Τήρηση των δεσμεύσεων στον τομέα της Υγείας διαπιστώνουν οι θεσμοί (Κομισιόν, ΕΚΤ, ESM) στα πορίσματα για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, που ανακοινώθηκαν την Τρίτη (22/11). Ωστόσο, όσον αφορά στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ), επισημαίνεται ότι, παρότι καταγράφεται πρόοδος, υπάρχει ανάγκη για περαιτέρω βήματα προς την πλήρη επίτευξη των στόχων.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την έκθεση, οι στόχοι για την είσπραξη του clawback (υπέρβαση της δημόσιας δαπάνης για φαρμακευτικά προϊόντα και άλλες υπηρεσίες υγείας που πρόκειται να επιστραφούν από προμηθευτές και παρόχους) και για τις κεντρικές προμήθειες, που ορίστηκαν στην 14η Έκθεση ενισχυμένης επιτήρησης που δημοσιεύθηκε στις 23 Μαΐου 2022, επιτεύχθηκαν.
«Η είσπραξη των επιστροφών έχει διατηρηθεί σε κανονικό ρυθμό και αυτό μεταφράστηκε σε ομαλή επίτευξη των στόχων που είχαν τεθεί έως τον Οκτώβριο, τόσο για τους παρόχους όσο και για τα φάρμακα, χάρη σε ένα νέο σύστημα που επιτρέπει την προείσπραξη του clawback από τους παρόχους», αναφέρει.
Συγκεκριμένα, το χρονοδιάγραμμα για την είσπραξη του οφειλόμενου ποσού του clawback των παρόχων έχει επεκταθεί, κατ' εξαίρεση, για το 2021, σε 120 κατ' ανώτατο όριο δόσεις. Όσον αφορά το 2022, οι αρχές έχουν εισπράξει επί του παρόντος, σε κυλιόμενη βάση, περίπου το 40% του εκτιμώμενου clawback της χρονιάς.
Για τα φαρμακευτικά προϊόντα, το clawback του 2021 ποσοτικοποιήθηκε σε 886 εκατ. ευρώ μόνο για εξωνοσοκομειακούς ασθενείς. Ενώ η είσπραξη των εκπτώσεων για την ίδια χρονιά έφτασε στο 97%, η είσπραξη του πραγματικού clawback ανήλθε σε περίπου 61%, το οποίο υπερβαίνει τον στόχο του τουλάχιστον 50% που είχε τεθεί για τον Οκτώβριο.
Παράλληλα, η Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ), προκήρυξε διαγωνισμούς για την κεντρική προμήθεια αγαθών, που ανέρχονται στο συμφωνηθέν μερίδιο 40% του προϋπολογισμού των νοσοκομείων. Η ανάθεση των συμβάσεων αναμένεται μέχρι το τέλος του 2022.
Clawback: Υψηλά και προοδευτικά αυξανόμενα τα ποσά
Η Κομισιόν επισημαίνει ότι, ενώ η είσπραξη του clawback γενικά διατηρεί κανονικό ρυθμό, τα ποσά παραμένουν υψηλά και αυξάνονται προοδευτικά τα τελευταία χρόνια, δικαιολογώντας τη λήψη διαρθρωτικών μέτρων στο μέλλον. Συνοψίζοντας, για νοσοκομειακά και εξωνοσοκομειακά φάρμακα, το επίπεδο του clawback για το 2021 ανήλθε σε 1510 εκατ. ευρώ (886 εκατ. ευρώ και 624 εκατ. ευρώ αντίστοιχα – για νοσοκομειακούς ασθενείς, το σχήμα clawback δεν επιτρέπει την αποσύνδεση των εκπτώσεων).
«Για να διασφαλίσουμε ότι η είσπραξη θα παραμένει τακτική, είναι βασικό να περιοριστεί η αύξηση του clawback δομικά. Οι αρχές εργάζονται για την ενίσχυση των υφιστάμενων μέτρων και για τη θέσπιση νέων. Ενόψει ενός μελλοντικού δομικού περιορισμού, είναι σημαντικό να επεκταθεί η διαθεσιμότητα και επιβολή θεραπευτικών και συνταγογραφικών πρωτοκόλλων καθώς και η εφαρμογή της ενσωμάτωσης εργαστηριακών δοκιμών και διαγνωστικών εξετάσεων σε ηλεκτρονικό ιατρικό μητρώο ασθενών», αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση.
