Ο τόπος που φιλοξενεί τον Όλυμπο, δεν θα μπορούσε να είναι λιγότερο σαγηνευτικός από το διάσημο, στα πέρατα της γης, βουνό του. Για αυτό και η Πιερία λειτουργεί σαν μαγνήτης για Βορειοελλαδίτες και Βαλκάνιους που θέλουν να ζήσουν τον απόλυτο συνδυασμό βουνού και θάλασσας και παράλληλα να απολαύσουν μια πλούσια -σε παράδοση, φυσική ομορφιά και γαστρονομική κουλτούρα- εμπειρία, οποιαδήποτε στιγμή του έτους θελήσουν. Όλα αυτά, ωστόσο, είναι πάνω κάτω… γνωστά.
Η Περιφέρεια Πιερίας, οι τρεις δήμοι του νομού και η Μητρόπολη Κίτρους ενώνουν τις δυνάμεις τους και υπό την «ομπρέλα» του νεοσύστατου Πιερικού Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής (ΠΟΤΑΠ) ξεχύνονται σε Ελλάδα και εξωτερικό για να αναδείξουν γνωστές και άγνωστες πτυχές της περιοχής τους σε μια προσπάθεια που χαρακτηρίζεται από πρωτόγνωρο συντονισμό και συνεργασία. Η μεγάλη αυτή πρωτοβουλία έχει ήδη αρχίσει να αποδίδει καρπούς βγάζοντας στην επιφάνεια μερικά «διαμάντια» της Πιερίας που παρέμεναν «θαμμένα» για το ευρύ κοινό.
Ναυτικό Μουσείο στην «πύλη του Ολύμπου»;
Μπορεί να ξαφνιάζει που μια κωμόπολη στις απολήξεις του Ολύμπου διαθέτει ναυτικό μουσείο, όμως, για όσους δεν το γνωρίζουν, το Λιτόχωρο έχει τεράστια ναυτική παράδοση, με ξένους και Έλληνες περιηγητές να αναφέρουν ότι στην ύστερη βυζαντινή περίοδο η πλειονότητα των κατοίκων ήταν ναυτικοί.
Στο μουσείο μπορεί κανείς να δει, μεταξύ άλλων, μακέτες πλοίων, νάρκη βυθού, πράσινο φανό, πίνακες ζωγραφικής, διπλώματα ναυτικών, όργανα πλοίου, αλλά και μια γέφυρα με αρκετά εκθέματα, όπως πηδάλιο, γυροσκοπική πυξίδα, ασύρματο και χάρτες.
Στα βήματα του Απόστολου Παύλου
Χιλιάδες πιστοί διανύουν εκατοντάδες χιλιόμετρα στον δρόμο του Αγίου Ιακώβου (Camino de Santiago) στην Ισπανία με προορισμό τον καθεδρικό Ναό όπου βρίσκονται τα λείψανά του στην ισπανική Γαλικία. Η πιο διάσημη, ίσως, προσκυνηματική διαδρομή στην Ευρώπη αποδεικνύει περίτρανα ότι ο θρησκευτικός τουρισμός παραμένει ακμαιότατος στην εποχή μας.
Η Πιερία είναι τόπος μεγάλου θρησκευτικού ενδιαφέροντος, καθότι είναι μια από τις περιοχές από τις οποίες πέρασε ο Απόστολος Παύλος κατά τη 2η ιεραποστολική περιοδεία του το 50 μχ. Φεύγοντας από τη Βέροια, ακολούθησε πεζός μια διαδρομή που συνέδεε την πρωτεύουσα της Ημαθίας με τον Κολινδρό Πιερίας, ενώ στη συνέχεια πέρασε από το Αιγίνιο και τη Μεθώνη και απέπλευσε από το λιμάνι της αρχαίας Πύδνας (βυζαντινή ονομασία: Κίτρος), με προορισμό την Αθήνα. Το πέρασμα του Απόστολου Παύλου σηματοδότησε την ίδρυση των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων στην Πιερία.
