Στην τελική ευθεία του διεθνούς διαγωνισμού για τη δημοπράτηση των δικαιωμάτων χρήσης ραδιοφάσματος, τα οποία θα αξιοποιηθούν από τις τηλεπικοινωνιακές εταιρείες για την δημιουργία των δικτύων πέμπτης γενιάς, βρίσκεται η χώρα μας. Συγκεκριμένα χθες κατατέθηκαν οι αιτήσεις συμμετοχής στη δημοπρασία και πλέον οι συμμετέχοντες έχουν περιθώριο για την υποβολή ενστάσεων έως την 3η Νοεμβρίου.
Παρά τις αρχικές φημολογίες και την δραστηριότητα που υπήρξε το τελευταίο διάστημα στην Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, οι φάκελοι που έφτασαν στην ΕΕΤΤ ήταν τρεις. Να θυμίσουμε ότι προ λίγων ημερών κατατέθηκε διευκρινιστική ερώτηση στην ΕΕΤΤ, γεγονός που αναζωπύρωσε την φημολογία για το ενδιαφέρον της United - στρατηγικού επενδυτή της Forthnet - στο διαγωνισμό. Τα σενάρια όμως για ύπαρξη και τέταρτου «παίκτη» διαψεύσθηκαν και πλέον οι συμμετέχοντες στο διαγωνισμό είναι οι τρεις μεγάλες τηλεπικοινωνιακές εταιρείες της χώρας - Cosmote, Vodafone και Wind.
Επόμενος σταθμός είναι η 11 Νοεμβρίου όπου η ΕΕΤΤ θα έχει επεξεργαστεί και θα απαντήσει σε τυχόν ενστάσεις των ενδιαφερομένων προχωρώντας και στην ανακοίνωση του οριστικού καταλόγου προεπιλογής. Δεδομένου ότι οι ενδιαφερόμενοι είναι τρεις και εφόσον διατεθούν όλες οι διαθέσιμες άδειες τα συνολικά έσοδα που θα προκύψουν από την δημοπρασία με βάση τις τιμές εκκίνησης, θα διαμορφωθούν σε περίπου 367 εκατ. ευρώ. Να υπενθυμίσουμε ότι σε σχέση με άλλες χώρες του εξωτερικού, το ποσό από την δημοπράτηση φάσματος είναι αρκετά μικρότερο, ωστόσο όπως έχουν ξεκαθαρίσει στελέχη του αρμόδιου υπουργείου, στόχος δεν ήταν να ενισχυθούν αποκλειστικά τα ταμεία του κράτους από την εν λόγω δημοπρασία, αλλά να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για ταχεία εμπορική διάθεση των δικτύων από τους παρόχους, κάτι που θα γίνει μόνο αν οι τελευταίοι έχουν την απαραίτητη ρευστότητα για τις απαιτούμενες επενδύσεις. Σε αυτή τη λογική άλλωστε υπήρξαν και οι «ευκολίες πληρωμής» που προβλέπονται από τον διαγωνισμό. Να θυμίσουμε ότι οι πάροχοι έχουν την επιλογή να καταβάλλουν ολόκληρο το τίμημα μέσα σε 10 ημέρες από την δημοπρασία ή να πληρώσουν το 30% και το υπόλοιπο 70% σε εννέα ετήσιες δόσεις, ξεκινώντας από τον Ιανουάριο του 2024.
Όπως όλα δείχνουν η εμπορική λειτουργία των πρώτων δικτύων 5G στη χώρα να γίνει εντός του πρώτου τριμήνου του 2021. Αυτό τουλάχιστον έχουν δηλώσει κατά καιρούς οι επικεφαλής και των τριών παρόχων, Cosmote, Vodafone και Wind τονίζοντας ότι οι προεργασίες έχουν ήδη ξεκινήσει. Σύμφωνα δε με το χρονοδιάγραμμά τους η πληθυσμιακή κάλυψη των δικτύων 5G θα φτάσει το 60% μέσα στα επόμενα τρία χρόνια, αρχής γενομένης από το 2021 και το 94% μέσα στην επόμενη εξαετία.
Πέρα από την εμπορική διάθεση των δικτύων η ολοκλήρωση του διαγωνισμού σηματοδοτεί και την δημιουργία του fund Φαιστός, το οποίο θα χρηματοδοτήσει νέες και υφιστάμενες επιχειρήσεις για την ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος εφαρμογών των δικτύων πέμπτης γενιάς. Το υπόλοιπο 75% θα αξιοποιηθεί για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους.
Η Ελλάδα ολοκληρώνει την τεχνική προετοιμασία για τα δίκτυα 5G
Πέρα από τον διαγωνισμό που είναι σε εξέλιξη προχωρούν και οι τεχνικές προετοιμασίες για τα δίκτυα πέμπτης γενιάς. Ειδικότερα στις 6 Νοεμβρίου ξεκινά σταδιακά και η διαδικασία απόδοσης του Ψηφιακού Μερίσματος ΙΙ, δηλαδή η αποδέσμευση της περιοχής ραδιοσυχνοτήτων των 700 MHz από τους παρόχους επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής τμήματος του φάσματος (EΡΤ και Digea), ώστε να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη ανάπτυξη και λειτουργία των δικτύων 5G σε όλη τη χώρα.
