Μετά τις πρώτες επιθετικές κινήσεις που καταγράφηκαν στις αγορές εμπορευμάτων, καθώς η Ρωσία προέλαυνε στην Ουκρανία διαμορφώνοντας ένα ευρείας κλίμακας πολεμικό και καταστροφικό σκηνικό, η Goldman Sachs προέβη σε άμεση αναθεώρηση των εκτιμήσεων της για την πορεία του πετρελαίου.
Όπως σημειώνει, είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι επενδυτές να κατανοήσουν το ειδικό βάρος που φέρουν οι συνέπειες της αύξησης των τιμών του πετρελαίου από τα 90 δολάρια το βαρέλι πριν από δύο εβδομάδες στα 105 δολάρια πλέον. Οι ισορροπίες στη γεωπολιτική σκακιέρα αλλάζουν ραγδαία, φέρνοντας το Ιράν προ των πυλών για οποιαδήποτε συμφωνία. Από την άλλη, ο ουσιαστικός ρόλος της Ρωσίας στον OPEC+ πιθανότατα θα εμποδίσει τον οργανισμό να επιταχύνει την αύξηση της παραγωγής του κατά τη συνεδρίασή του την επόμενη εβδομάδα.
Στη βάση λοιπόν αυτών και με την αγορά πετρελαίου να είναι ήδη αρκετά «στενή» – και πιθανόν να σφίξει ακόμη περισσότερο από ό,τι ανέμενε η Goldman Sachs ως αποτέλεσμα της (i) διαρκούς υποκατάστασης του φυσικού αερίου με πετρέλαιο λόγω των υψηλότερων τιμών, όπως αποτυπώνεται άλλωστε και στα συμβόλαια TTF (+51,1% στα 134,31 ευρώ ανά MWh), και (ii) με δεδομένη τη χαμηλή πιθανότητα επανενεργοποίησης των διαδικασιών για τον αγωγό Nord Stream 2 – ο αμερικανικός οίκος αυξάνει τις εκτιμήσεις του για την τιμή του πετρελαίου σε βραχυπρόθεσμη βάση (τρεις μήνες από τώρα) στα 125 δολάρια το βαρέλι εάν μια συμφωνία με το Ιράν καταρρεύσει και οι «σκιώδεις κυρώσεις» επιμείνουν.
Εάν το πετρέλαιο εκτιναχθεί περαιτέρω, όχι μόνο θα αντιπροσώπευε έναν πληθωρισμό κόστους για το υπόλοιπο σύμπλεγμα εμπορευμάτων και την ευρύτερη οικονομία, αλλά πιθανότατα θα αναγκάσει τα χαρτοφυλάκια να εισέλθουν στα commodities για να αντισταθμίσουν τον αυξανόμενο κίνδυνο αυτών των τιμών. Όπως σημειώνουν οι στρατηγικοί αναλυτές της Goldman Sachs, η βάση για μια αύξηση της κατανομής των χαρτοφυλακίων στα εμπορεύματα σπάνια ήταν υψηλότερη.
Παράλληλα, παρότι το κλείσιμο των ουκρανικών λιμανιών και τα προβλήματα στο σιδηροδρομικό δίκτυο μειώνει τις εξαγωγές γεωργικών προϊόντων και μετάλλων, έχουν περιορισμένο αντίκτυπο στο πετρέλαιο. Αυτό που είναι πιο κρίσιμο και οδηγεί τον «μαύρο χρυσό» απότομα σε υψηλότερα επίπεδα, είναι ότι θα πρέπει πλέον να αντικατοπτρίζεται και να αντανακλάται σε αυτόν η «σκιά» των κυρώσεων προς τη Ρωσία και ο κίνδυνος τα ρωσικά εμπορεύματα να καταπέσουν τελικά υπό τις κυρώσεις της Δύσης.
«Όπως έμαθαν οι traders για το αλουμίνιο κατά τη διάρκεια των ρωσικών κυρώσεων του 2018, η έκθεση σε ρωσικά υλικά σε περίπτωση που επιβληθούν ευρύτατες κυρώσεις μπορεί να προκαλέσει νομικά ζητήματα (παραβίαση κυρώσεων, legal battle). Αυτό είναι ήδη ορατό καθώς οι traders και οι shipbrokers έχουν υποχωρήσει στις ρωσικές εισαγωγές, με το αργό πετρέλαιο Urals να διαπραγματεύεται με discount 8 δολάρια το βαρέλι έναντι του Brent» σχολιάζουν οι στρατηγικοί αναλυτές.
