Το δολάριο προκαλεί για ακόμη μια φορά ρίγη στις παγκόσμιες αγορές, καθώς η άνοδός του επαναφέρει τρομακτικούς τίτλους σε κορυφαία μέσα ενημέρωσης σχετικά με κινδύνους για μεγάλες και μικρές οικονομίες. Οι κεντρικοί τραπεζίτες είναι ξεκάθαρα νευρικοί - και ορισμένοι έχουν βάσιμους λόγους να έιναι - αλλά οι συνέπειες ενός ισχυρού δολαρίου είναι αρκετά υπερβολικές, όπως υποστηρίζει η Capital Economics και ο επικεφαλής οικονομολόγος της Neil Shearing.
Το δολάριο έχει ενισχυθεί κατά 3% σε σταθμισμένους όρους από την αρχή του έτους. Αυτό δεν ακούγεται πολύ, αλλά το οδηγεί κοντά στα υψηλά μετά το Plaza Accord που παρατηρήθηκαν το 2022. Επιπλέον, άλλα νομίσματα έχουν αποδυναμωθεί έναντι του δολαρίου. Το γεν, η τουρκική λίρα και το ελβετικό φράγκο έχουν σημειώσει τη μεγαλύτερη πτώση, υποχωρώντας μεταξύ 8 και 10% έναντι του δολαρίου από την αρχή του τρέχοντος έτους.
Η δυναμική του δολαρίου αντανακλά τη σχετική δυναμική της αμερικανικής οικονομίας. Η εγχώρια ζήτηση παραμένει ισχυρή - ο χαμηλότερος από το αναμενόμενο ρυθμός ανάπτυξη του πρώτου τριμήνου οφειλόταν κυρίως σε πιέσεις από το εμπορικό ισοζύγιο και τα αποθέματα. Ταυτόχρονα, ο πληθωρισμός ήταν πολύ υψηλός για να δώσει στη Fed ένα αίσθημα εμπιστοσύνης ότι τίθεται υπό έλεγχο, με τον δομικό δείκτη PCE να αυξάνεται κατά 4,4% σε ετήσια βάση τον Μάρτιο και να ωθεί τις προσδοκίες των αγορών για την πρώτη μείωση των επιτοκίων ακόμη και πιο μακριά (και πολύ μακριά, κατά την άποψη της CE).
Υπάρχουν τέσσερις λόγοι για τους οποίους ένα ισχυρό δολάριο θα μπορούσε να αποτελέσει πρόβλημα για άλλες οικονομίες: δύο προέρχονται από το εμπορικό «κανάλι» και δύο που ισχύουν μέσω αυτού που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε χρηματοπιστωτικό «κανάλι».
Στο εμπορικό μέτωπο, επειδή περίπου το 40% του εμπορίου τιμολογείται σε δολάριο, η δυναμική του τελευταίου αυξάνει το κόστος των εισαγωγών σε τοπικό νόμισμα και έτσι τροφοδοτεί κινδύνους πληθωρισμού σε χώρες εκτός των ΗΠΑ. (Η άλλη πλευρά είναι ότι είναι αποπληθωριστικό στην Αμερική.) Υπάρχουν επίσης ορισμένες ενδείξεις ότι επειδή ένα ισχυρό δολάριο αυξάνει το κόστος των εισαγωγών σε τοπικό νόμισμα για άλλες οικονομίες, λειτουργεί ως εμπόδιο στο παγκόσμιο εμπόριο και τη δραστηριότητα γενικότερα.
