Folli Follie: Η άνοδος και η πτώση της οικογένειας Κουτσολιούτσου
H Folli Follie εθεωρείτο ένα ελληνικό success story μέχρι την ημέρα που η έκθεση του αμερικανικού hedge fund QCM ήρθε να αποδομήσει τον μύθο που είχε χτιστεί γύρω της.
H Folli Follie εθεωρείτο ένα ελληνικό success story μέχρι την ημέρα που η έκθεση του αμερικανικού hedge fund QCM ήρθε να αποδομήσει τον μύθο που είχε χτιστεί γύρω της.
Από επιχειρηματίας της χρονιάς το 2015, ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος τέσσερα χρόνια μετά, βρίσκεται εκτός του ΔΣ της Folli Follie και εν μέσω δικαστικών περιπετειών για την πολύκροτη υπόθεση της εταιρείας.
O άλλοτε ισχυρός άνδρας της κραταιάς μέχρι πριν μερικά χρόνια Folli Follie, αποτελεί από τα μέσα Δεκεμβρίου 2019 παρελθόν από τη διοίκηση της εταιρείας την οποία ίδρυσαν οι γονείς του, Δημήτρης και Καίτη Κουτσολιούτσουπριν από 37 χρόνια.
Είχαν προηγηθεί 19 μήνες κατά τους οποίους οι εξελίξεις στην υπόθεση της Folli Follie ήταν ραγδαίες κι ενώ από τον Μάιο του 2018 η μετοχή της εταιρείας βρίσκεται σε αναστολή διαπραγμάτευσης.
Μέχρι την ημέρα ωστόσο που η έκθεση του αμερικανικού hedge fund QCM ήρθε να κλονίσει τον μύθο που είχε χτιστεί γύρω από τη Folli Follie , η εταιρεία εθεωρείτο ισχυρή οικονομικά, πρότυπο εξωστρέφειας, ένα ελληνικό success story. Ενδεικτικό είναι ότι μετά την είσοδό της στην αγορά της Ασίας, στη χώρα μας έκαναν λόγο για την επιτυχημένη ελληνική εταιρεία που «ανοίγει σχεδόν κάθε εβδομάδα ένα κατάστημα στην Κίνα».
Ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος ο οποίος είχε αναλάβει τα ηνία της εταιρείας από τον πατέρα του ήταν γνωστός στους κοσμικούς κύκλους. Τον περιέγραφαν ως κοσμοπολίτη, λάτρη της καλής ζωής και των ταξιδίων. Εκείνος ήταν που ανέλαβε τη διεθνή επέκταση και την ανάπτυξη των επενδυτικών σχέσεων σε μία εταιρεία που φαινόταν να αναπτύσσεται ραγδαία.
Τη διαφορετική εικόνα πίσω από τη λάμψη της Folli Follie ήρθε να αναδείξει η έκθεση του αμερικανικού fund, στη συνέχεια η έρευνα της Alvarez & Marsal και όλα όσα αποκαλύφθηκαν αργότερα, σε μια υπόθεση που αποτέλεσε πλήγμα όχι μόνο για τη χρηματιστηριακή αγορά αλλά και για όλο το εγχώριο επιχειρείν.
Επιχειρηματίας της χρονιάς το 2015
«Είναι μεγάλη τιμή και υπερηφάνεια, αλλά ταυτόχρονα και μεγάλη ευθύνη, να συνεχίσουμε να προσφέρουμε ένα προϊόν υψηλών προδιαγραφών και να θέτουμε συνεχώς υψηλότερους στόχους» δήλωνε το 2015 ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος παραλαμβάνοντας το βραβείο του «Επιχειρηματίας της Χρονιάς» στο διαγωνισμό της Ernst & Young.
«Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην οικογένειά μου που με στηρίζει, στους γονείς μου που ακόμη με εμπνέουν με το όραμά τους και, αν δεν ήταν οι ίδιοι, δεν θα ήμουν εδώ σήμερα. Αφιερώνω επίσης αυτή τη διάκριση στους 5.000 εργαζομένους, στις 30 χώρες που δουλεύουν για έναν σκοπό που είναι ελληνικός … γιατί είμαστε ένας ελληνικός όμιλος» τόνισε.
