα τα καθήκοντά του. Οι δασμοί είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος, πυροδοτώντας φόβους ότι τα σχέδια της νέας αμερικανικής κυβέρνησης θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πιο παρατεταμένους και απρόβλεπτους εμπορικούς πολέμους από ό,τι κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του. Αναλυτές της Wall Street ανησυχούν επίσης για τον αντίκτυπο που θα έχουν στην οικονομία τυχόν ενέργειες για τη μετανάστευση.
- Αντίστροφη μέτρηση για την ορκωμοσία Τραμπ - Οι προσκεκλημένοι, τα μέτρα ασφαλείας
- Τραμπ: «Θα σταματήσουμε την εισβολή» της παράνομης μετανάστευσης
- Καπιτώλιο, μεγιστάνες της τεχνολογίας, Village People – Η δεύτερη ορκωμοσία Τραμπ
Στο πλαίσιο αυτό, ο Ντόναλντ Τραμπ και οι κορυφαίοι σύμβουλοί του ολοκληρώνουν περίπου 100 εκτελεστικές ενέργειες που θα υπογράψει τις πρώτες ημέρες της θητείας του, αρχής γενομένης από σήμερα Δευτέρα, καθώς ο νέος πρόεδρος σπεύδει να εφαρμόσει την προεκλογική του ατζέντα, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι FT. Τα πρώτα μέτρα πρόκειται να συμπεριλάβουν τον περιορισμό της μετανάστευσης, την αύξηση των δασμών και την απορρύθμιση τομέων, από την ενέργεια έως τα κρυπτονομίσματα.
«Η πρόθεσή τους είναι να προκαλέσουν σοκ και δέος ώστε τα κεφάλια των αντιπάλων τους να περιστρέφονται», είπε στους FT ο Στέφεν Μίροου, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας συμβούλων Beacon Policy Advisors.
Τα πρώτα βήματα του Τραμπ θα χρησιμεύσουν ως δοκιμασία για το πόσο πιστεύει ότι μπορεί να ενεργήσει μονομερώς χωρίς το Κογκρέσο, δεδομένης της άποψής του ότι οι πρόεδροι των ΗΠΑ θα πρέπει να έχουν ευρεία εξουσία. Οι εκτελεστικές ενέργειες μπορούν να αλλάξουν άμεσα την πορεία της αμερικανικής διακυβέρνησης χωρίς καμία ανάμειξη από νομοθέτες στο Κογκρέσο. Ορισμένοι επικριτές ανησυχούν ότι μπορεί να γίνει υπερβολική χρήση, ακόμη και κατάχρηση, από τον νέο ένοικο του Λευκού Οίκου.
Στη διάρκεια της πρώτης θητείας του, ο Τραμπ εξέδωσε 220 εκτελεστικά διατάγματα ή κατά μέσο όρο 55 τον χρόνο, σύμφωνα με το American Presidency Project του πανεπιστημίου της California-Santa Barbara. Συγκριτικά, ο Μπάιντεν εξέδωσε 159 ή 38 ετησίως, ενώ οι Ομπάμα, Μπους και Κλίντον 35, 36 και 46 τον χρόνο κατά μέσο όρο.
Παρέμβαση Τραμπ στο TikTok
Εν αναμονή του καταιγισμού νέων εκτελεστικών διαταγμάτων, ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποκτούν και οι κινήσεις Τραμπ για το TikTok.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δεσμεύτηκε την Κυριακή να καθυστερήσει με εκτελεστικό διάταγμα την επιβολή του νόμου για την εθνική ασφάλεια που προβλέπει την απαγόρευση του TikTok. Ο νόμος επιτρέπει στον Τραμπ να παρατείνει την προθεσμία για μια τέτοια συμφωνία έως και 90 ημέρες, κάτι που έχει πει ότι θα κάνει την πρώτη ημέρα της θητείας του, σήμερα Δευτέρα. Αλλά δεν είναι ξεκάθαρο ότι το TikTok και η ByteDance έχουν κάνει τα βήματα προς μια εξαγορά που απαιτούνται για να αξίζει μια τέτοια παράταση. Υπάρχουν επίσης ερωτήματα σχετικά με το εάν η παράταση είναι νόμιμη από τη στιγμή που ξεκίνησε η απαγόρευση.
Και ενώ ο Τραμπ επικροτήθηκε από ορισμένους χρήστες του TikTok για την αναστολή, μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπος με σκεπτικιστές από το ίδιο το κόμμα των Ρεπουμπλικάνων σχετικά με αυτό που θεωρούν ως συνεχιζόμενη απειλή για την εθνική ασφάλεια.
«Θα εκδώσω εκτελεστικό διάταγμα τη Δευτέρα για παράταση της χρονικής περιόδου πριν τεθούν σε ισχύ οι απαγορεύσεις του νόμου, ώστε να μπορέσουμε να κάνουμε μια συμφωνία για την προστασία της εθνικής μας ασφάλειας», έγραψε ο Τραμπ στο Truth Social. Η δήλωσή του, καθώς και άλλες διαβεβαιώσεις που έγιναν στους παρόχους υπηρεσιών του TikTok, ήταν αρκετές για να αποκαταστήσει τη λειτουργία της η δημοφιλής πλατφόρμα.
