Είναι αλήθεια, είχαμε πολλά χρόνια να ζήσουμε σε συνθήκες μεγάλων ανατιμήσεων. Σε μία χώρα που πέρασε μία μεγάλη σε χρόνο και έκταση οικονομική κρίση, ο αποπληθωρισμός ή άντε μία άνοδος κατά 1% ήταν ο κανόνας.
Έτσι, μένει να φανεί το επόμενο διάστημα αν η αγορά, αλλά και όσοι την εποπτεύουν θυμούνται τι προκάλεσε στο παρελθόν η ακρίβεια στη χώρα. Γιατί ο δείκτης τιμών καταναλωτή έχει επιστρέψει από πλευράς ανόδου στο 1997, όταν η Ελλάδα πάσχιζε να τον περιορίσει για να εκπληρώσει και το τελευταίο κριτήριο που απέμενε για την είσοδό της στην ΟΝΕ.
Για να είμαστε δίκαιοι, η άνοδος κατά 6,2% τον Ιανουάριο συγκρίνεται με την αρνητική πορεία του δείκτη πέρυσι (-2% τον Ιανουάριο του 2021), λόγω της ύφεσης που προκάλεσε τότε η πανδημία. Ανάλογη επίσης είναι η πορεία των τιμών σε όλη την ΕΕ.
Και εδώ που τα λέμε, ο πληθωρισμός δεν είναι απαραιτήτως κακό πράγμα. Αν βεβαίως μιλάμε για μία συγκρατημένη άνοδο που συνδέεται με την αύξηση της ζήτησης που φέρνει η ανάπτυξη. Μόνο που η άνοδος αυτό το καιρό «ξεφεύγει». Πάει και σε άλλα είδη, πέραν αυτών που πλήττονται άμεσα από την κρίση τιμών στην ενέργεια και στην εφοδιαστική αλυσίδα. Με άλλα λόγια τα καμπανάκια έχουν αρχίσει να ηχούν.
Πρέπει λοιπόν να είναι ξεκάθαρο πως αν οι «προσδοκίες» δεν συγκρατηθούν, αν κάποιοι αυξάνουν τις τιμές πιο πολύ και για περισσότερο διάστημα από ότι δικαιολογείται από τα δεδομένα στην αγορά, αλλά και αν κάποιοι άλλοι δεν μπορούν να ελέγξουν επαρκώς την πορεία των τιμών στην αγορά, τότε θα υπάρχει πρόβλημα. Και μάλιστα μεγάλο. Και για την «τσέπη» και για τα δημόσια οικονομικά και για την ανάπτυξη.
Να θυμίσουμε ότι τα αναλυτικά στοιχεία για το μήνα Ιανουάριο δείχνουν διψήφια άνοδο και σε κλάδους με μεγάλη ενεργειακή εξάρτηση (πχ μεταφορές), αλλά και σε βασικά τρόφιμα και σε ρούχα και στα ξενοδοχεία. Είναι λοιπόν πολύ κρίσιμο τις επόμενες εβδομάδες και μήνες – γιατί το ενεργειακό πρόβλημα δεν είναι βέβαιο τι τροπή θα λάβει, αλλά είναι δεδομένο πως δεν θα τελειώσει σύντομα – να υπάρξει σωστή αντίδραση. Να μην υπάρξουν (ή αν υπάρξουν να παταχθούν) φαινόμενα κερδοσκοπίας, αλλά και να γίνει κατανοητό πως «κραυγές» που καλλιεργούν πληθωριστικές προσδοκίες κάνουν ζημία. Θέλει προσοχή μεγάλη ο πληθωρισμός.