Τον Μάρτιο θα κάνει «πρεμιέρα» το νέο επίδομα ανεργίας, το οποίο θα είναι αισθητά αυξημένο σε σχέση με το ισχύον, αλλά θα αφορά λιγότερους ανέργους, καθώς τα νέα κριτήρια που εισάγονται θα αποκλείσουν χιλιάδες δικαιούχους του.
Κατά τη διάρκεια της πιλοτικής εφαρμογής του νέου επιδόματος που θα αφορά 15.000 δικαιούχους, υπάρχουν σαφείς διαβεβαιώσεις από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας πως το τελικό ποσό που θα εισπράττουν οι άνεργοι δεν θα υποχωρήσει κάτω από τα σημερινά επίπεδα (509 ευρώ το μήνα).
«Σε αυτή την πιλοτική φάση το νέο επίδομα δεν θα πέσει κάτω από το ισχύον επίδομα. Αυτό είναι το σημαντικό να κρατήσουν οι άνεργοι που μας ακούν. Δεν θα πέσει κάτω από το ποσό των 510 ευρώ με διάφορες μεταβλητές. Αυτό θα εξειδικευτεί. Μπορεί να φτάσει και πάνω από 1.200 ευρώ στους πρώτους μήνες, ανάλογα με τον ασφαλιστικό βίο που έχει ο καθένας» τόνισε σε πρόσφατες δηλώσεις του στην ΕΡΤ ο υφυπουργός Εργασίας, Κώστας Καραγκούνης.
Το ανώτατο όριο του επιδόματος που θα χορηγεί η ΔΥΠΑ θα είναι 1.297,45 ευρώ, με διάρκεια έως 16 μήνες, ενώ η ανώτατη περίοδος επιδότησης μπορεί να φτάσει και τους 24 μήνες για όποιον έχει διανύσει ασφαλιστικό χρόνο 5 έτη και 3 μήνες (64 μήνες).
Ωστόσο, ενώ το τελικό ποσό των δικαιούχων, με το μπόνους για όσους είχαν μακρύτερο ασφαλιστικό βίο και πλήρωναν υψηλές εισφορές, μπορεί να ξεπερνάει τα 1.200 ευρώ, δεν είναι σαφές αν μετά τη μεταβατική περίοδο η ετήσια επιδότηση ανεργίας θα παραμείνει στο ίδιο ύψος ή θα υποχωρήσει σε χαμηλότερα επίπεδα από τα σημερινά.
Σύμφωνα με ειδικούς της κοινωνικής ασφάλισης, μελλοντικά, όσοι άνεργοι ήταν πρώην χαμηλόμισθοι ή απασχολούνταν λιγότερες από 40 ώρες εβδομαδιαίως, θα λαμβάνουν σημαντικά χαμηλότερο επίδομα.
Υπενθυμίζεται πως το ύψος του επιδόματος θα αναπροσαρμοστεί τον Απρίλιο, με τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού.
Η διάρκεια της πιλοτικής εφαρμογής του θα είναι 16 μήνες και στη συνέχεια θα αξιολογηθεί, προκειμένου να εφαρμοστεί καθολικά σε όλους τους επιδοτούμενους ανέργους. Η επιλογή των ανέργων που θα ενταχθούν στο νέο πλαίσιο θα γίνει τυχαία, μέσω αυτοματοποιημένου συστήματος (μεθοδολογία RCT), από το σύνολο των αιτήσεων που υποβάλλονται για ένταξη στην τακτική επιδότηση ανεργίας.
Αυστηρότεροι όροι - Λιγότεροι δικαιούχοι
Σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση 54427/2024 (ΦΕΚ 7047/20/12/2014), οι προϋποθέσεις για τη λήψη του επιδόματος γίνονται αυστηρότεροι, καθώς θα απαιτούνται 7 μήνες εργασίας ή 175 ημέρες ασφάλισης στο τελευταίο 14μηνο, αντί για 5 μήνες ή 125 ημέρες ασφάλισης που χρειάζονται τώρα.
