Πριν λίγες μέρες έγινε γνωστό ότι ο ανερχόμενος κινέζικος γίγαντας των προϊόντων τεχνολογίας Xiaomi μπήκε στη μαύρη λίστα των ΗΠΑ και αφαιρέθηκε από τον δείκτη FTSE Russell. Οι λόγοι είχαν να κάνουν με την υπό διερεύνηση σχέση της Xiaomi με τον κινέζικο στρατό, κάτι που η εταιρεία και η κινέζικη κυβέρνηση έχουν αρνηθεί. Με αυτή την κίνηση, που αποτελεί συνέχεια προηγούμενων, οι ΗΠΑ επιδιώκουν με ένα σμπάρο να χτυπήσουν τρία τρυγόνια και είναι αρκετά πιθανό να αστοχήσουν κάπου. Ο ένας στόχος είναι να βρίσκονται οι αμερικάνικες εταιρείες μπροστά στις τεχνολογικές εξελίξεις σε σχέση με τις κινέζικες, ειδικά στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης και των τηλεπικοινωνιών (5G). Ο δεύτερος στόχος είναι η μείωση της κινέζικης διεισδυτικότητας στις αγορές της Ασίας και το άνοιγμα χώρου για αμερικάνικες επενδύσεις καθώς και η προστασία των υπάρχουσων αμερικάνικων επενδύσεων σε κινέζικο έδαφος. Ο τρίτος στόχος είναι να ανασχεθεί το μαζικό ρεύμα αγοράς κινέζικων προϊόντων τεχνολογίας από Αμερικάνους καταναλωτές που προτιμούν τα σαφώς φτηνότερα κινέζικα αντίστοιχα των ακριβών αμερικάνικων (π.χ. το trend chi-fi στην αγορά προϊόντων αναπαραγωγής ήχου).
Η κυβέρνηση Μπάιντεν στις ΗΠΑ στην πραγματικότητα συνεχίζει το έργο της κυβέρνησης Τραμπ, όσον αφορά τους περιορισμούς που τίθενται στην ελευθερία επενδύσεων και κινήσεων των κινέζικων εταιρειών σε αμερικάνικο έδαφος. Από τον Ιανουάριο του 2021 το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ έχει κατασκευάσει μια λίστα, η οποία ξεκίνησε με 5 εταιρείες και σήμερα έχει φτάσει τις 44, η οποία λειτουργεί ως προθάλαμος απαγορεύσεων στις συναλλαγές. Για όποια εταιρεία μπαίνει στη λίστα, η διαδικασία είναι να αφαιρεθεί από την αντίστοιχη κεφαλαιαγορά και μετά τις 15 Μαρτίου κανείς δεν θα μπορέσει να συναλλάσσεται με αυτή ενώ μέχρι τις 14 Ιανουαρίου 2022 θα υποχρεωθούν όσοι έχουν συναλλαγές με αυτή μέσω χρηματιστηρίου να παραδώσουν τις μετοχές τους. Μέσα στις κινέζικες εταιρείες συμπεριλαμβάνονται ο ενεργειακός κολοσσός CNOOC, ενώ μετά την Xiaomi εξετάζονται να μπουν στη «μαύρη» λίστα οι PetroChina, Sinopec, Air China και ZTE.
Ένας περίεργος ορισμός της στρατιωτικής βιομηχανίας
Στην εντολή την οποία έδωσε ο Πρόεδρος Τραμπ λίγες μέρες πριν εγκαταλείψει το οβάλ γραφείο περιγράφονται τα χαρακτηριστικά που έχει η κινέζικη στρατιωτική βιομηχανία. Το βασικό είναι η συνεργασία μέσα από τη διάχυση (fusion) μεταξύ αμιγώς στρατιωτικών εταιρειών με πολιτικές (civil) εταιρείες, η οποία δεν μπορεί με κάποιον τρόπο να αποδειχθεί. Έτσι, η λίστα των «προσόντων» που πρέπει να έχει μια κινέζικη εταιρεία για να μπει στη «μαύρη λίστα» των ΗΠΑ είναι η εξής:
• Να ανήκει άμεσα ή έμμεσα, να ελέγχεται ή να επιτρέπει τον έλεγχο, ή να βρίσκεται υπό επίσημη ή ανεπίσημη σύμβαση ως άμεσος συνεργάτης ή για λογαριασμό του Κινέζικου Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού ή οποιασδήποτε άλλης οργάνωσης που υπάγεται στην Κεντρική Στρατιωτική Επιτροπή του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος ή να αναγνωρίζεται ως στρατιωτικός-πολιτικός συντελεστής στην κινεζική αμυντική βιομηχανική βάση.