Με τη διαδικασία του Ψηφιακού Μερίσματος ΙΙ η περιοχή ραδιοσυχνοτήτων των 700 MHz θα χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξη των νέας γενιάς δικτύων κινητής τηλεφωνίας, βάσει του Χάρτη Συχνοτήτων που σχεδιάστηκε από την Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων και επικυρώθηκε με Κοινή Υπουργική Απόφαση από τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ. Κυριάκου Πιερρακάκη και τον Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ Στέλιου Πέτσα (ΦΕΚ Β’ 1752, 07.05.2020).
Όπως προβλέπεται η αποδέσμευση θα ξεκινήσει στις 6 Νοεμβρίου από την περιοχή του Β. Αιγαίου και μέχρι το τέλος του έτους θα έχουν ακολουθήσει τα Δωδεκάνησα, η Σάμος, η Ικαρία και οι Κυκλάδες. Οι κάτοικοι των συγκεκριμένων περιοχών, όπως και των υπολοίπων περιοχών της χώρας, όπου η απόδοση του Ψηφιακού Μερίσματος ΙΙ θα πραγματοποιηθεί εντός του 2021, θα πρέπει να προχωρήσουν σε επανασυντονισμό του τηλεοπτικού τους δέκτη.
Η διαδικασία της μετάβασης θα έχει ολοκληρωθεί στο τέλος Σεπτεμβρίου 2021 με τελευταία περιοχή στην οποία θα αποδεσμευτούν οι ραδιοσυχνότητες των 700 MHz να είναι η Κρήτη. Για τις περιοχές της Θεσσαλονίκης και της Αττικής η μετάβαση προβλέπεται να πραγματοποιηθεί στις 19 Μαρτίου 2021 και 10 Αυγούστου 2021 αντίστοιχα.
Η στρατηγική για το 5G και τα οφέλη των δικτύων πέμπτης γενιάς
Εκτός από τα βασικά οφέλη που θα προσφέρουν στην ταχύτητα σύνδεσης των καταναλωτών, τα δίκτυα 5G και οι εφαρμογές τους, θα μπορούσαν να αποτελέσουν για την χώρα μας μια μοναδική ευκαιρία βιώσιμης ανάπτυξης όχι μόνο σε ευρωπαϊκό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Αυτή ακριβώς την προοπτική, το πώς δηλαδή το 5G θα μπορούσε να λειτουργήσει ως επιταχυντής της ελληνικής οικονομίας εισφέροντας πάνω από 10 δισ. ευρώ προστιθέμενης αξίας αναμένεται να αποτυπώσει και η μελέτη που εκπόνησε η ΕΥ για λογαριασμό του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η οποία θα παρουσιαστεί την Δευτέρα. Πώς όμως θα γίνει αυτό;
Στα βασικά πλεονεκτήματα που έχουν τα 5G δίκτυα συγκαταλέγονται σίγουρα οι έως και 10 φορές μεγαλύτερες ταχύτητες σε σχέση με τα 4G δίκτυα που χρησιμοποιούμε τα τελευταία χρόνια. Όσο για το τι σημαίνει επί του πρακτέου οι υψηλότερες ταχύτητες να σημειώσουμε ότι είναι ικανές να υποστηρίξουν την τεράστια πλέον παραγωγή πληροφορίας και την παροχή υπηρεσιών όπως το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT).
Ωστόσο τα οφέλη τους δεν περιορίζονται εκεί αλλά επεκτείνονται στη βελτίωση του χρόνου απόκρισης (latency). Για την ακρίβεια τα δίκτυα πέμπτης γενιάς έχουν κατά 10 φορές χαμηλότερο χρόνο απόκρισης (1ms) κάτι που μπορεί να μην γίνεται αντιληπτό από τον χρήστη αλλά θα είναι χρήσιμο για αμέτρητες συσκευές, όπως για παράδειγμα τα συστήματα αυτόνομης οδήγησης.
Επιπλέον, χάρη στην μεγάλη χωρητικότητά τους θα μπορούν να ανταπεξέλθουν καλύτερα σε high end εφαρμογές και μάλιστα ταυτόχρονα. Για την ακρίβεια με το 5G θα μπορούν να είναι έως και 1 εκατομμύριο συσκευές ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο συνδεδεμένες ταυτόχρονα σε σχέση με τις 10 έως 100 χιλιάδες που μπορούν να υποστηριχθούν από την υπάρχουσα υποδομή των 4G δικτύων.
Την ίδια στιγμή το 5G θα λειτουργεί σε 4 διαφορετικές ζώνες συχνοτήτων: 700MHz, 2GHz, 3,4-3,8GHz και 26GHz µε πολύ µεγαλύτερο διαθέσιµο φάσµα. Ο τεµαχισµός αυτός του δικτύου (network slicing) επιτρέπει στο δίκτυο να χωριστεί σε λογικά μέρη με διαφορετικές παραµέτρους ποιότητας – για παράδειγμα σε ένα δίκτυο υψηλής προτεραιότητας για αστυνοµικές δυνάµεις ή ένα δίκτυο χαµηλής ισχύος, χαµηλής προσπάθειας για απλούς αισθητήρες IoT.