Όπως αναφερόταν τότε στο βιογραφικό του, ο νικητής της κατηγορίας «Διεθνώς Αναπτυσσόμενος Επιχειρηματίας» γεννήθηκε και έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής του στο Μιλάνο. Αυτό, όπως δηλώνει ο ίδιος, επηρέασε καθοριστικά τη μετέπειτα πορεία του στο χώρο της μόδας. Αφού εργάστηκε για δυο χρόνια στη Νέα Υόρκη, το 1992 εντάχθηκε στην οικογενειακή επιχείρηση, που τότε ήταν στα πρώτα της βήματα και δραστηριοποιούταν στο χώρο του κοσμήματος.
Η ίδρυση και η άνοδος της Folli Follie
Ο Δημήτρης Κουτσολιούτσος μαζί με τη σύζυγό του Καίτη, με την οποία γνωρίστηκαν κατά τη διάρκεια των σπουδών τους στο Μιλάνο, ίδρυσαν την εταιρεία το 1982, ανοίγοντας το πρώτο κατάστημα Folli Follie στο Κολωνάκι.
Οι δυο τους είχαν διακρίνει πως από την ελληνική αγορά έλειπε μια «ενδιάμεση» κατηγορία κοσμημάτων, της λεγόμενης «προσιτής πολυτέλειας».
Αυτό αποφάσισαν τότε να προσφέρουν στους πελάτες τους και όπως φαίνεται το κατάφεραν καθώς άρχισαν μετά την επιτυχία του πρώτου καταστήματος άρχισαν να επεκτείνονται και σε άλλες περιοχές της Αθήνας. Παράλληλα πρόσθεταν διαρκώς και νέα προϊόντα στα καταστήματα τους, όπως αξεσουάρ, ρολόγια τσάντες πορτοφόλια κτλ.
Στην εταιρεία, το 1992 μπαίνει ο γιος των ιδρυτών, Τζώρτζης Κουτσολιούτσος ο οποίος αναλαμβάνει και τη διεθνή επέκταση του ομίλου. Προχωρά αρχικά σε συνεργασίες με αεροπορικές εταιρείες, που πωλούν προϊόντα της Folli Follie στις πτήσεις τους καθώς και με διεθνή αεροδρόμια, στα οποία δημιουργεί καταστήματα της εταιρείας.
Τρία χρόνια αργότερα η Folli Follie αρχίζει να επεκτείνεται στο εξωτερικό μπαίνει στην αγορά της Ιαπωνίας και αναπτύσσει καταστήματα σε σημαντικά εμπορικά σημεία της χώρας ενώ ακολουθούν τα εγκαίνια καταστημάτων σε Νέα Υόρκη, Χαβάη, Γκουάμ. Το 1997 η εταιρεία μπαίνει στο Χρηματιστήριο Αθηνών.
Στις αρχές της νέας χιλιετίας μπαίνει στην αγορά της Κίνας με πρώτο κατάστημα στο Χονγκ Κονγκ. Επεκτείνεται στη χώρα σε σύντομο χρονικό διάστημα ανοίγοντας νέα καταστήματα στις πιο κεντρικές λεωφόρους της χώρας.
«Μπροστά από τα καταστήματά μας στη Σαγκάη και στο Πεκίνο περνούν σε καθημερινή βάση περίπου 2,5 εκατ. καταναλωτές. Για να καταλάβετε για τι μεγέθη μιλάμε, μπροστά από τα καταστήματα της Ερμού την παραμονή των Χριστουγέννων περνούν το πολύ 100.000 πελάτες», δήλωνε τότε ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος.
