Η φυγή προς τα μπρος είναι ο μόνος τρόπος. Είναι η μόνη διέξοδος για να μην εγκλωβισθεί η οικονομία σε έναν φαύλο κύκλο ανάγκης για μέτρα στήριξης σε συνθήκες επιστροφής σε δημοσιονομική πειθαρχία. Μίας ανάγκης που είτε θα μένει ανικανοποίητη, είτε θα οδηγεί σε «τρύπες», οι οποίες θα πρέπει να καλυφθούν - στη συνέχεια – με πολιτικές που δεν θέλει να ζήσει ξανά η χώρα.
Το μεγάλο λοιπόν στοίχημα του 2022 είναι να διατηρήσει το ΑΕΠ τη δυναμική του, παρά την πίεση – μικρότερη ή μεγαλύτερη - που θα προκαλέσουν οι ανατιμήσεις και η (άδηλη) ακόμη έκβαση της πανδημίας. Γιατί όσο πιο υψηλή και ανθεκτική αποδειχθεί η ανάπτυξη, τόσο πιο πολλά δημοσιονομικά περιθώρια θα υπάρχουν. Περιθώρια που θα τροφοδοτήσουν και μέτρα στήριξης, αλλά και για τις μόνιμες ελαφρύνσεις που εκκρεμούν από την προ πανδημίας εποχή.
Η ανάπτυξη θα πρέπει να τροφοδοτηθεί από τις επενδύσεις αλλά και από τις μεταρρυθμίσεις. Το Ταμείο Ανάκαμψης είναι προφανώς ο μεγάλος μοχλός. Γιατί είναι αυτό που προσφέρει το επιπλέον «χρήμα» από την ΕΕ. Έτσι, πρέπει άμεσα όλοι οι φορείς που διαχειρίζονται τα έργα του αλλά και τις μεταρρυθμίσεις με τις οποίες αυτά συνδέονται να αναλάβουν τις ευθύνες που τους αναλογούν. Το ίδιο ισχύει και για τα κονδύλια του ΕΣΠΑ, της ΚΑΠ, του υπό ψήφιση Αναπτυξιακού Νόμου, των Στρατηγικών Επενδύσεων.
Το 2022 δεν πρέπει να χαθεί καμία επενδυτική ευκαιρία. Πρέπει να υποκαταστήσουν τα επενδυτικά κονδύλια τα μέτρα στήριξης που θα φθίνουν, αλλά και να γίνουν το όχημα για να στηριχθεί η εργασία, το ΑΕΠ και τα έσοδα στα κρατικά ταμεία.
Να θυμίσουμε πως ακόμη πρέπει να γίνουν πολλά στο δημοσιονομικό πεδίο. Μαζί με τα μέτρα για την πανδημία και για την ακρίβεια, αλλά και την επιστροφή σε δημοσιονομική ισορροπία πρέπει να διασφαλισθεί ο «χώρος» για τις μόνιμες ελαφρύνσεις. Εκκρεμεί η μονιμοποίηση των έκτακτων (μειώσεων ασφαλιστικών εισφορών και κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα ισχύουν για το 2022 μόνο προς το παρόν). Εκκρεμεί επίσης η επιπλέον μείωση των εισφορών, η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης σε δημόσιο και συνταξιούχους, ένα επιπλέον 5% στη μείωση του ΕΝΦΙΑ και πολλά άλλα. Όλα τα παραπάνω θα πρέπει λοιπόν να «χωρέσουν» σε μία εξίσωση που χωρίς υψηλή ανάπτυξη δεν θα μπορεί να επιλυθεί.