Στο πλαίσιο ενίσχυσης του θρησκευτικού τουρισμού, το υπουργείο Πολιτισμού έχει κινητοποιηθεί και ετοιμάζει ένα μεγαλόπνοο project που ονομάζει «Πολιτιστική Διαδρομή: στα βήματα του Αποστόλου Παύλου». Στόχος της πρωτοβουλίας, στην οποία συμμετέχει ενεργά η Ιερά Μητρόπολη Κίτρους, είναι να μπουν τοπόσημα ( ηλεκτρονικά και σε στήλες, σαν ρωμαϊκά μιλιάρια) σε όλα τα σημεία του ελλαδικού χώρου από όπου πέρασε ο Απόστολος Παύλος.
Στην Πιερία, το μνημείο για τη διέλευση του Απόστολου Παύλου βρίσκεται στην Πύδνα, ενώ αντίστοιχο σημείο υπάρχει στη Βέροια, στο κέντρο της πόλης. Με ορμητήριο την Πιερία, ο επισκέπτης είναι εύκολο να ταξιδέψει αυθημερόν σε γειτονικές περιοχές όπου υπάρχουν άλλα σημαντικά προσκυνήματα όπως τον Άγιον Όρος ή τα Μετέωρα.
Θα μπορέσει το project να προσελκύσει κόσμο; Μια αφήγηση του Μητροπολίτη Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ. Γεώργιου δίνει την απάντηση: «Το 2008, ο τότε Πάπας Βενέδικτος ο 16ος κήρυξε εκείνο το έτος, ‘έτος του Απόστολου Παύλου’ και στην καθιερωμένη ομιλία που δίνει κάθε χρόνο ubi et orbi στις 29 Ιουνίου, την ημέρα των Αγίων Αποστόλων, προέτρεψε τον κόσμο να πάει να προσκυνήσει στα σημεία από όπου πέρασε ο Απόστολος Παύλος. Συνολικά 70.000 άνθρωποι επισκέφτηκαν εκείνη τη χρονιά τη Βέροια!».
Ταξίδι στην αρχαιότητα
Η Πιερία έχει να επιδείξει καταπληκτική πυκνότητα σημαντικών αρχαιολογικών χώρων. Οι περισσότεροι από αυτούς έχουν ανασκαφεί τα τελευταία χρόνια, ενώ σε εκείνους που είναι γνωστοί από παλαιότερα, η ανεύρεση αρχαιοτήτων συνεχίζεται. Το περίφημο Δίον, ο προϊστορικός οικισμός του Μακρυγιάλου, η αρχαία και βυζαντινή Πύδνα, τα αρχαία Λείβηθρα, είναι οι σημαντικότεροι επισκέψιμοι αρχαιολογικοί τόποι.
Εκτός από το «ταξίδι» του μυαλού στους ελληνιστικούς χρόνους, ο αρχαιολογικός χώρος της Πύδνας προσφέρει μια καθηλωτική θέα στον Θερμαϊκό κόλπο και την τεράστια χρυσαφένια ακτογραμμή της βόρειας Πιερίας.
Η αρχαία πόλη άρχισε να κατοικείται από το 600 πχ. μέχρι το 1.500 μχ. Έγινε το πρώτο λιμάνι της Μακεδονίας και αναδείχθηκε ως σημαντικό εμπορικό κέντρο.
Η Πύδνα είναι γνωστή για τρία πράγματα: Για τις μάχες της Πύδνας, το 168 πχ και το 148 πχ με τους Ρωμαίους, οι οποίες σήμαναν την οριστική υποταγή της Ελλάδας στους Ρωμαίους, για το θάνατο της Ολυμπιάδας, τη μητέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, διά λιθοβολισμού, με εντολή του Κασσάνδρου και για το πέρασμα του Απόστολου Παύλου.
Κάθε χρόνο, στον χώρο δίπλα από το κάστρο της αρχαίας Πύδνας, λαμβάνει χώρα η μουσική εκδήλωση «Το αυγουστιάτικο φεγγάρι», όπου γνωστοί καλλιτέχνες διοργανώνουν συναυλίες με φόντο το αυγουστιάτικο φεγγάρι.