Χάρη σε αυτά τα χαρακτηριστικά τα 5G θα είναι καταλύτης για την ανάπτυξη νέων εφαρμογών που θα τα αξιοποιήσουν. Σύμφωνα μάλιστα με τον κ. Ιωάννη Τσόµκο, Καθηγητή του Πανεπιστηµίου Πατρών & ΙΕΕΕ Fellow, το φάσµα των εφαρμογών αυτών θα είναι τεράστιο, και θα μπορούσε να εστιάζει από τον τομέα της ψυχαγωγίας (π.χ. video υπέρ-υψηλής ευκρίνειας, εφαρµογές εικονικής/επαυξηµένης πραγµατικότητας, διαδικτυακά παιχνίδια κ.λπ.) έως τον επιχειρηματικό και βιομηχανικό κλάδο μετασχηματίζοντας ακόμα και «καθετοποιηµένες» αγορές ή υπηρεσίες της δεύτερης κατηγορίας.
Η ανάπτυξη του 5G παγκοσμίως
Τα προαναφερθέντα πλεονεκτήματα εκμεταλλεύονται ήδη χώρες που έχουν ήδη περάσει στα δίκτυα πέμπτης γενιάς, ο αριθμός των οποίων αναμένεται να εκτοξευτεί μέσα στην επόμενη τριετία, όπως εκτιμά η πρόσφατη έρευνα της EY µε τίτλο «Maximizing the 5G opportunity for enterprise».
Σε μια πρόχειρη απαρίθμηση ήδη το 5G εκτιµάται ότι αντιπροσωπεύει το 59% των συνολικών συνδέσεων στη Νότια Κορέα, περίπου το 50% των συνολικών συνδέσεων σε αγορές όπως οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία, το 31% στην Ευρώπη, το 25% στην Κίνα, το 16% στις Αραβικές χώρες, το 10% στις χώρες της ΚΑΚ, το 7% στη Λατινική Αµερική, το 6% στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική και το 3% στις υποσαχάριες χώρες.
Ειδικότερα στην περίπτωση της Νότιας Κορέας, οι συνδρομές 5G έφτασαν τα 7,4 εκατοµµύρια ενώ στην Ιαπωνία, από τον Μάρτιο του 2020 οπότε και κυκλοφόρησε, ο αριθµός των συσκευών 5G που πωλήθηκαν από την NTT DoCoMo έφτασε τις 149.000.
Όσο για την περίπτωση της Ευρώπης πολλές είναι οι χώρες που απολαµβάνουν υπηρεσίες 5G (Αυστρία, Φινλανδία, Γερµανία, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ρουµανία, Ισπανία, Ελβετία, Λετονία, Νορβηγία και Ηνωµένο Βασίλειο) και σε ορισµένες από αυτές υπάρχουν περισσότεροι από ένας πάροχοι υπηρεσιών 5G.
Τα οφέλη του 5G για την ελληνική οικονομία σε αριθμούς
Στην περίπτωση της χώρας μας τώρα η υιοθέτηση του 5G αναμένεται να αυξήσει το ΑΕΠ κατά 4,18 δισεκατοµµύρια δολάρια (~ 3.56 δισεκατοµµύρια ευρώ) (+1,2%) το χρονικό διάστηµα 2022 – 2028.
Σε περίπτωση συνεργασίας των παρόχων για την ανάπτυξη του δικτύου, η αύξηση του ΑΕΠ µπορεί να αγγίξει τα 6,27 δισεκατοµµύρια δολάρια (~5.34 δισεκατοµµύρια ευρώ).
Μεγάλο θα είναι το όφελος και την απασχόληση αφού από την υιοθέτησή του αναμένεται να δηµιουργηθούν 31.000 νέες θέσεις εργασίας έως το 2028, ενώ σε περίπτωση συνεργασίας για την ανάπτυξη του δικτύου, η αύξηση της απασχόλησης µπορεί να φτάσει τις 46.000 νέες θέσεις.
Το μεγαλύτερο βέβαια αποτύπωμα των δικτύων πέμπτης γενιάς θα αφορά την ανταγωνιστικότητά της Ελλάδας, η οποία θα ενισχυθεί σε κάθε επίπεδο. Η έγκαιρη κι αποτελεσματική εισαγωγή τόσο των δικτύων όσο και των εφαρμογών που θα αναπτυχθούν γύρω από αυτά, υπολογίζεται ότι θα συμβάλλει στον μετασχηματισμό ολόκληρων κλάδων της οικονομίας, διαμορφώνοντας νέες υπηρεσίες και επιχειρηματικά μοντέλα που θα αναπροσαρμόσουν τη θέση της ελληνικής οικονομίας στον παγκόσμιο χάρτη.
