Η φετινή Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια (MSC) υποτίθεται ότι θα αφορούσε κυρίως δύο πράγματα: πώς να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία χωρίς να υποχωρήσει η Ρωσία και πώς η Ευρώπη πρέπει να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες.
Χάμπεκ προς Τζέι Ντι Βανς: Να κοιτάς τη δουλειά σου!
Αλλά ο πιο υψηλόβαθμος Αμερικανός που ήταν παρών, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς, χρησιμοποίησε τον χρόνο του στο βήμα για να μιλήσει για κανένα από τα δύο. Αντ' αυτού, σόκαρε τους Ευρωπαίους επιτιθέμενος σφόδρα.
«Ήταν ένα πολύ περίεργο 20λεπτο - το οποίο αντιμετωπίστηκε σε μεγάλο βαθμό με σιωπή από τους αντιπροσώπους στην αίθουσα» τονίζει το BBC. Ακόμα και το αστείο του, «αν η αμερικανική δημοκρατία μπορεί να επιβιώσει 10 χρόνια από τις επιπλήξεις της (ακτιβίστριας για το κλίμα) Γκρέτα Τούνμπεργκ, εσείς μπορείτε να επιβιώσετε μερικούς μήνες από τον Ίλον Μασκ», δεν κατάφερε να προκαλέσει ούτε ένα γέλιο.
Κατηγόρησε τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ότι υποχωρούν από τις αξίες τους και αγνοούν τις ανησυχίες των ψηφοφόρων για τη μετανάστευση και την ελευθερία του λόγου. «Η ομιλία του Βανς πήγε πολύ άσχημα - απερίφραστα άσχημα. Ήταν φοβερά ανεπαρκής, σχολιάζει το BBC.
Σοκ και θυμός για όσα είπε ο Βανς
Το Politico σε μια προσπάθεια να μεταφέρει το κλίμα και την αίσθηση που άφησε στους διπλωμάτες η ομιλία του Βανς, μίλησε με 14 από αυτούς, υπό το καθεστώς ανωνυμίας. Όπως σημειώνει, σε όλους υπήρχε το αίσθημα του σοκ και του θυμού.
«Έμεινα άναυδος», είπε ένας πρώην υπάλληλος των Δημοκρατικών στη Βουλή που συμμετείχε στη διάσκεψη. «Δεν είναι η Ρωσία που επηρεάζει τις εκλογές σας, έτσι; Κατηγορούσε το θύμα. Τι στο διάολο ήταν αυτό; Είχα το στόμα μου ανοιχτό σε ένα δωμάτιο γεμάτο κόσμο. Αυτό ήταν τόσο κακό» πρόσθεσε.
Ψυχρολουσία στην ΕΕ από την ομιλία Βανς - Oι πρώτες αντιδράσεις
Όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους για την ομιλία του Βανς, ο Τραμπ είπε ότι ήταν μια «πολύ καλή ομιλία, στην πραγματικότητα πολύ λαμπρή». Ένας Αμερικανός σχολιαστής είπε στο ΒΒC για την ομιλία Βανς: «Αυτό ήταν όλο για εσωτερική κατανάλωση στις ΗΠΑ».
Ο αντιπρόεδρος συνέχισε, ωστόσο, να συναντά τον μαχόμενου Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος έκανε ό,τι μπορούσε για να ακουστεί θετικό. Οι δυο τους είχαν «μια καλή συζήτηση», σύμφωνα με τον Ζελένσκι, ο οποίος δήλωσε ότι σηματοδότησε «την πρώτη μας συνάντηση, όχι την τελευταία, είμαι σίγουρος».
Ο Ουκρανός ηγέτης τόνισε την ανάγκη η Ουάσινγκτον και το Κίεβο να μιλούν περισσότερο και να συνεργάζονται «για να προετοιμάσουν το σχέδιο [σχετικά με] τον τρόπο με τον οποίο θα σταματήσουμε τον Πούτιν και θα τελειώσουμε τον πόλεμο».
«Θέλουμε, πραγματικά, θέλουμε πολύ την ειρήνη. Αλλά χρειαζόμαστε πραγματικές εγγυήσεις ασφαλείας», πρόσθεσε ο Ζελένσκι. Σύμφωνα με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν θέλει επίσης ειρήνη, αλλά αυτή είναι ειρήνη με τους δικούς του όρους. Εκτός αν αυτοί έχουν κρυφά αλλάξει, περιλαμβάνουν συνθηκολόγηση στις απαιτήσεις της Ρωσίας και μόνιμη παραχώρηση εδαφών στη Μόσχα.
Η ομιλία του Βανς έγινε λίγες ημέρες αφότου ο πρόεδρος Τραμπ τράβηξε ουσιαστικά το χαλί από τη διαπραγματευτική θέση της Ουκρανίας, παραδεχόμενος, μέσω του υπουργού Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ, ότι η αποκατάσταση του εδάφους της Ουκρανίας στο σημείο που βρισκόταν πριν από την πρώτη ρωσική εισβολή το 2014 είναι απλώς «μη ρεαλιστική».
Οι ΗΠΑ διέψευσαν επίσης τις ελπίδες του Κιέβου να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, βασική φιλοδοξία του προέδρου Ζελένσκι, και απέκλεισαν την αποστολή αμερικανικών στρατευμάτων για να βοηθήσουν στην προστασία των συνόρων της Ουκρανίας από την επόμενη φορά που η Ρωσία θα αποφασίσει να εισβάλει.
Πριν από τη διάσκεψη του Μονάχου, η Ευρώπη έμεινε άναυδη από την είδηση ότι ο Τραμπ είχε μια προφανώς εγκάρδια τηλεφωνική επικοινωνία 90 λεπτών με τον Πούτιν, τερματίζοντας έτσι απότομα το τριετές πάγωμα των συνομιλιών της Δύσης με τον Ρώσο ηγέτη που ισχύει από την εποχή της εισβολής του 2022.
