Η Παγκόσμια Ημέρα Ανακύκλωσης, η οποία καθιερώθηκε το 2018, γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 18 Μαρτίου σε περισσότερες από 175 χώρες παγκοσμίως, με στόχο την ευαισθητοποίηση πολιτών, εταιρειών και κυβερνήσεων σχετικά με τη σημασία της ανακύκλωσης και της κυκλικής οικονομίας για ένα βιώσιμο μέλλον.
Η σημερινή ημέρα αποτελεί ένα «καμπανάκι» για τις αρμόδιες αρχές σε Ελλάδα και Ευρώπη για επίσπευση της δημιουργίας υποδομών και ολοκλήρωσης του θεσμικού πλαισίου για την ανακύκλωση προκειμένου να περιοριστεί η υγειονομική ταφή και να διευρυνθεί η επαναχρησιμοποίηση.
Η ανακύκλωση, ο βασικός πυλώνας της κυκλικής οικονομίας, αναζητά πιο στέρεες βάσεις στη χώρα μας καθώς σήμερα αγγίζει μόνο το 20%. Φυσικά, όπως έχει επισημάνει και ο αρμόδιος φορέας, ο ΕΟΑΝ, στόχος είναι μέχρι το 2025 τα ρεύματα ανακύκλωσης στην Ελλάδα να έχουν αυξηθεί σε 14 από 7 που είναι σήμερα και να ανέλθει σταδιακά το ποσοστό το ποσοστό της ανακύκλωσης από 20% που είναι σήμερα, σε 80% μέχρι το 2030.
Η Ελλάδα όντως επιδεικνύει χαμηλές επιδόσεις στη διαχείριση των απορριμμάτων και την ανακύκλωση, συγκριτικά με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες καθώς το ποσοστό των απορριμμάτων που καταλήγει στα ΧΥΤΑ αγγίζει το 77% (ενώ στη Γερμανία, για παράδειγμα, είναι μηδενικό). Μάλιστα, πριν από λίγο καιρό, μιλώντας σε σχετική εκδήλωση, ο Δρ. Πέτρος Βαρελίδης, γενικός γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αναφερόμενος στη διαχείριση αποβλήτων, σημείωσε ότι «ήταν και παραμένει το πιο προβληματικό σημείο της περιβαλλοντικής πολιτικής, με χρόνιες παθογένειες. Υπάρχει στέρηση σε υφιστάμενες υποδομές σε σχέση με άλλα θέματα που αποτελούσαν προτεραιότητα στις κυβερνήσεις των προηγούμενων δεκαετιών. Λόγω της υστέρησης αυτής και ενώ η υπόλοιπη Ευρώπη προχωράει σε νέες προσεγγίσεις, εμείς βρισκόμαστε ένα στάδιο πίσω, που σημαίνει υστέρηση 10 – 15 χρόνων».
Σημαντικό βήμα το νέο εθνικό σχέδιο για την Ανακύκλωση
Η Ελλάδα επιταχύνει τη θεσμική της θωράκιση ενισχύοντας βιώσιμες πρακτικές και υιοθετώντας ένα νομικό πλαίσιο που επιτρέπει τη μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικών εκπομπών. Το νέο εθνικό σχέδιο για την Ανακύκλωση, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα μπροστά στον «πράσινο μετασχηματισμό» της Ελλάδας και στην υιοθέτηση των κανόνων της κυκλικής οικονομίας.
Θέτει φιλόδοξους στόχους, προβλέποντας παράλληλα σαφώς καθορισμένες υποχρεώσεις των εμπλεκόμενων φορέων, συγκεκριμένα κίνητρα, αντικίνητρα και δράσεις ευαισθητοποίησης. Προωθεί μια φιλική προς το περιβάλλον διαχείριση, με επίκεντρο τη μείωση των αποβλήτων – με την επιλογή προϊόντων και συσκευασιών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολλές φορές – τη διαλογή στην πηγή και την ανακύκλωση των απορριμμάτων στο κατάλληλο ρεύμα.
Σε επίπεδο ΕΕ, οι ευρωπαϊκές χώρες παρήγαγαν περισσότερους από 200 εκατομμύρια μετρικούς τόνους αστικών απορριμμάτων το 2020, εκ των οποίων το 48% ανακυκλώθηκε (συμπεριλαμβανομένης της κομποστοποίησης). Η ποσότητα των αστικών απορριμμάτων της ΕΕ που ανακτώνται για ανακύκλωση έχει αυξηθεί σχεδόν κατά 80% από το 2000, γεγονός που με τη σειρά του έχει δει τον όγκο των απορριμμάτων που αποστέλλονται σε χώρους υγειονομικής ταφής να μειώνεται κατά περισσότερο από 50%.