Η εταιρεία παράλληλα τα επόμενα χρόνια προχωρά σε μεγάλες εξαγορές όπως εκείνης των Καταστημάτων Αφορολογήτων Ειδών ενώ αργότερα ακολουθεί η εξαγορά της αγγλικής εταιρίας κοσμημάτων Links Of London.
Το 2010 η εταιρεία προχωρά σε συγχώνευση με την Hellenic Duty Free Shops και την Elmec Sport το 2010 και δημιουργείται ο όμιλος FOLLI FOLLIE GROUP.
Το 2011 ο Όμιλος Fosun International αποκτά μερίδιο 9.5% στον Όμιλο Folli Follie μέσω μετοχικής αύξησης. Μάλιστα λέγεται πως στην απόφαση του ισχυρού άνδρα της Fosun, Guo Guangchang, «μέτρησε» το γεγονός ότι η σύζυγός του ήταν πιστή πελάτισσα της Folli Follie. Η Fosun μερικά χρόνια μετά σχεδόν διπλασιάζει το ποσοστό της στο μετοχικό κεφάλαιο της FF Group.
Τον Οκτώβριο του 2012 ο Όμιλος ανακοινώνει ότι έχει υπογράψει συμφωνία για πώληση του 51% του κλάδου της ταξιδιωτικής λιανικής στην ελβετική Dufry AG. Τον Δεκέμβριο του 2013 ανακοινώνεται η πώληση και του υπόλοιπου 49% του κλάδου στην Dufry AG και ο Όμιλος Folli Follie εισέρχεται ως στρατηγικός επενδυτής στην Dufry.
Το αφιέρωμα Bloomberg στον ιδρυτή της εταιρείας
Το πρακτορείο Bloomberg αναδεικνύει το 2014 τον ιδρυτή της Folli Follie Δημήτρη Κουτσολιούτσο, ως έναν αναδυόμενο δισεκατομμυριούχο και τον συμπεριλαμβάνει στον σχετικό δείκτη που καταρτίζει.
To πρακτορείο τον χαρακτηρίζει «κρυμμένο Έλληνα δισεκατομμυριούχο» που αναδύεται χάρη στην ανάπτυξη που γνωρίζει η επιχείρησή του επισημαίνοντας παράλληλα το χαμηλό προφίλ που διατηρεί.
Ο Δημήτρης Κουτσολιούτσος ελέγχει το 36% της εταιρείας, αναφέρει το Bloomberg επικαλούμενο τις οικονομικές καταστάσεις του 2013, με την αξία του μεριδίου να διαμορφώνεται σε 1 δισ. δολάρια. Ο επιχειρηματίας, όπως επεσήμανε το πρακτορείο έχει τουλάχιστον 75 εκατ. δολάρια σε μετρητά και άλλα περιουσιακά στοιχεία από πωλήσεις μετοχών και μερίσματα, σύμφωνα με τον δείκτη Bloomberg Billionaires.
H έκθεση του hedge fund QCM και η αρχή του τέλους
Σαν «βόμβα» έπεσε στις 4 Μαΐου του 2018 η έκθεση του αμερικανικού hedge fund QCM με την οποία αμφισβητούσε την οικονομική και εμπορική θέση του ομίλου Folli Follie.
Στην έκθεση αυτή το fund υποστήριζε ότι οι πωλήσεις του ελληνικού ομίλου στην Κίνα και τα εκατοντάδες σημεία πώλησης που εγγράφει στις επίσημες καταστάσεις του είναι πιθανόν να είναι σημαντικά υπερεκτιμημένα.
«Tο δίκτυο των σημείων πώλησης της Folli Follie εμφανίζεται σημαντικά μικρότερο του δηλωθέντος» σημείωνε επικαλούμενο εκτεταμένο έλεγχο που πραγματοποίησε σε σημεία πώλησης στην Ασία και άλλες περιοχές, που, έδειξαν, όπως ανέφερε ότι «σε αντίθεση με τα 630 σημεία που αναφέρονται στην οικονομική έκθεση του 2016, βρήκαμε αποδείξεις μόνο για 289 σε λειτουργία σημεία πώλησης».