Διατάγματα για το εμπόριο
Ενέργειες από τον Τραμπ για το εμπόριο αναμένονται επίσης στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις χρηματοοικονομικές αγορές, σύμφωνα με τους FT. Ο Τραμπ θέλει να αναγκάσει τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ να συνάψουν συμφωνίες για θέματα που κυμαίνονται από τη μετανάστευση έως τη διακίνηση ναρκωτικών, ακόμη και την πώληση της Γροιλανδίας. Δεσμεύθηκε επίσης να επιβάλει ευρείας κλίμακας δασμούς στις εισαγωγές προκειμένου να ενθαρρύνει τις εταιρείες να παράγουν περισσότερα στις ΗΠΑ και να αυξήσουν τα έσοδα για την αμερικανική κυβέρνηση.
Στις 14 Ιανουαρίου, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι την ημέρα της ορκωμοσίας του θα δημιουργήσει μια υπηρεσία εξωτερικών εσόδων που θα συλλέγει τους δασμούς και όλα τα έσοδα που προέρχονται από ξένες πηγές.
Τις τελευταίες εβδομάδες, οι σύμβουλοι του Τραμπ εξέτασαν επιλογές που περιλαμβάνουν τη σταδιακή εισαγωγή δασμών πλήττοντας συγκεκριμένους κρίσιμους τομείς και βιομηχανίες που σχετίζονται με την ενέργεια και την άμυνα, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τις συζητήσεις. Άλλοι, συμπεριλαμβανομένου του πρώην και εισερχόμενου συμβούλου του στο Λευκό Οίκο για το εμπόριο, Πήτερ Ναβάρο, υποστηρίζουν την εφαρμογή υψηλών δασμών σε όλες τις εισαγωγές των ΗΠΑ από την πρώτη μέρα.
Ο Τραμπ θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τη Νομοθεσία για Διεθνείς Οικονομικές Κινήσεις Έκτακτης Ανάγκης (International Emergency Economic Powers Act) για να εφαρμόσει γρήγορα δασμούς και το επιτελείο του διερευνά επίσης τη χρήση των υφιστάμενων αρχών του Άρθρου 232 για την ταχεία αύξηση των δασμών στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, σύμφωνα με πηγές.
«Νομίζω ότι αυτό που θα δείτε είναι περισσότερες χώρες να προσέρχονται στο τραπέζι. Και νομίζω ότι θα είναι πιο αποτελεσματικό από ό,τι νομίζετε χωρίς ουσιαστική αύξηση των δασμών», είπε στους FT μέλος των Ρεπουμπλικάνων.
Τα σχέδια για απορρύθμιση και cryptos
Ο Τραμπ έχει επίσης δηλώσει ότι σχεδιάζει να ακολουθήσει ένα ευρύ πρόγραμμα χαλάρωσης των ρυθμιστικών κανόνων. Κατηγορεί τους κανονισμούς για την παρεμπόδιση των επιχειρήσεων και το υπερβολικό κόστος στους Αμερικανούς καταναλωτές.
Την πρώτη μέρα, θα υπογράψω ένα εκτελεστικό διάταγμα που θα δίνει εντολή σε κάθε ομοσπονδιακό οργανισμό να καταργήσει αμέσως κάθε επιβαρυντικό κανονισμό που αυξάνει το κόστος των αγαθών, είχε πει ο Τραμπ στην προεκλογική εκστρατεία, κάνοντας λόγο για τη μεγαλύτερη ρυθμιστική μείωση στην ιστορία της Αμερικής. Δεσμεύθηκε μάλιστα να περικόψει 10 κανονισμούς για κάθε νέο που θα προστεθεί.
Το νέο μη κυβερνητικό συμβούλιο - που ονομάζεται Υπουργείο Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας - έχει επιφορτιστεί με τον εντοπισμό κανονισμών που μπορούν να ανατραπούν.
Ο Τραμπ σκοπεύει να εκδώσει και εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο θα αναδείξει τα κρυπτονομίσματα σε προτεραιότητα πολιτικής, δίδοντας φωνή στους εμπειρογνώμονες του κλάδου εντός της κυβέρνησής του, σύμφωνα με το Bloomberg επικαλούμενο πηγές. Προβλέπεται επίσης να δημιουργηθεί συμβουλευτική ομάδα για να υποστηρίξει τις προτεραιότητες πολιτικής του κλάδου.
