Η χρηματοοικονομική εκπαίδευση γίνεται κάθε μέρα όλο και πιο σημαντική, όχι μόνο για τους παραδοσιακούς και εξειδικευμένους επενδυτές, αλλά και για την μέση οικογένεια, τα μέλη της οποίας καλούνται να πάρουν χρηματοοικονομικές αποφάσεις σε ένα πολύπλοκο περιβάλλον, αποφάσεις που πολλές φορές μπορεί να υποθηκεύσουν ολόκληρη την ζωή τους.
Η αγορά ενός σπιτιού, ο τρόπος χρηματοδότησης του, η χρονική στιγμή αγοράς του, η μερική ή ολική εξόφληση υπαρχόντων δανείων, η λελογισμένη χρήση των πιστωτικών καρτών, τα φοιτητικά δάνεια που σε ορισμένες χώρες έχουν εκτοξευτεί (στις ΗΠΑ έχουν ξεπεράσει το 1.5 τρισ. δολάρια!), η ποιότητα ζωής στην συνταξιοδοτική περίοδο, ο τρόπος χρηματοδότησης της εκπαίδευσης των παιδιών είναι μερικά από τα θέματα που η μέση οικογένεια καλείται να αντιμετωπίσει σε έναν κόσμο παγκόσμιας υπερχρέωσης, έχοντας σαφή έλλειμμα σχετικής εκπαίδευσης.
Αν και οι άνθρωποι ήταν πάντα υπεύθυνοι για τη διαχείριση των οικονομικών τους εξόδων σε καθημερινή βάση – έξοδα για διακοπές ή εξοικονόμηση χρημάτων για έπιπλα, πόσα χρήματα θα δεσμεύουν για την μελλοντική εκπαίδευση των παιδιών τους- οι πρόσφατες μετά την κρίση εξελίξεις έχουν κάνει τόσο τη χρηματοοικονομική εκπαίδευση όσο και την χρηματοοικονομική ευαισθητοποίηση ολοένα και πιο σημαντική για την οικονομική ευημερία των πολιτών.
Η διαρκώς αυξανόμενη πολυπλοκότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών σημαίνει ότι πλέον οι καταναλωτές δεν επιλέγουν απλώς τα επιτόκια σε δύο διαφορετικά τραπεζικά δάνεια ή σχέδια αποταμιεύσεων, αλλά τους προσφέρεται μια ποικιλία από σύνθετα χρηματοπιστωτικά μέσα για δανεισμό, αποταμίευση και επένδυση, με ένα μεγάλο εύρος διεθνικών επιλογών. Την ίδια στιγμή, η ευθύνη και ο κίνδυνος για οικονομικές αποφάσεις που θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στο μέλλον ενός ατόμου, ιδίως οι συντάξεις, μετατοπίζονται όλο και περισσότερο στους πολίτες (ιδιαίτερα στις δυτικές χώρες με τους ατομικούς λογαριασμούς συνταξιοδότησης). Καθώς το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται, το συνταξιοδοτικό ζήτημα γίνεται ολοένα και πιο σημαντικό μιας και τα άτομα θα απολαμβάνουν μεγαλύτερες περιόδους συνταξιοδότησης λόγω των ιατρικών και φαρμακευτικών ανακαλύψεων.
Πρόσφατη μελέτη στις ΗΠΑ δείχνει ότι 30-40% της ανισότητας πλούτου κατά τη συνταξιοδότηση αποδίδεται σε διαφορές χρηματοοικονομικής επιμόρφωσης. Αυτή η γνώση διαμορφώνεται νωρίς στη ζωή των ανθρώπων και γίνεται ενδογενής ως προς μια σειρά αποφάσεων κατά την ενήλικη ζωή.
Επιπλέον, γνωρίζουμε από μία σειρά διεθνών ερευνών ότι τα άτομα που δεν έχουν επαρκείς χρηματοοικονομικές γνώσεις δεν είναι σε θέση να πάρουν σωστές αποφάσεις για την σύνταξη, την αποταμίευση ή τις επενδύσεις τους διατρέχουν σημαντικούς κινδύνους υπερχρέωσης, αυξημένο κίνδυνο απάτης, αυξημένο κίνδυνο απώλειας χρημάτων από επενδύσεις που δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν τον αναλαμβανόμενο κίνδυνο και να υποπέσουν σε συμπεριφορικά σφάλματα κατασκευής χαρτοφυλακίων.
Όμως αν οι πολίτες εκπαιδευτούν κατάλληλα στα χρηματοοικονομικά, είναι πιο πιθανό να αποταμιεύουν, να κατανοούν και να κρίνουν τις παρεχόμενες χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και να επιλέγουν χρηματοοικονομικά προϊόντα που ανταποκρίνονται πραγματικά στις ανάγκες τους. Αυτό φαίνεται ότι θα έχει θετικά αποτελέσματα τόσο στην αποτελεσματικότητα των επενδύσεων τους, στην ελαχιστοποίηση των σφαλμάτων τους, στην ευημερία τους αλλά και στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, οι γνώσεις γύρω από την θεματολογία αυτή που στην διεθνή πραγματικότητα ονομάζεται χρηματοοικονομικά του νοικοκυριού (household finance ή home finance ) είναι πραγματικά σε εμβρυακή κατάσταση, σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