Η αύξηση του ορίου ημερών ασφάλισης για ένταξη στο επίδομα ανεργίας κατά 50 ημέρες, αν εφαρμοστεί οριζόντια μετά το τέλος της πιλοτικής εφαρμογής, θα οδηγήσει εκτός επιδόματος ανεργίας χιλιάδες εργαζόμενους με ελαστικές μορφές εργασίας, καθώς και μεγάλες κατηγορίες εργαζομένων, όπως
μεταξύ άλλων, οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί, οι εκπαιδευτικοί εργαζόμενοι σε φροντιστήρια μέσης εκπαίδευσης, ξένων γλωσσών και κέντρα μελέτης και οι συμβασιούχοι σε δήμους και ΟΤΑ.
Συγχρόνως οι διατάξεις της ΚΥΑ για την ενσωμάτωση του επιδόματος μακροχρόνιας ανεργίας, ουσιαστικά αφαιρούν το δικαίωμα επιδότησης σε μακροχρόνια ανέργους, αφού για τη χορήγηση επιδόματος ανεργίας για 24 μήνες θα απαιτούνται πλέον 60 μήνες εργασίας στους τελευταίους 74 μήνες από τη λύση της σχέσης εργασίας, μη λαμβανομένων υπόψη των τελευταίων 2 μηνών.
Σήμερα, οι βασικές προϋποθέσεις για ένταξη στους δικαιούχους χορήγησης του επιδόματος μακροχρονίως ανέργων είναι να έχουν εξαντλήσει τη 12μηνη τακτική επιδότηση ανεργίας και το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα να μην ξεπερνά τις 10.000 (με επιπλέον προσαύξηση 586,08 ευρώ για κάθε ανήλικο
τέκνο). Για το θέμα έχουν καταθέσει ερώτηση οι βουλευτές της Νέας Αριστεράς.
Εμπροσθοβαρές το νέο επίδομα
Η βάση εκκίνησης του νέου επιδόματος ανεργίας θα είναι υψηλή, αλλά θα μειώνεται όσο περνούν οι μήνες, ώστε να αποτελεί κίνητρο για τον άνεργο να βρει δουλειά.
Ειδικότερα θα ανέρχεται στο 70% του εκάστοτε κατώτατου ημερομίσθιου, δηλαδή, σήμερα θα διαμορφωνόταν στα 647 ευρώ, για το α΄ τρίμηνο της ανεργίας και στη συνέχεια θα μειώνεται κλιμακωτά ως εξής:
- 70% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, κατά το πρώτο τρίμηνο της επιδότησης (646,7 ευρώ)
- 60% κατά το δεύτερο τρίμηνο της επιδότησης (556 ευρώ)
- 50% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, κατά το τρίτο τρίμηνο της επιδότησης (463,3 ευρώ)
- 40% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, κατά το τέταρτο τρίμηνο της επιδότησης (370,7 ευρώ)
- 30% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, κατά το πρώτο εξάμηνο του δεύτερου δωδεκαμήνου της επιδότησης (278 ευρώ)
- 20% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου, κατά το δεύτερο εξάμηνο του δεύτερου δωδεκαμήνου της επιδότησης (185,3 ευρώ).
Σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση, το νέο επίδομα θα αποτελείται από τρία μέρη:
- Το σταθερό μέρος επιδότησης που υπολογίζεται βάσει των αποδοχών του δικαιούχου. Θα ξεκινά από το 70% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου ή του μέσου ημερομισθίου του δικαιούχου (εάν οι αποδοχές του ήταν μικρότερες από τον κατώτατο μισθό) και θα μειώνεται σταδιακά. Έτσι το σημερινό βασικό ποσό, θα αυξηθεί στα 648,72 ευρώ για το α΄ τρίμηνο και σταδιακά, στο τελευταίο εξάμηνο, με 24μηνη επιδότηση, θα μειωθεί στα 185,35 ευρώ.
- Το μεταβλητό μέρος επιδότησης, με «μπόνους» για όσους έχουν μακρύτερο ασφαλιστικό βίο και πλήρωναν υψηλές εισφορές.
- Πρόσθετες παροχές/προσαυξήσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν το Δώρο Χριστουγέννων, το Δώρο Πάσχα και προσαυξήσεις λόγω προστατευόμενων μελών και μονογονεϊκότητας. Ωστόσο η προσαύξηση για ένα προστατευόμενο μέλος θα είναι 40 ευρώ και 20 ευρώ για κάθε επόμενο, αντί για 10% του επιδόματος που ισχύει τώρα.
