Στη σκιά της συζήτησης για τον κλιματικό νόμο, αλλά και του μαύρου σύννεφου που σκέπασε Κορινθία και Αττική εορτάζεται σήμερα η Παγκόσμια Ημέρα Βιοποικιλότητας. Η πρόσφατη πυρκαγιά περιόρισε κατά χιλιάδες στρέμματα τον φυσικό πλούτο της Ελλάδας, η οποία έχει θέσει υπό προστατευτικό καθεστώς περίπου το 28% της χερσαίας έκτασής της και το 19.6% των χωρικών υδάτων της.
Η στρατηγική για τη βιοποικιλότητα βρίσκεται στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής πολιτικής, με την Κομισιόν να έχει θέσει ως στόχο, σε μια δεκαετία το 30 % των εδαφών και των θαλασσών της Ευρώπης να βρίσκεται υπό προστασία. Άλλωστε, όπως είχε δηλώσει και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, «η υγεία της φύσης έχει καθοριστική σημασία για τη δική μας σωματική και ψυχική υγεία και συμβάλλει στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και των επιδημιών. Βρίσκεται στο επίκεντρο της αναπτυξιακής μας στρατηγικής, της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος μιας ευρωπαϊκής ανάκαμψης που θα δίνει στον πλανήτη περισσότερα από όσα του παίρνει».
Δεν είναι τυχαίο ότι η ευρωπαϊκή στρατηγική για την προστασία της βιοποικιλότητας προβλέπει την αποδέσμευση 20 δισ. ευρώ το χρόνο μέσω διαφόρων πηγών, τόσο από τα ταμεία της ΕΕ όσο και από πηγές εθνικής και ιδιωτικής χρηματοδότησης. Μάλιστα, το φυσικό κεφάλαιο και η βιοποικιλότητα θα συνεκτιμώνται στις επιχειρηματικές πρακτικές
Μάλιστα, βιοποικιλότητα και κλιματική αλλαγή είναι αλληλένδετα.
Τα ακραία φυσικά φαινόμενα, συνέπεια της κλιματικής αλλαγής, τριπλασιάστηκαν από τη δεκαετία του 1980, ενώ το οικονομικό κόστος των απωλειών έχει πενταπλασιαστεί. Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης (ΕΕΠΦ), η μείωση του φυσικού περιβάλλοντος αντικατοπτρίζεται όλο και πιο καθαρά στο ΑΕΠ κάθε χώρας και έχει γίνει πλέον συνείδηση ότι το φυσικό κεφάλαιο, η βιοποικιλότητα, η ποικιλία των οικοσυστημάτων, των ειδών και των γονιδίων που υπάρχουν στον κόσμο ή σε έναν συγκεκριμένο οικότοπο στηρίζει όλο και περισσότερο τις οικονομίες και τις κοινωνίες μας. Η επικονίαση, η ρύθμιση του κλίματος, η αντιπλημμυρική προστασία, η γονιμότητα του εδάφους και η παραγωγή τροφίμων, καυσίμων, ινών και φαρμάκων, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την κατάσταση της βιοποικιλότητας, παγκοσμίως αλλά και σε κάθε χώρα.
Το ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000 αποτελεί σήμερα το μεγαλύτερο «project» προστασίας της βιοποικιλότητας. Έχουν ενταχθεί 27.863 ευρωπαϊκές περιοχές, εκ των οποίων οι 446 στην Ελλάδα. Μάλιστα, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕΠΦ, από τα 1.389 προστατευόμενα είδη ζώων και φυτών τα 299 βρίσκονται στην Ελλάδα όπως και τα 128 είδη πουλιών από τα 500 στην ΕΕ. Η αποκατάσταση της φύσης θα αποτελέσει κεντρικό στοιχείο του σχεδίου ανάκαμψης της ΕΕ από την πανδημία του κορονοϊού, καθώς θα δημιουργηθούν άμεσες επιχειρηματικές και επενδυτικές ευκαιρίες για την αποκατάσταση της οικονομίας της ΕΕ.
Τρεις βασικοί οικονομικοί κλάδοι (κατασκευές, Γεωργία, Τρόφιμα και ποτά) εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη φύση και αποδίδουν περισσότερα από 7 τρισ. ευρώ. Γενικότερα, τα οφέλη της διατήρησης της βιοποικιλότητας για την οικονομία περιλαμβάνουν τα εξής:
- αύξηση των ετήσιων κερδών του κλάδου των θαλασσινών προϊόντων πάνω από 49 δισ. ευρώ, μέσω της διατήρησης των θαλάσσιων αποθεμάτων
- εξοικονόμηση περίπου 50 δισ. ευρώ ετησίως για τον ασφαλιστικό κλάδο από τη μείωση των ζημιών από πλημμύρες μέσω της προστασίας των παράκτιων υγροβιότοπων
Επίσης, προβλέπεται διατήρηση της αξίας των έξι κλάδων που βασίζονται στη φύση για περισσότερο από το 50 % της αξίας τους: χημικές ουσίες και υλικά, αεροπορικές μεταφορές, ταξίδια και τουρισμός, ακίνητα, εξορυκτική βιομηχανία και βιομηχανία μετάλλων, αλυσίδα εφοδιασμού και μεταφορές, λιανικό εμπόριο, καταναλωτικά αγαθά.