Οι αντιπρόσωποι στο Μόναχο έχουν προγραμματίσει να επικεντρωθούν στον πόλεμο στην Ουκρανία σε μια συζήτηση υψηλού επιπέδου το Σάββατο. Ο φόβος στο Μόναχο μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών και των αντιπροσωπειών τους είναι ότι στη βιασύνη του Ντόναλντ Τραμπ να εξασφαλίσει μια ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία, ο Πούτιν θα βγει νικητής, ισχυρότερος και σχεδιάζει να καταλάβει περισσότερα αγροτεμάχια στην Ευρώπη.
Οργή στην Ευρώπη
Με σφοδρή κριτική στον Τζέι Ντι Βανς ξεκίνησε η δεύτερη μέρα της Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια, από τον καγκελάριο της Γερμανίας. Ο Όλαφ Σολτς απάντησε στον Τζέι Ντι Βανς ότι η Γερμανία δεν θα αποδεχθεί τους ανθρώπους που «παρεμβαίνουν στη δημοκρατία μας».
Η χθεσινή δήλωση του Βανς «Ποτέ ξανά ναζισμός» είναι ασυμβίβαστη με την υποστήριξη του AfD: «Γι’ αυτό δεν θα δεχθούμε να επέμβουν ξένοι στη δημοκρατία μας, στις εκλογές μας, στο δημοκρατικό σχηματισμό γνώμης υπέρ αυτού του κόμματος».
Συγκεκριμένα, ο Σολτς απάντησε ότι το «ποτέ ξανά» δεν συνδυάζεται και δεν συνάδει με την υποστήριξη του Τραμπ σε ένα ακροδεξιό κόμμα, το AfD, κάτι που έκανε ο Τραμπ και ανοικτά χθες στην ομιλία του είπε ότι δεν δέχεται με τίποτα τέτοιου είδους παρεμβάσεις.
«Είναι ανεπίτρεπτες τέτοιου είδους παρεμβάσεις στις εσωτερικές υποθέσεις της Γερμανίας», πρόσθεσε.
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα «Χ», ο κ. Σολτς έγραψε ότι απορρίπτει ρητά όσα είπε ο κ. Βανς, τονίζοντας ότι, «λόγω της εμπειρίας τους με τον εθνικοσοσιαλισμό, τα δημοκρατικά κόμματα στην Γερμανία έχουν μια συναίνεση και αυτή είναι το τείχος πυρός έναντι των ακροδεξιών κομμάτων».
Σε συνέντευξή του ακόμη στην Γερμανική Ραδιοφωνία, ο καγκελάριος χαρακτήρισε «ακατανόητη» την εμφάνιση του Aμερικανού αντιπροέδρου: «Δεν μπορώ να καταλάβω. Όσα ειπώθηκαν είναι εκνευριστικά και δεν μπορούν απλώς να σχολιαστούν απορριπτικά και να υποβαθμιστούν».
Και ο Φρίντριχ Μερτς αντέδρασε κατηγορηματικά: «Δεν είναι δουλειά της αμερικανικής κυβέρνησης να μας πει τί θα γίνει με τη δημοκρατία στη χώρας μας» και μίλησε για «σχεδόν παρεμβατική» ομιλία και για έναν «ενοχλητικό τρόπο να αντιμετωπίσει κανείς τους Ευρωπαίους, ειδικά εμάς τους Γερμανούς». Σε συνέντευξή του στους τηλεοπτικούς σταθμούς RTL/n-tv, ο κ. Μερτς δήλωσε ακόμη: «Έχουμε διαφορετική άποψη και το κατέστησα σαφές στον κ. Βανς κατά την διάρκεια της συνομιλίας που είχαμε».
Ο Σολτς υποσχέθηκε αμέριστη υποστήριξη της Ουκρανίας και ένα ενδιαφέρον σημείο είχε η αναφορά του στο ότι μετά τις εκλογές η Γερμανία θα μεταρρυθμίσει το φρένο χρέους για να μπορεί να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες.
Η αύξηση αμυντικών δαπανών, η περαιτέρω στρατιωτική ενίσχυση της Ουκρανίας είναι οι βασικές κινήσεις που πρέπει να κάνει η Ευρώπη, σύμφωνα με τον Μαρκ Ρούτε. Από την άλλη πλευρά, η Ούρσουλα Φορ Ντερ Λάιεν ανέφερε: Μια αποτυχία στην Ουκρανία, θα αποδυναμώσει την Ευρώπη, αλλά θα αποδυναμώσει και τις ΗΠΑ».
Ο Γερμανός υπουργός Άμυνας τονίζει πως ήταν λάθος να βγει από την εξίσωση η πιθανότητα ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. «Ήταν απερίσκεπτο και πιστεύω ότι ήταν λάθος. Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι, ο Πούτιν δεν έχει κάνει ούτε χιλιοστό πίσω στις απαιτήσεις του», σημείωσε.
«Καμία διαπραγμάτευση χωρίς την Ουκρανία», τονίζει στους Financial Times ο Εμανουέλ Μακρόν. «Το βασικό ερώτημα σε αυτή τη φάση είναι αν ο πρόεδρος Πούτιν είναι ειλικρινά διατεθειμένος να συμφωνήσει σε μια αξιόπιστη και βιώσιμη κατάπαυση σε αυτή τη βάση. Στη συνέχεια επαφίεται στους Ουκρανούς να διαπραγματευτούν με τη Ρωσία. Πρέπει να είμαστε σε επαγρύπνηση», υπογράμμισε ο Γάλλος πρόεδρος.