Αξίζει να σημειωθεί, πως η Goldman Sachs «βλέπει» ισχυρό ράλι και για τον χρυσό που θα μπορούσε να φτάσει μέχρι και τα 2.350 δολάρια ανά ουγγιά, εκτίμηση σημαντικά υψηλότερη από αυτήν που έχει θέσει σε δωδεκάμηνη βάση στα 2.150 δολάρια ανά ουγγιά. Όπως επισημαίνει, ο χρυσός αποτελεί ένα αποτελεσματικό μέσο αντιστάθμισης στον γεωπολιτικό κίνδυνο, με το rotation στα ριψοκίνδυνα περιουσιακά στοιχεία να βρίσκεται ακόμα σε ένα πρώιμο στάδιο, καθιστώντας τον έτσι μοναδικά τοποθετημένο ώστε να απορροφά ορισμένες από αυτές τις ροές.
Ευρύτερα και όπως διαφαίνεται από τον παρακάτω πίνακα της Goldman Sachs, παγκοσμίως και εκτός Κίνας, η Ρωσία εξακολουθεί να αποτελεί το μεγαλύτερο εξαγωγέα εμπορευμάτων και με σχεδόν όλες τις αγορές να αντιμετωπίζουν εξαιρετικά «στενά» επίπεδα αποθεμάτων και χαμηλή πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα, οποιεσδήποτε διαταραχές προκύψουν θα έχουν πιθανότατα μεγάλο αντίκτυπο στις τιμές των δυτικών προϊόντων, που συνδυάζεται χρονικά και με αυξανόμενες πληθωριστικές πιέσεις.
Η θέση της JP Morgan
Από τη μεριά της η JP Morgan εκτιμά πως το Ιράν μπορεί να αποτελέσει ένα «στήριγμα» στο σκέλος της προσφοράς πετρελαίου και υπό την προϋπόθεση επίτευξης μιας ανανεωμένης συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα. Στο σενάριο της επίτευξης μιας ολοκληρωμένης συμφωνίας τον επόμενο μήνα, θα διευκολύνονταν η επιστροφή 1 εκατ. βαρελιών την ημέρα ιρανικού πετρελαίου στην αγορά, σύμφωνα με τους στρατηγικούς αναλυτές. Το Ιράν φαίνεται πως προετοιμάζεται να αυξήσει τις παραδόσεις, με την πλωτή αποθήκευση (σε δεξαμενόπλοια) να αυξάνεται κατά 11 εκατ. βαρέλια στα 85 εκατ. βαρέλια ημερησίως μόλις τον περασμένο μήνα. Επιπλέον, έχει περίπου 50 εκατ. βαρέλια σε εγχώριες αποθήκες και τουλάχιστον 80 εκατ. βαρέλια σε δεσμευμένες αποθήκες στην Κίνα.
Ο αμερικανικός οίκος υποθέτει ότι μέχρι τον Ιούλιο το Ιράν θα συνεχίσει να αυξάνει την παραγωγή του από τα σημερινά 2,5 εκατ. βαρέλια ημερησίως στα 3,3 εκατ. τον Δεκέμβριο του 2022. Έτσι, η κλιμάκωση από τη μεριά της Ρωσίας σε συνδυασμό με μια συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, θα οδηγούσε το Brent κατά μέσο όρο στα 110 δολάρια το βαρέλι κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους, στα 100 δολάρια κατά το τρίτο και στα 90 δολάρια στο τέταρτο τρίμηνο. Χωρίς την ύπαρξη γεωπολιτικών κλυδωνισμών (και με συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα) το Brent θα κινούνταν κατά μέσο στα 90 δολάρια στο πρώτο μισό του έτους με περαιτέρω αποκλιμάκωση της τιμής του στο τρίτο τρίμηνο, στα 88 δολάρια και στα 86 προς το τέλος του 2022.
Ωστόσο, εάν η αγορά αρχίσει να τιμολογεί το ενδεχόμενο ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει τις εξαγωγές «μαύρου χρυσού» ως μοχλό πίεσης στη Δύση, μιας πλήρης διακοπή του όγκου των 2,9 εκατ. βαρελιών ημερησίως προς την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, θα οδηγήσει την τιμή του Brent κατά μέσο όρο στα 115 δολάρια το βαρέλι κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους, στα 105 δολάρια κατά το τρίτο τρίμηνο και στα 95 δολάρια προς τέλος του 2022.