Πρόοδος στην μεταρρύθμιση της ΠΦΥ – Παραμένει πρόκληση η στελέχωση
Όσον αφορά στην εφαρμογή της μεταρρύθμισης της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, σύμφωνα με την Κομισιόν, «έχει σημειωθεί πρόοδος, αλλά απαιτούνται περαιτέρω βήματα για την πλήρη επίτευξη των στόχων», καθώς η στελέχωση παραμένει μία πρόκληση.
Όπως αναφέρει η έκθεση, η διάθεση του νέου μοντέλου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας έχει μέχρι στιγμής συναντήσει θετική ανταπόκριση από τον πληθυσμό και οι στόχοι για εγγραφή ασθενών που προβλέπονταν για τον Οκτώβριο 2022 επιτεύχθηκαν και μάλιστα ξεπεράστηκαν.
Δεδομένου ότι οι εγγραφές έχουν σχεδόν καλύψει την τρέχουσα χωρητικότητα του συστήματος, όσον αφορά τους διαθέσιμους προσωπικούς γιατρούς σε περιοχές όπως η Αττική, η ενεργοποίηση των οικονομικών κυρώσεων για πολίτες που δεν είναι εγγεγραμμένοι έχει αναβληθεί για αρχές Δεκεμβρίου 2022. Αυτό κρίθηκε απαραίτητο για να μην επιβαρυνθούν οι πολίτες που μπορεί να είναι πρόθυμοι να εγγραφούν, αλλά αντιμετωπίζουν έλλειψη διαθεσιμότητας προσωπικών γιατρών. Επί του παρόντος, ο αριθμός των προσωπικών γιατρών καλύπτει μόνο του 70% του πληθυσμού.
«Οι αρχές έχουν απευθύνει κάλεσμα σε ειδικούς γιατρούς να ενταχθούν στο σύστημα ως προσωπικοί γιατροί. Ενθαρρύνονται να εργαστούν παράλληλα για ένα σύνολο μέτρων με στόχο την κάλυψη τυχόν κενών που απομένουν για τη βελτίωση της πρόσβασης στην πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη για τον πληθυσμό. Αυτό θα μπορούσε να αποτελείται από ένα σύνολο αντικινήτρων για γενικούς ιατρούς και παθολόγους, μέσω περιορισμού της δυνατότητας συνταγογράφησης προϊόντων ή/και υπηρεσιών υγείας. Πράγματι, η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας που μπορεί να εγγυηθεί ίση πρόσβαση σε όλο τον πληθυσμό αποτελεί τη βάση αυτής της μεταρρυθμιστικής διαδικασίας και συνεπώς παραμένει βασικό στοιχείο», αναφέρουν οι θεσμοί.
Προχωρούν οι κεντρικές προμήθειες
Επίτευξη του στόχου του 40% διαπιστώνεται και αναφορικά με τις προκηρύξεις διαγωνισμών για τις κεντρικές προμήθειες των νοσοκομείων. «Μετά την αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου το 2021, ο κεντρικός φορέας προμηθειών υγείας ΕΚΑΠΥ εργάζεται για την έκδοση νέων προσφορών, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του 40% της επιλέξιμης αξίας των προϋπολογισμών των νοσοκομείων, που θα χρησιμοποιηθούν μέσω κεντρικών προμηθειών. Μέχρι τη δημοσίευση αυτής της έκθεσης, έχουν συναφθεί συμβάσεις αξίας 60 εκατ. ευρώ, ενώ προσφορές αξίας 240 εκατ. ευρώ πρέπει να περάσουν από τον δεύτερο γύρο των διαπραγματεύσεων και από μια απόφαση από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Για αυτά αναμένεται να υπογραφούν συμβάσεις έως τα τέλη Δεκεμβρίου», αναφέρει η έκθεση.