Αξιόλογα ευρήματα από τις πόλεις της αρχαίας Πύδνας και της αρχαίας Μεθώνης, της εποχής Σιδήρου έως τους ελληνιστικούς χρόνους, θα βρει κανείς στην Μουσειακή Αποθήκη Μακρυγιάλου. Αυτές οι δύο πόλεις αγαπήθηκαν πολύ γιατί ήταν παραθαλάσσιες και διέθεταν λιμάνι και στο παρελθόν οι θαλάσσιες συγκοινωνίες ήταν πιο ασφαλείς. (σσ. Το όνομα Μεθώνη προέρχεται από τη λέξη μόθος που ήταν οι πέτρες που βάζανε στην άκρη των λιμανιών για να δένουν τα καράβια)
Στην έκθεση παρουσιάζονται εμπορικοί αμφορείς από τις πόλεις αυτές, καθώς και αμφορείς που χρονολογούνται από την Εποχή του Σιδήρου έως τους ελληνιστικούς χρόνους και δείχνουν τι επαφές είχαν οι πόλεις ή τι αγαθά εισήγαγαν.
Τα κομμάτια των αμφορέων που λείπουν, καλύπτονται με γύψο σε κοντινή αλλά όχι ολόιδια απόχρωση, ώστε να διαχωρίζεται το αυθεντικό από την προσθήκη. Πέρα από την οικιακή χρήση, οι αμφορείς χρησιμοποιήθηκαν και σαν δοχεία για τον ενταφιασμό βρεφών.
Η μουσειακή αποθήκη φιλοξενεί συχνά μαθητές που ενημερώνονται για το αρχαιολογικό παρελθόν τις περιοχής, συμμετέχουν σε παιχνίδια και φτιάχνουν δημιουργίες επηρεασμένες από τα ευρήματα που είδαν.
Η πόλη των πελαργών
Μια ενδιαφέρουσα ιστορία έχει να πει το Αιγίνιο, η επονομαζόμενη και ως πόλη των πελαργών. Χάρη στην εγγύτητα με τον υδροβιότοπο του Αλιάκμονα και το έλος της Αγαθούπολης, οι πελαργοί επισκέπτονται σταθερά κάθε χρόνο το Αιγίνιο και έχουν γίνει το σήμα κατατεθέν της πόλης. Για τις φωλιές τους, δείχνουν σαφή προτίμηση στις κολόνες της ΔΕΗ οπότε, μετά από πολλά ατυχήματα και πολλή πίεση από εθελοντές κατοίκους, ο ΔΕΔΔΗΕ έφτιαξε τεχνητές φωλιές για να προστατέψει τα 60 ζευγάρια πελαργών που έρχονται στο Αιγίνιο και τους νεοσσούς τους, που φτάνουν τους 3-4 ανά φωλιά.
Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται το λαογραφικό μουσείο Κολινδρού. Η συγκέντρωση του λαογραφικού υλικού οφείλεται σε δωρεές 500 περίπου κατοίκων του Κολινδρού και στόχος του μουσείου είναι να αναδείξει τον προβιομηχανικό τρόπο ζωής στην παραδοσιακή κοινωνία του Κολινδρού και της ευρύτερης περιοχής της Μακεδονίας.
Στο μουσείο μπορεί κανείς να δει την οργάνωση της ζωής στα τέλη του 19ου αιώνα καθώς οι χώροι του μουσείου αποτελούν πιστή αναπαράσταση του παραδοσιακού σπιτιού με έπιπλα της εποχής. Παράλληλα, ο χώρος φιλοξενεί έκθεση σπάνιων ειδών, χειρόγραφα βιβλία, ενθυμήματα παιδείας κ.α. Ανάμεσα στα εκθέματα και ένα μπόνους: Ένα -πολύ βαρύ- οστό από χαυλιόδοντα μαμούθ πολλών εκατομμυρίων ετών.
Η Μονή Αγίου Αθανασίου
Αξίζει μια επίσκεψη στη Μονή του Αγίου Αθανασίου, 3 περίπου χιλιόμετρα δυτικά από την Κωμόπολη του Κολινδρού. Ο ναός είναι ένα «κόσμημα» σύγχρονης εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής που ατονεί τις μνήμες της ολοσχερούς καταστροφής που υπέστη η Μονή στα χρόνια της γερμανικής κατοχής.
Στη Μονή κατοικούν σήμερα 16 μοναχές που φιλεύουν τους επισκέπτες με πεντανόστιμα σπιτικά εδέσματα, ενώ προσφέρουν φιλοξενία για όποιον ενδιαφέρεται.