Στο χρηματοοικονομικό μέτωπο, ένα ισχυρό δολάριο μπορεί να προκαλέσει πιέσεις στους ισολογισμούς εταιρειών ή και στους κρατικούς προϋπολογισμούς που δανείζονται σε δολάρια αλλά δεν έχουν αντίστοιχη ροή εσόδων σε δολάρια. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι αυξάνει το κόστος εξυπηρέτησης των υποχρεώσεων εκφρασμένες σε δολάριο. Επιπλέον, επειδή οι γρήγορες κινήσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών δημιουργούν αβεβαιότητα σχετικά με τη μελλοντική αξία των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεων που εκφράζονται σε ξένο νόμισμα, μπορούν να δημιουργήσουν σημαντικούς τριγμούς που στη συνέχεια απειλούν την ευρύτερη μακροοικονομική σταθερότητα.
Βάζοντας τα πράγματα στο σωστό πλαίσιο
Πόσο σημαντικό είναι καθένα από αυτά τα κανάλια για μετάδοση σήμερα; Οι πληθωριστικές συνέπειες ενός ισχυρού δολαρίου - και αδύναμου τοπικού νομίσματος - εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες. Αυτά περιλαμβάνουν την ένταση των εισαγωγών, τη σύνθεση των εισαγωγών και το μέγεθος της κίνησης του νομίσματος. Δεν υπάρχει απλός εμπειρικός κανόνας. Στην πραγματικότητα, υπάρχει μια αντίστροφη σχέση μεταξύ της ισχύος του δολαρίου και του παγκόσμιου πληθωρισμού των τιμών των εισαγωγών (αυτό συμβαίνει επειδή ένα ισχυρό δολάριο συνήθως επιβαρύνει τις τιμές των εμπορευμάτων).
Ομοίως, ενώ υπάρχουν αρκετοί λόγοι για τους οποίους ένα ισχυρό δολάριο μπορεί να βλάψει το παγκόσμιο εμπόριο και τη δραστηριότητα γενικότερα, αυτοί συχνά κατακλύζονται από άλλους παράγοντες στην πράξη. Υπάρχει μια λογική σχέση μεταξύ των κινήσεων του δολαρίου και των αλλαγών στο παγκόσμιο ΑΕΠ, εξαιρουμένων των ΗΠΑ. Αλλά αυτό συμβαίνει κυρίως επειδή η ασθενέστερη οικονομική ανάπτυξη οδηγεί σε αύξηση της αποστροφής κινδύνου στις αγορές, η οποία ωθεί προς τα πάνω το δολάριο. Με άλλα λόγια, η αιτιώδης συνάφεια ξεκινά από την παγκόσμια οικονομία στο δολάριο και όχι το αντίστροφο. Μακροπρόθεσμα, αναμφισβήτητα ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ότι ένα ισχυρό δολάριο επιδεινώνει τις παγκόσμιες εμπορικές ανισορροπίες επιβαρύνοντας την ανταγωνιστικότητα των ΗΠΑ, αυξάνοντας την πίεση στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών τους.
Η κίνηση του δολαρίου μέχρι στιγμής δεν ήταν αρκετά μεγάλη ή αρκετά γρήγορη για να προκαλέσει ευρύτερους χρηματοοικονομικούς τριγμούς: όπως σημειώθηκε νωρίτερα, ενώ είναι κοντά στα υψηλότερα επίπεδά του σε σταθμισμένους όρους από την υπογραφή κοινής συμφωνίας για την αποδυνάμωση του νομίσματος στο Plaza Hotel το 1985, το δολάριο αυξήθηκε μόνο κατά 3% φέτος, κινούμενο σταθερά και όχι απότομα υψηλότερα. Ένα ισχυρό δολάριο προκαλεί ανησυχία για τις αναδυόμενες οικονομίες με μεγάλες εξωτερικές ευπάθειες. Οι δείκτες χρηματοοικονομικού κινδύνου στις αναδυόμενες αγορές της Capital Economics υποδηλώνουν ότι οι συναλλαγματικοί κίνδυνοι είναι υψηλοί στην Τουρκία, την Αργεντινή και ορισμένες συνοριακές αγορές, αλλά σχετικά περιορισμένοι αλλού, ενώ μια σειρά από νομισματικές κρίσεις φαίνεται απίθανη.
