Με στόχο την ταχύτερη δυνατή ολοκλήρωση της αξιολόγησης ξεκινούν σήμερα Δευτέρα οι συζητήσεις κυβερνητικών αξιωματούχων και επικεφαλής των θεσμών, με το Μέγαρο Μαξίμου να επιδιώκει να μην εξελιχθεί εκ νέου σε θρίλερ η διαπραγμάτευση.
Πρόθεση του Μεγάρου Μαξίμου είναι η εκκρεμότητα της αξιολόγησης να έχει επιλυθεί έως το τέλος του έτους, αν και στο υπουργείο Οικονομικών γνωρίζουν πως, ακόμα και αν όλα πάνε, καλά η συζήτηση θα διαρκέσει πιθανότατα και στις αρχές του νέου έτους, μιας και το Eurogroup του Δεκεμβρίου είναι προγραμματισμένο για αρκετά νωρίς στον μήνα, ενώ ενδιάμεσα υπάρχει και το αναγκαίο προαπαιτούμενο του προϋπολογισμού για το 2018 που θα πρέπει να κυρωθεί. Υπό αυτό το πρίσμα, αρμόδιοι παράγοντες της οδού Νίκης εκτιμούν πως, εφόσον όλα κυλήσουν με βάση το σχέδιο, ο Ιανουάριος είναι ο ρεαλιστικός ορίζοντας ολοκλήρωσης της διαδικασίας.
Η αλήθεια είναι, πάντως, ότι, την ώρα που η κυβέρνηση διακηρύσσει ότι θέλει ταχεία ολοκλήρωση της αξιολόγησης, εκ νέου η υλοποίηση των προαπαιτούμενων έχει μείνει πίσω. Όπως καταγράφουν οι θεσμοί, περίπου 20% των προαπαιτούμενων έχουν μέχρι στιγμής καλυφθεί, κάτι που σημαίνει ότι οι ρυθμοί εκ μέρους κυβέρνησης θα πρέπει να ενταθούν. Πάντως, υπάρχει και ένας προβληματισμός αναφορικά με τον όγκο νομοθέτησης, μιας και εκ νέου τα προαπαιτούμενα είναι περίπου 90, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να μην πονοκεφαλιάζει τόσο για το περιεχόμενό τους, μιας και είναι ως επί το πλείστον διαρθρωτικά, αλλά κυρίως για τον χρονικό επιμερισμό τους, ώστε να προλάβουμε τις προθεσμίες.
Άλλωστε, μπορεί η τρίτη αξιολόγηση να μην εμπεριέχει δημοσιονομικά μέτρα, το Μέγαρο Μαξίμου όμως γνωρίζει ότι είναι ιδιαίτερα σημαντική για μια σειρά λόγους. Ένας θεμελιώδης λόγος είναι ότι η κυβέρνηση θέλει να εμπεδωθεί η εικόνα σταθερότητας στη χώρα και άρα να συνεχιστεί η προσπάθεια για βαθμιαία επιστροφή στις αγορές. Παράλληλα, η κυβέρνηση γνωρίζει πως δεν μπορεί να μπει με ανοιχτη την αξιολόγηση στη συζήτηση για το χρέος, συνεπώς, η αξιολόγηση θα πρέπει να έχει κλείσει νωρίς, ώστε να ισχύσει ακόμα και το αισιόδοξο σενάριο περί εκκίνησης της συζήτησης για το χρέος με την αντίστοιχη πρώτη αξιολόγηση του ΔΝΤ για το ελληνικό πρόγραμμα, τον Φεβρουάριο. Τέλος, είναι σαφές πως, όσο περισσότερα χρήματα εισρεύσουν από το πρόγραμμα, τόσο περισσότερο θα ενισχυθεί το «μαξιλάρι» ρευστότητας που θα είναι διαθέσιμο.
Παράλληλα, πέραν των προαπαιτούμενων, υπάρχουν ορισμένα ανοιχτά ζητήματα. Το πρώτο έχει να κάνει με το κόστος της αναβάθμισης των F-16 που ανακοινώθηκε κατά την επίσκεψη Τσίπρα στις ΗΠΑ, με το υπουργείο Άμυνας να επιμένει ότι δεν γεννάται ζήτημα επιπλέον δαπάνης, μιας και θα χρησιμοποιηθούν οι πόροι που έχουν προβλεφθεί για αμυντικές δαπάνες στον τακτικό προϋπολογισμό του υπουργείου. Ακόμα, υπάρχει σύγχυση για το κοινωνικό επίδομα που η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί πως θα διανείμει εκ νέου, μιας και ο υπουργός Επικρατείας τόνισε ότι θα δοθούν περίπου 1000 ευρώ σε 1 εκ. πολίτες. Πάντως, οι θεσμοί επιμένουν πως το υπερπλεόνασμα θα πρέπει να κατευθυνθεί στην αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών ή και σε κοινωνικά προγράμματα και να μην γίνει ουσιαστικά επιδοματική πολιτική. Και, φυσικά, όπως είναι αναμενόμενο, η διευρυνόμενη τρύπα στα έσοδα έχει ήδη μπει στο μικροσκόπιο των θεσμών.
Υπό αυτό το πρίσμα, στις Βρυξέλλες επεξεργάζονται ακόμα σενάρια για το πότε μπορεί να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, με ή χωρίς το ΔΝΤ μέσα στο πρόγραμμα.