Μύδια και ακτινίδια made in Pieria
Στην Πιερία διασταυρώνονται γαστρονομικές παραδόσεις από ολόκληρο τον ελληνικό χώρο. Η περιοχή, ωστόσο, φημίζεται για δύο στοιχεία του «μενού»: τα μύδια και το ακτινίδιο.
Το βόρειο τμήμα του νομού φιλοξενεί εξαιρετικής ποιότητας καλλιέργειες μυδιού. Το νερό του κόλπου έξω από τις ακτές Πιερίας θεωρείται μοναδικό για την καλλιέργεια μυδιών καθώς το γεγονός ότι εκβάλλουν εκεί τέσσερις ποταμοί (Γαλλικός, Αξιός, Λουδίας. Αλιάκμονας) το καθιστά λιγότερο αλμυρό. Αξίζει να αναφερθεί ότι το μύδι λειτουργεί ως φυσικό φίλτρο του νερού, με 1 μύδι να φιλτράρει 6 λίτρα νερού!
Το ισχυρό, όμως, brand, της περιοχής είναι το ακτινίδιο, με τους καλλιεργητές του νομού να εξάγουν σε όλα τα μήκη και πλάτη. Ο νομός Πιερίας είναι πρώτος σε παραγωγή ακτινίδιου, με τη μεγαλύτερη ποσότητα αυτής να εξάγεται. Και αναμενόμενο, αν αναλογιστεί κανείς ότι στην Ελλάδα το κιλό έχει 50 λεπτά, ενώ στη Στοκχόλμη 9 ευρώ!
Έχετε πάει στο Φεστιβάλ Ολύμπου;
Η Πιερία μπορεί μόνο να υπερηφανεύεται για το μεγάλο της πολιτιστικό γεγονός κάθε Ιούλιο και Αύγουστο. Εδώ και 53 χρόνια που δημιουργήθηκε ο Οργανισμός του Φεστιβάλ Ολύμπου, αυτή η γιορτή μουσικής θεάτρου έχει φιλοξενήσει εκατοντάδες γνωστούς καλλιτέχνες.
Χάρις Αλεξίου, Θανάσης Βέγγος, Μίκης Θεοδωράκης, Θύμιος Καρακατσάνης, Μαρινέλλα, Δημήτρης Μητροπάνος, Νάνα Μούσχουρη, Γιάννης Σπανός, Μάριος Φραγκούλης, Μάνος Χατζιδάκις, Μίλβα, Γκόραν Μπρέγκοβιτς, Σεζάρια Έβορα είναι μόνο λίγα από τα ονόματα που έχουν ψυχαγωγήσει τον τοπικό πληθυσμό αλλά και τους τουρίστες.
Οι εκδηλώσεις -σχεδόν 40 μέσα σε 2 μήνες- γίνονται κυρίως στο αρχαίο θέατρο του Δίου αλλά χρησιμοποιούνται και άλλοι αρχαιολογικοί χώροι, όπως το κάστρο του Πλαταμώνα. Το πρόγραμμα παρουσιάζεται στο Μουσείο της Ακρόπολης, στην Αθήνα και κάθε χρόνο τιμάται μία χώρα. Φέτος τιμώμενη χώρα θα είναι η Σερβία.
Εκτός από τα εισιτήρια, η διοργάνωση χρηματοδοτείται από τους θεσμικούς φορείς της αυτοδιοίκησης, με πρώτη την περιφέρεια και το επιμελητήριο, ωστόσο ένα μεγάλο κομμάτι καλύπτεται από ιδιώτες χορηγούς που προβάλλονται μέσω από το φεστιβάλ. Ακόμη και σε περιόδους οικονομικής δυσπραγίας, οι διοργανωτές δεν έκαναν ποτέ πίσω και έτσι το φεστιβάλ έχει γίνει πλέον θεσμός.
Σκι στο βουνό λίγο πριν… τη βουτιά στη θάλασσα
Χτισμένο σε υψόμετρο 850 μέτρων, στον ορεινό όγκο των Πιερίων βρίσκεται το Ελατοχώρι. Η προνομιακή γεωγραφική του θέση –ένας φυσικός εξώστης προς τον Όλυμπο, τα Πιέρια Όρη και τις ακτές του Αιγαίου- το καθιστά έναν από τους ωραιότερους χειμερινούς προορισμούς της χώρας.
