Το μεγαλύτερο χρηματιστηριακό ράλι παγκοσμίως λαμβάνει χώρα στο χρηματιστήριο της Χαράρε, πρωτεύουσας της Ζιμπάμπουε, όπου τα κέρδη τρέχουν με ιλιγγιώδεις ταχύτητες: 5%, 10% ή ακόμη και 20% σε μία μόνο συνεδρίαση. Αθροιστικά, η χρηματιστηριακή αγορά σημειώνει εξωφρενικό ρυθμό ανάπτυξης, με ετήσια απόδοση 800%.
Ωστόσο σε μια χώρα που η άνοδος ακολουθείται από πτώση, και η νομισματική κρίση μπορεί να ξεσπάσει από τη μια στιγμή στην άλλη, το ξέφρενο χρηματιστηριακό ράλι είναι αιτία ανησυχίας και όχι πανηγυρισμών. Σύμφωνα με τους αναλυτές της αγοράς αποτελεί ένδειξη ότι οι επενδυτές ετοιμάζονται για νέο κύκλο πληθωριστικών πιέσεων και αναζητούν στο χρηματιστήριο «καταφύγιο», ώστε να προστατεύσουν την αξία των κεφαλαίων τους. Ο δείκτης τιμών καταναλωτή «τρέχει» με ετήσια ταχύτητα άνω του 100%, προκαλώντας ανατριχίλες σε ένα έθνος που έχει βαθιές πληγές από τον υπερ-πληθωρισμό.
Η αγορά μετοχών στη Ζιμπάμπουε μπορεί να είναι πολύ μικρή, με συνολική κεφαλαιοποίηση μόλις 1,8 δισ. δολάρια, μηδαμινή σε σύγκριση με το γειτονικό χρηματιστήριο της Νότιας Αφρικής που ξεπερνάει το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια, είναι ωστόσο ένας χώρος που μπορούν να επενδύσουν εύκολα οι ντόπιοι. Με το δολάριο της Ζιμπάμπουε να κατρακυλά σχεδόν καθημερινά, πολύ λίγες επιχειρήσεις το δέχονται ως μέσο οποιασδήποτε σοβαρής συναλλαγής, για αγορές ακινήτων, οχημάτων, ακόμα και για καύσιμα.
«Έτσι όλα τα δολάρια της Ζιμπάμπουε καταλήγουν στις αγορές μετοχών» σχολίασε ο Tatenda Nemaungwe, χρηματιστής στη Χαράρε. Ο Nemaungwe, 36 ετών, παραιτήθηκε από τη θέση του ως προσωπικός επενδυτικός σύμβουλος πριν πέντε χρόνια, για να διαχειριστεί το δικό του χαρτοφυλάκιο. «'Ημουν καβάλα σε ένα νεκρό άλογο», λέει. Σήμερα, οι μέσες μηνιαίες απολαβές του είναι 10 φορές υψηλότερες από τον προηγούμενο μισθό του, των 1.500 δολαρίων το μήνα, χάρις σε ένα «χρηματιστηριακό bull run χωρίς τέλος».
Οι μετοχές της Ζιμπάμπουε εύκολα ξεπέρασαν τους υπόλοιπους μεγάλους κερδισμένους του 2023. Ο δείκτης Merval της Αργεντινής έχει απλώς διπλασιαστεί, ενώ οι 500 κορυφαίοι επενδυτές του S&P 500 πρέπει να είναι ικανοποιημένοι με άνοδο 16%. Με δεδομένη τη βαθιά κρίση της Ζιμπάμπουε, οι ξένοι επενδυτές έχουν σχεδόν εγκαταλείψει το χρηματιστήριο, και αντιπροσωπεύουν μόνο στο 15% των συναλλαγών. Ο ημερήσιος τζίρος είναι μόλις 650.000 δολάρια, σχεδόν αμελητέος σε σύγκριση με τα 240 δισ. συνολικών ημερήσιων συναλλαγών στο χρηματιστήριο της Wall Street.
Φώτο: Getty Images