Στην ανακοίνωσή της η διοίκηση της Folli Follie απαντούσε ότι ο ισχυρισμός του QCM είναι «ανυπόστατος, ψευδής, συκοφαντικός και παραπλανητικός, με άμεσο αποτέλεσμα τη ζημία των συμφερόντων της εταιρείας και των μετόχων της»
Σε δήλωσή του τότε, ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος, προανήγγειλε την προσφυγή στη δικαιοσύνη κατά του αμερικανικού hedge fund κάνοντας λόγο για άδικη επίθεση που δέχεται το brand Folli Follie και κατ' επέκταση ο Όμιλος FF Group από ομάδα κερδοσκόπων, οι οποίοι βάσει οργανωμένου σχεδίου επέφεραν πλήγμα και ζημία στον όμιλο και στους μετόχους του, αποκομίζοντας τεράστια οικονομικά οφέλη».
Η πτώση της μετοχής και η αναστολή της διαπραγμάτευσης
Παρά το γεγονός ότι η διοίκηση της εταιρείας διέψευσε κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς του hedge fund, στον απόηχο της έκθεσης, η μετοχή της Folli Follie την Παρασκευή 4 Μαΐου 2018, υποχώρησε κατά 29,99%, με την τιμή της να υποχωρεί στα επίπεδα των 10,74 ευρώ, χάνοντας κεφαλαιοποίηση της τάξεως 300 εκατομμυρίων ευρώ. Η μετοχή «κλείδωσε» και στο -29,98% και τη Δευτέρα 7 Μαΐου 2018.
Στην τρίτη συνεδρίαση μετά τις αποκαλύψεις του fund κι ενώ συνεχίζονταν οι ανακοινώσεις αντιπαράθεσης ανάμεσα στο fund και τη διοίκηση της εταιρείας, στις 8 Μαΐου η μετοχή κατέγραψε άνοδο 13,7%.
Τρεις εβδομάδες μετά την έκθεση, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, προχώρησε έπειτα από σχετικό αίτημα της εταιρείας, στην αναστολή της διαπραγμάτευσης της μετοχής της στο Χρηματιστήριο Αθηνών.
«Μετά από αίτημα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, σε συνέχεια σχετικού αιτήματος της εταιρίας Folli Follie αναστέλλεται η διαπραγμάτευση των μετοχών της εταιρείας, από σήμερα 25 Μαΐου 2018, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 17 του ν. 3371/2005» ανέφερε η ανακοίνωση του Χρηματιστηρίου.
Από την πλευρά της η εταιρεία, τόνισε «ότι μετά την εξακολουθούμενη και συντονισμένη διασπορά παραπλανητικών ειδήσεων, η οποία έχει δημιουργήσει αδικαιολόγητα ένα έντονα αρνητικό κλίμα για την εταιρεία μας, με σχετικό έγγραφο αίτημά της, ζήτησε σήμερα από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για την αναστολή της διαπραγμάτευσης των κινητών αξιών της εταιρείας μας, που διαπραγματεύονται στο Χρηματιστήριο Αθηνών, προκειμένου να ολοκληρωθεί ο έλεγχος των οικονομικών καταστάσεων της εταιρείας μας από την ανεξάρτητη ελεγκτική εταιρεία Ernst & Young, στη διάθεση της οποίας η εταιρεία μας ήδη θέτει όλα τα ζητούμενα στοιχεία».
Στο τελευταίο κλείσιμο η μετοχή έκλεισε στα 4,80 ευρώ, καταγράφοντας απώλειες 24,8% ενώ σε διάστημα τριών εβδομάδων κατέγραψε απώλειες που αγγίζουν το 70%. Η κεφαλαιοποίησή της διαμορφώθηκε στα 321,35 εκατ. ευρώ, ενώ στις 3 Μαΐου 2018 ήταν στα 1,027 δισ. ευρώ.
