Οι τράπεζες έχουν μειωθεί, ο αριθμός τους έχει «ψαλιδιστεί» και οι πραγματικά χρυσές εθελούσιες φαίνεται ότι ανήκουν πλέον στο παρελθόν.
Και τα πράγματα μόνο ευοίωνα δεν τα λες. Τα τραπεζικά καταστήματα θα μειωθούν σημαντικά και μαζί τους ο αριθμός των εργαζομένων. Αντίστοιχα, πολλοί από αυτούς θα ασχοληθούν με τη διαχείριση των κόκκινων δανείων, είτε μέσα από τις τράπεζες είτε σε κάποια SPV’s. Και, χρόνο με το χρόνο οι όροι των εθελουσίων εξόδων θα γίνουν ακόμη πιο σκληροί. Ταυτόχρονα, για όσους μείνουν στις τράπεζες, έρχονται σκληρές αξιολογήσεις που για κάποιους θα είναι προθάλαμος εξόδου.
Και δεν είναι μόνο αυτά. Πέρα από τα στενά σύνορα της χώρας μας, συντελείται μια κοσμογονική αλλαγή στην παγκόσμια τραπεζική. Η τεχνολογία αλλάζει συθέμελα το banking και οι τράπεζες καλούνται να ανταπεξέλθουν άμεσα στην πιο βίαιη εξέλιξη στην ιστορία τους.
Το γεγονός ότι ολοένα και περισσότεροι προτιμούν τον υπολογιστή, το κινητό ή το ATM το βιώνουμε ήδη στο πετσί μας. Γι’ αυτό και οι τράπεζες κλείνουν τα καταστήματά τους το ένα μετά το άλλο.
Αυτό όμως είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Οι ευρωπαϊκές οδηγίες αλλά και οι τεχνολογικές εξελίξεις αλλάζουν την καρδιά του κλάδου. Εταιρείες τεχνολογίας εισβάλλουν σε έναν χώρο που παραδοσιακά ήταν «άβατο» των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, διεκδικώντας μερίδιο από την πίττα. Ταυτόχρονα, η τεχνολογία δημιουργεί από μόνη της νέα τραπεζικά προϊόντα, τα οποία όμως δεν χρειάζονται καν τις τράπεζες.
Και σε όλα αυτά οι τραπεζοϋπάλληλοι δείχνουν να κινούνται αποσβολωμένοι σε μια πραγματικότητα που τους ξεπερνά με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Τη στιγμή που δεν ξέρουν αν αύριο θα δουλεύουν σε τράπεζα ή σε μια άλλη εταιρεία ανάκτησης δανείων, οι εξελίξεις τρέχουν.
Το μοντέλο του τραπεζοϋπαλλήλου που περνούσε τη μέρα του πίσω από ένα γκισέ, μετρώντας χρήματα ανήκει οριστικά στο παρελθόν. Το νέο μοντέλο εργαζομένου θα πρέπει να είναι εξοικειωμένο με την τεχνολογία, να μπορεί να παρακολουθεί τις εξελίξεις και κυρίως να λειτουργεί ως σύμβουλος και συνεργάτης του εκάστοτε πελάτη. Και όχι να κάνει τη δουλειά του διεκπεραιωτικά, όπως –καλώς ή κακώς- είχε μάθει τις τελευταίες δεκαετίες.
Σίγουρα, ανάμεσα στις χιλιάδες των τραπεζοϋπαλλήλων υπάρχουν άνθρωποι που προετοιμάζονται και περιμένουν τις εξελίξεις. Δεν αρκούν όμως μόνο αυτοί. Χρειάζεται μια ευρύτερη αλλαγή νοοτροπίας που θα ξεκινήσει από τη διοίκηση και θα φτάσει στο τελευταίο κατάστημα. Μια αλλαγή που θα βάλει την τεχνολογία στο προσκήνιο και θα φέρει τα πάνω κάτω στον τρόπο λειτουργίας αλλά και την καθημερινότητα των εργαζομένων.
Εντούτοις, η ζωή έχει δείξει ότι ο κλάδος παραδοσιακά ανθίσταται στις αλλαγές. Λειτουργώντας συντεχνιακά, πολλές φορές στο παρελθόν είχε καταφέρει να δημιουργήσει ένα πλέγμα εργασιακών συνθηκών και προνομίων που ζηλεύουν οι υπόλοιποι εργαζόμενοι.
Μόνο που αυτή τη φορά το ζήτημα δεν είναι εσωτερικό. Οι νέοι ανταγωνιστές δεν δεσμεύονται από συμβάσεις και κλαδικά ζητήματα. Και απειλούν άμεσα το τραπεζικό σύστημα. Το ερώτημα είναι αν οι τραπεζοϋπάλληλοι –μαζί με τις διοικήσεις- θα κάνουν τα απαραίτητα βήματα ή θα μείνουν μετέωροι, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