• Να ασχολείται με την παροχή εμπορικών υπηρεσιών, την κατασκευή, την παραγωγή ή τις εξαγωγές.
Τα επιπλέον χαρακτηριστικά των εταιρειών που ήδη είναι στη μαύρη λίστα και αφορούν όσες θα προστεθούν, περιλαμβάνουν την εν γνώσει τους βοήθεια από την Κυβέρνηση της Κίνας ή το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα μέσω επιστημονικών και τεχνολογικών προσπαθειών που υπάγονται στο πλαίσιο του κινεζικού στρατιωτικού βιομηχανικού σχεδιασμού. Επίσης, μπαίνουν στην ίδια κατηγορία και εταιρείες που συνδέονται με το κινεζικό Υπουργείο Βιομηχανίας και Πληροφορικής, συμπεριλαμβανομένων όσων έχουν ερευνητικές συνεργασίες ή εκτελούν projects.
Η Κίνα ακολουθεί τη νομική οδό
Οι κινέζικες εταιρείες δεν έχουν αφήσει τις προκλήσεις αυτές αναπάντητες. Ήδη από την περασμένη Πέμπτη, η κινέζικη εταιρεία Luokung η οποία δραστηριοποιείται στους τομείς των big data και των υπηρεσιών PaaS, SaaS και DaaS, και είναι στον δείκτη NASDAQ έχει ήδη υποβάλλει μήνυση εναντίον του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ στο ανώτατο ομοσπονδιακό δικαστήριο της Πολιτείας Κολούμπια. Το αποτέλεσμά της δίκης αυτής θα κρίνει τις εξελίξεις και για τις επόμενες κινήσεις των Κινέζων.
Συμφέρει κανέναν ο εμπορικός πόλεμος;
Όπως έχει ήδη αναφερθεί στο insider.gr η Κίνα έχει στρατηγική επένδυση στις τηλεπικοινωνίες, με πρώτη την τεχνολογική υπεροχή στην ανάπτυξη του δικτύου 5G και ακολουθεί η ηλεκτροκίνηση και η πράσινη οικονομία. Αυτοί οι τομείς είναι που κρίνονται ως σημαντικοί από όλες τις μεγάλες οικονομίες του κόσμου το επόμενο διάστημα, οπότε δεν είναι παράλογη η προσπάθεια των ΗΠΑ να διατηρήσουν την καλή τους θέση στις εξελίξεις. Το ερώτημα αφορά τη μορφή που παίρνει αυτή η προσπάθεια. Στοχεύοντας παράλληλα σε τρεις στόχους, είναι σίγουρο ότι κάτι θα ξεφύγει. Η πρόσφατη εμπειρία με τη Huawei, η οποία αύξησε το μερίδιό της στην ασιατική αγορά, δείχνει ότι δεν μπορεί να υπάρξει μια ενιαία στρατηγική αντιμετώπιση πολλών προβλημάτων. Δεν μπορεί για κάθε πρόβλημα να έχει κανείς τη λύση του σφυριού, γιατί τότε βλέπει όλα τα προβλήματα ως καρφιά. Τέλος, μια τόσο διεσταλμένη εκδοχή του στρατιωτικοβιομηχανικού συμπλέγματος της Κίνας, όπως αυτή που παρουσιάζει το υπουργείο Οικονομίας των ΗΠΑ ελλοχεύει από τη μία τον κίνδυνο να χαρακτηριστεί κάθε κινέζικη εξαγωγική εταιρεία ως δυνάμει συνεργάτης του στρατού και από την άλλη τον κίνδυνο να υπάρξουν όντως εταιρείες-συνεργάτες του στρατού που θα περάσουν κάτω από τα ραντάρ των ΗΠΑ.
Φωτογραφίες: Getty Images / Ideal Image.