Ωστόσο, το Ελατοχώρι είναι εξίσου ελκυστικό και την άνοιξη, αφού προσφέρει μια σειρά από υπαίθριες δραστηριότητες, όπως ποδηλασία, ιππασία και πεζοπορία με συνοδούς βουνού.
Μια πρωτοβουλία-έκπληξη για το καλοκαίρι έρχεται από το Χιονοδρομικό Κέντρο των Πιερίων. Το κέντρο επιχειρεί να ενταχθεί σε επενδυτικά προγράμματα για καλοκαιρινό τουρισμό και έχει ήδη ετοιμάσει τη σχετική μελέτη.
Ο Χασιώτης Δημήτρης, Πρόεδρος Χιονοδρομικού κέντρου Ελατοχωρίου περιγράφει την ιδέα: Ένα τελεφερίκ θα οδηγεί στην κορυφή Αρβανίτη, όπου ο επισκέπτης θα μπορεί να απολαύσει τη μαγική θέα, πίνοντας τον καφέ του σε ένα δεύτερο σαλέ. Μηχανήματα τεχνητού χιονιού θα τροφοδοτούν το «λευκό πέπλο» του βουνού δημιουργώντας μια τεχνητή πίστα. Στόχος είναι να ανεβαίνει ο τουρίστας της παραλίας ημερήσια εκδρομή στο βουνό, αφού οι αποστάσεις είναι πολύ μικρές.
Θέα από το «μπαλκόνι του Ολύμπου»
Η βόλτα στον Παραδοσιακό Οικισμό του Παλαιού Παντελεήμονα, το επονομαζόμενο «μπαλκόνι» του Ολύμπου, είναι κάτι που μένει σίγουρα στη μνήμη. Από την μαγευτική θέα στον Πλαταμώνα, έως τα αξιόλογα δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και τα πεντανόστιμα κρέατα, το παραμυθένιο χωριό σε γεμίζει εικόνες, εμπειρίες και γεύσεις.
Συμπέρασμα: Η Πιερία συνδυάζει τα πάντα
Αυτό που σίγουρα ΔΕΝ περιγράφει την Πιερία είναι η μονοτονία. Η περιοχή συνδυάζει πολλών ειδών θεματικούς τουρισμούς, ενώ η απέραντη χρυσαφένια αμμουδιά στις ακτές της σε συνδυασμό με τα «μονοπάτια των Θεών» στον Όλυμπο, καλύπτει ακόμη και τον πιο απαιτητικό ταξιδιώτη που μπορεί το πρωί να ανέβει στον Μύτικα και το απόγευμα να κάνει βουτιά στον Θερμαϊκό!
Αλλά ταυτόχρονα η Πιερία δίνει έμφαση στον άνθρωπο και αυτό αποδεικνύεται από την πληθώρα πολιτιστικών και αθλητικών συλλόγων που διαθέτει. «Πιερία σημαίνει, όχι μόνο άυλη ομορφιά, αλλά και άνθρωποι. Το 70% της περιφερειακής ενότητας της Πιερίας είναι προσφυγικό στοιχείο. Αυτό σημαίνει παράδοση, διατήρηση πολιτιστικής κληρονομιάς, ήθη και έθιμα», λέει χαρακτηριστικά η αντιπεριφερειάρχης Πιερίας Σοφία Μαυρίδου.
Ο ΠΟΤΑΠ συστάθηκε ακριβώς για να αναδείξει τις γνωστές και άγνωστες πτυχές της Πιερίας και σε στενή συνεργασία με την κ. Μαυρίδου, τους αντιδημάρχους τουρισμού, τα επιμελητήρια, τους φορείς και Μητρόπολη ξεκινούν ένα «ταξίδι» για να κάνουν γνωστό σε όλο τον κόσμο, όχι μόνο τον μυθικό Όλυμπο αλλά και τι βρίσκεται κάτω και γύρω από αυτόν. Η Πιερία αξίζει μια θέση στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη!
