Χθες στην ομιλία της η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πέρα από το κάλεσμα για συστράτευση υπέρ του εμβολιασμού, προκειμένου να αποτραπεί μία «πανδημία των ανεμβολίαστων», ανέδειξε και ένα ακόμη νέο πρόβλημα. Όχι, δεν είναι αυτό του πληθωρισμού - που βεβαίως υπάρχει – αλλά της κλιματικής κρίσης.
Το πρόβλημα έχει δύο όψεις. Η πρώτη όψη είναι το μέτωπο της κλιματικής αλλαγής. Δηλαδή η αποτελεσματική πρόληψη και η αποκατάσταση όλων αυτών των καταστροφών που προκαλούνται και στη χώρα μας, ειδικά τον τελευταίο χρόνο. Με πρωτόγνωρη ένταση και με - απευκταία μεν αλλά πιθανή – νέα κλιμάκωση τους επόμενους μήνες.
Η άλλη όψη είναι αυτή της κλιματικής μετάβασης σε ένα νέο ενεργειακό μοντέλο που θα αποκλιμακώσει το παγκόσμιο αυτό πρόβλημα. Τούτο είναι ένα νέο μεγάλο στοίχημα αφού ναι μεν στο τέλος της διαδρομής θα είναι επωφελές, αλλά στη διαδικασία μετάβασης - που θα διαρκέσει 10ετίες - χρειάζεται πολλά χρήματα και πολλές αλλαγές… παντού: από τα κρατικά έσοδα και τη λειτουργία της αγοράς, έως την κάλυψη των βασικών αναγκών των πολιτών.
Οι αλλαγές θα είναι πολύ έντονες ειδικά σε κράτη όπως η Ελλάδα. Γιατί λόγω της πολυετούς οικονομικής κρίσης υπήρχε μεγάλη οικονομική δυσχέρεια και επενδυτική απραξία…
Στην Ελλάδα ξεκινάμε λοιπόν πολύ χαμηλά για αυτήν τη μετάβαση . Όχι μόνο στο καθαρά ενεργειακό πεδίο, αλλά και στον τρόπο που ζούμε. Έχουμε πολλά παλιά αμάξια, πολλά σπίτια χαμηλής ενεργειακής απόδοσης. Και ένα χαμηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ…
Πρέπει λοιπόν να γίνουν πολλές επενδύσεις και πολλές αλλαγές. Η σωστή προετοιμασία είναι πολύ κρίσιμη.
Το καλό είναι πως η κυβέρνηση έχει ήδη προαναγγείλει ότι ξεκινά την προετοιμασία. Ξεκίνησε την αποτίμηση της κατάστασης, του κόστους, των αναγκαίων επενδύσεων, αλλά και τη χάραξη πολιτικής και στήριξης των πιο ευάλωτων.
Είναι πολύ σημαντικό αυτό γιατί θα πρέπει να χαραχθεί μία πολιτική που θα μας ακολουθεί δεκαετίες. Περιλαμβάνει από τα κονδύλια που διεκδικούμε από τους εταίρους αλλά και στις αγορές (μέσω των πράσινων ομολόγων), έως την αποδαιμονοποίηση των ΑΠΕ. Είναι πολύ σημαντικό επίσης οι πολίτες να πεισθούν πως η μετάβαση θα είναι προς όφελος τους. Και να νιώθουν πως θα έχουν στήριγμα σε αυτή τη διαδικασία. Ειδικά οι ευάλωτες ομάδες.
Η Κομισιόν έχει ήδη παρουσιάσει την πρόταση της για την κλιματική μετάβαση από τον Ιούλιο και περιλαμβάνει συγκεκριμένους στόχους, αλλά και κονδύλια τύπου Ταμείου Ανάκαμψης τα οποία ίσως οδηγήσουν σε έως 7 δισ. ευρώ για την Ελλάδα. Κονδύλια υπάρχουν και από το ΕΣΠΑ και άλλες πηγές.
Το στοίχημα της «μετάβασης» λοιπόν είναι μεγάλο και κρίσιμο. Το πρώτο δείγμα γραφής για την πορεία του, ίσως, φανεί από το μέτωπο της κλιματικής αλλαγής. Δηλαδή από το πόσο αποτελεσματικά και γρήγορα θα γίνει η αποκατάσταση των ζημιών που προκάλεσαν οι τελευταίες φυσικές καταστροφές και η θωράκιση της χώρας από αυτές που ίσως ακολουθήσουν…