Ένας από τους λόγους που η διεθνής τιμή του φυσικού αερίου έχει επιστρέψει στα προ πολέμου επίπεδα είναι γιατί η Ευρώπη έκανε Πρωτοχρονιά με ζέστη και με τις αποθήκες της γεμάτες. Τόσο απλά, τόσο ευμετάβλητα και ενδεχομένως τόσο πρόσκαιρα. Γιατί, με βάση τις στατιστικές των κλιματολογικών συνθηκών ο βαρύς χειμώνας είναι μπροστά, αλλά και γιατί η βασική αιτία, δηλαδή ο πόλεμος και η γεωπολιτική/πληθωριστική κρίση, είναι εδώ.
Βλέπουμε τι γίνεται με τη χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος στην Ελλάδα. Είναι από τις υψηλότερες αφού επιβαρύνεται από τις τιμές φυσικού που ίσχυαν έναν μήνα πριν. Να μην ξεχνάμε και το γεγονός πως στην Ελλάδα έχουμε καλό καιρό αλλά και… άπνοια. Και έτσι το μερίδιο στην ηλεκτροπαραγωγή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας είναι χαμηλό (κοντά στο 20% σήμερα από 40% τον Οκτώβριο).
Θα μου πεις, η λιανική τιμή παραμένει χαμηλή, αφού το κράτος πληρώνει τη διαφορά, Ναι, αλλά όλοι καταλαβαίνουμε πως αυτή η κάλυψη είναι πρόσκαιρη.
Προφανώς θα κρατήσει για όλο το πρώτο εξάμηνο. Αυτός ο χειμώνας θα βγει γιατί υπάρχουν τα κονδύλια του 1 δισ. ευρώ, υπάρχουν και οι εκλογές. Τα λεφτά μπορεί να φτάσουν και για τον επόμενο χειμώνα.
Είναι, όμως, σαφές πως αρχίζουν τα σενάρια για πληθωριστική κρίση ανά την ΕΕ έως και το 2025 και αν τα σενάρια αυτά ευοδωθούν, τότε αλλάζει το πράγμα. Τότε γίνεται κατανοητό πως μιλάμε για μία ανάγκη μακροπρόθεσμου σχεδιασμού της ενεργειακής θωράκισης της χώρας. Δεν είναι όμως απλή αυτή η κουβέντα γιατί δεν μιλάμε μόνο για επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές από το κράτος. Μιλάμε για δομικές αλλαγές στη λειτουργία των επιχειρήσεων αλλά και του τρόπου με τον οποίο θα ζουν τα νοικοκυριά τα επόμενα χρόνια.
Ο κίνδυνος ενεργειακής φτώχειας ακόμα και σε μία χώρα με τόσο καλές κλιματολογικές συνθήκες όπως η Ελλάδα είναι πολύ μεγάλος. Προς το παρόν όραμα από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν υπάρχει. Το δόγμα για περιορισμό της ενεργειακής κατανάλωσης χωράει πολύ μεγάλη κουβέντα και προφανώς δεν έχει σχέση με τα ενεργειακά αλλά και με τα εισοδηματικά και τα κτιριακά στάνταρ της χώρας.
Δεν φτάνει ούτε ένα, ούτε τρία, ούτε δέκα «Εξοικονομώ» για να διαμορφωθεί ένα ποιοτικό ενεργειακό απόθεμα.
Επιπλέον, η ιδιωτική επένδυση στη στέγαση είναι πολύ πιο δύσκολη σε συνθήκες ακρίβειας, υψηλού κόστους και ακριβών τιμών κατοικιών. Διαμορφώνεται ένας γόρδιος δεσμός, μία παγίδα που μπορεί να αποφευχθεί μόνο από…. τύχη, δηλαδή από παγκόσμιες εξελίξεις που θα αποκλιμακώσουν την κρίση που βιώνουμε το τελευταίο ενάμιση χρόνο.
Αλλά, ακόμη κι έτσι, όσα βιώσαμε κάνουν σαφές πως θα πρέπει να σχεδιάσουμε ολιστικά και με όραμα, χωρίς πολιτικά πισωγυρίσματα, ένα σχέδιο που θα θωρακίσει συνολικά τη χώρα. Γιατί, στο τέλος της ημέρας, όλα συνδέονται. Η ανάπτυξη, η σύγκλιση των εισοδημάτων, η συγκράτηση της ακρίβειας, η εύρυθμη λειτουργία της αγοράς, η γενικότερη αύξηση του βιοτικού επιπέδου σε πολλά πεδία θα βοηθήσουν και τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις αλλά και το κράτος να επενδύσει στην επόμενη μέρα.
Γιατί, κακά τα ψέματα, μόνο ο καλός καιρός και η καλή τύχη δε σώζει…