Το εκτελεστικό διάταγμα θα σηματοδοτήσει ριζική αλλαγή για τα κρυπτονομίσματα, τα οποία αποτέλεσαν στόχο ερευνών κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του προέδρου Μπάιντεν, μετά από μια σειρά υποθέσεων απάτης υψηλού προφίλ, συμπεριλαμβανομένης της χρεοκοπίας του χρηματιστηρίου FTX. Ομοσπονδιακές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, υπέβαλαν περισσότερες από 100 αγωγές επιβολής κατά του κλάδου τα τελευταία χρόνια και οι ρυθμιστικές αρχές των τραπεζών δυσκόλεψαν τη συνεργασία των εταιρειών κρυπτονομισμάτων με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Υπό συζήτηση είναι ακόμη να συμπεριληφθεί στο εκτελεστικό διάταγμα οδηγία προς όλες τις κυβερνητικές υπηρεσίες να επανεξετάσουν τις πολιτικές σχετικά με το ψηφιακό ενεργητικό και πιθανώς να παύσουν οποιαδήποτε δικαστική διαμάχη που αφορά τα cryptos.
Η διπλωματία σε Γάζα και Ουκρανία
Όσον αφορά στην εξωτερική πολιτική, κύριο μέλημα του Τραμπ την πρώτη ημέρα της δεύτερης θητείας του θα είναι πιθανώς η εφαρμογή της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός που επιτεύχθηκε μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.
Ωστόσο, οι αναλυτές θεωρούν, σύμφωνα με τους FT, ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν εκτελεστικές εντολές και προσπάθειες για την επιβολή νέων κυρώσεων στο Ιράν και την αυστηρότερη επιβολή των υφισταμένων, ως μέρος του στόχου του να επιβάλει «μέγιστη πίεση» στο καθεστώς της Τεχεράνης.
Η ομάδα Τραμπ διερευνά επίσης πώς να διαχειριστεί τη μεταβατική κυβέρνηση στη Συρία, υπό την ηγεσία του Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ. Ορισμένοι σύμμαχοι των ΗΠΑ θα ήθελαν να δουν την Ουάσιγκτον να άρει τον χαρακτηρισμό τρομοκρατίας στη Συρία, αλλά η ομάδα του Τραμπ ανησυχεί μήπως το κάνει πολύ γρήγορα.
Στην προεκλογική εκστρατεία, παρότι ο Τραμπ είχε δεσμευτεί να τερματίσει τον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας την πρώτη ημέρα της θητείας του, τελευταία εκφράζει την ελπίδα μίας λύσης μέσα στους πρώτους έξι μήνες. Βραχυπρόθεσμα, ο Τραμπ θα έχει κεφάλαια από το Κογκρέσο του περασμένου έτους προκειμένου να συνεχίσει να προμηθεύει την Ουκρανία με όπλα, αλλά είναι απίθανο να περάσει άλλο πακέτο όταν αυτά εξαντληθούν.
Ο Τραμπ είπε επίσης ότι σχεδιάζει να μιλήσει σύντομα με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ενώ ο Ρώσος πρόεδρος έχει εκφράσει ενδιαφέρον να τον συναντήσει. Άλλοι παγκόσμιοι ηγέτες αναμένεται να αρχίσουν να συρρέουν στην Ουάσιγκτον για να προσπαθήσουν να ξεκινήσουν νέες σχέσεις.
Ο Τραμπ έχει πει ακόμη σε συμβούλους του ότι θέλει να επισκεφθεί την Κίνα προτού συμπληρωθούν 100 ημέρες από την ανάληψη των καθηκόντων του, σύμφωνα με τη WSJ, επικαλούμενη καλά πληροφορημένες πηγές. Στη σημερινή τελετή ορκωμοσίας θα παραστεί ο αντιπρόεδρος της Κίνας Χαν Τζενγκ, καθώς το Πεκίνο εμφανίζεται διατεθειμένο να αναθερμάνει τις σχέσεις του με την Ουάσινγκτον και να ενισχύσει τη συνεργασία τους.
Νέα εποχή για τα ορυκτά καύσιμα
Ο Τραμπ αναμένεται να κάνει πρώιμες κινήσεις για να βοηθήσει την αμερικανική βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου ως μέρος της υπόσχεσής του να εγκαινιάσει μια νέα εποχή αμερικανικής «ενεργειακής κυριαρχίας». Μεταξύ των εκτελεστικών διαταγμάτων της πρώτης ημέρας, έχει δεσμευτεί να κατευθύνει την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να μειώσει τη γραφειοκρατία και να «τερματίσει όλους τους περιορισμούς Μπάιντεν στην παραγωγή ενέργειας».
Επίσης, πρόκειται να διατάξει την άμεση επανεκκίνηση των αδειών για τερματικούς σταθμούς εξαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου ύψους πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η αναστολή των νέων αδειών από τον Μπάιντεν πριν από ένα χρόνο ήταν μια ιδιαίτερη πηγή έριδος για όσους επιθυμούν να αυξήσουν τις αποστολές LNG.
Οι κανόνες της κυβέρνησης Μπάιντεν που μείωσαν τις εκπομπές καυσαερίων από την εξάτμιση των οχημάτων αναμένεται να μπουν στη λίστα της πρώτης ημέρας του νέου προέδρου. Αναμένεται επίσης και οδηγία για το άνοιγμα των προστατευόμενων εδαφών στην Αλάσκα για γεωτρήσεις.
Φωτογραφία: @associatedpress