Η αποχώρηση των ιδρυτών και το τέλος εποχής
Το πόρισμα- κόλαφος της συμβουλευτικής εταιρείας Alvarez & Marsal για αποτελέσματα των ελέγχων που διεξήγαγε για τις εταιρείες του ομίλου στην Ασία προκάλεσε τον Σεπτέμβριο του 2018 ντόμινο εξελίξεων στην FFGroup.
Από τα στοιχεία της δικογραφίας που ήρθαν αργότερα στη δημοσιότητα βασισμένα στο πόρισμα, ενδεικτικό είναι ότι, όπως αναφέρεται, εμπλεκόμενα στελέχη έκαναν συστηματική αποστολή πλαστών εμβασμάτων, για τα οποία διάλεγαν στην τύχη ψεύτικα ονόματα όπως το «Γιώργος Πουτσίδης».
Έπειτα από συνεδρίαση του Δ.Σ της εταιρείας που ακολούθησε, ο Δημήτρης Κουτσολιούτσος και η σύζυγός του υπέβαλαν την παραίτησή τους «προτείνοντας την άμεση αντικατάστασή τους από εγνωσμένου κύρους νέα μέλη που θα στηρίξουν την προσπάθεια της εταιρείας για τη ριζική αναδιάρθρωσή της μέσω της υιοθέτησης ενός νέου μοντέλου εταιρικής διακυβέρνησης, που θα εξασφαλίσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της εταιρείας σε όλους τους τομείς δραστηριοποίησής της».
Ο απερχόμενος πρόεδρος και ιδρυτής της Folli Follie δήλωσε: «Με βαρύτατη θλίψη και εν μέσω της σοβούσας κρίσης για την εταιρεία μας, την οποία ίδρυσα και υπηρέτησα επί 36 χρόνια, παραιτούμαι σήμερα από τη θέση του προέδρου του διοικητικού συμβουλίου. Το ίδιο ζήτησα να πράξει και η σύζυγός μου, με την οποία μαζί υπηρετήσαμε την εταιρεία όλα αυτά τα χρόνια. Δυστυχώς, δεν κατέστη δυνατό να ελέγξω με επιτυχία τις δραστηριότητες του ασιατικού ομίλου που είχα υπό την ευθύνη μου, με αποτέλεσμα την παρούσα δυσάρεστη εικόνα στα οικονομικά του ομίλου.
Ωστόσο, έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στον υιό μου Γ. Κουτσολιούτσο, ο οποίος με επιτυχία διαχειρίζεται την κρίση με τη συνδρομή των υπολοίπων μελών του Δ.Σ. και του καταξιωμένου επιτελείου του και δηλώνω ότι θα σταθώ αρωγός τους στο δύσκολο έργο τους με ό,τι κριθεί απαραίτητο».
Μετά την παραίτηση του προέδρου της εταιρείας και πατέρα του, ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος τότε Διευθύνων Συμβούλου του ομίλου Folli Follie δήλωνε σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Καθημερινή: «Για μένα το να φύγω είναι η εύκολη λύση. Θεωρώ ότι είμαι μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος και προσωπικά καταβάλω κάθε δυνατή προσπάθεια και είμαι διατεθειμένος να κινηθώ νομικά κατά παντός υπευθύνου ακόμη κι αν χρειαστεί να συγκρουστώ με την οικογένεια μου. Δεν θα αφήσω τίποτα αναπάντητο».
Λίγους μήνες μετά παραιτήθηκε από τη θέση του διευθύνοντος Συμβούλου παραμένοντας ωστόσο στη διοίκηση ως μη εκτελεστικό μέλος, «για να συμβάλλει στο έργο και την προσπάθεια της νέας Διοίκησης».
Το τέλος εποχής για την οικογένεια Κουτσολιούτσου στη Folli Follie ήρθε τελικά τον Δεκέμβριο του 2019 με την αποχώρηση του γιου του ιδρυτή της εταιρείας, στο τελευταίο μέχρι στιγμής επεισόδιο μιας υπόθεσης που από ότι φαίνεται θα συνεχίσει να απασχολεί.