Τα τελευταία χρόνια, η ανταγωνιστικότητα αυξάνεται όχι μόνο μεταξύ των επιχειρήσεων, αλλά και των χωρών. Βιώσιμη Ανταγωνιστικότητα είναι η ικανότητα μιας χώρας να ανταποκριθεί στις ανάγκες της τρέχουσας γενιάς, διατηρώντας ή αυξάνοντας τη μελλοντική ικανότητα για εθνικό και ατομικό πλούτο χωρίς να εξαντλήσει το φυσικό και κοινωνικό κεφάλαιο. Οι οικονομικές δραστηριότητες έχουν αρνητικές παρενέργειες στο φυσικό περιβάλλον, στους πόρους, στο πολιτισμικό και κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο μιας κοινωνίας. Για να είναι μία κοινωνία ανταγωνιστικά βιώσιμη, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη διαθεσιμότητα φυσικού κεφαλαίου, την ένταση πόρων, τις καινοτομίες, τις επιχειρηματικές δυνατότητες και την κοινωνική συνοχή.
Ο Παγκόσμιος Δείκτης Βιώσιμης Ανταγωνιστικότητας (GSCI) μετρά την ανταγωνιστικότητα των χωρών με ολοκληρωμένο τρόπο και υπολογίζεται με βάση ένα μοντέλο που καλύπτει 116 δείκτες δεδομένων ομαδοποιημένους σε 5 πυλώνες: φυσικό κεφάλαιο, αποδοτικότητα πόρων και ένταση, πνευματικό κεφάλαιο, αποδοτικότητα διακυβέρνησης και κοινωνική συνοχή. Όλοι οι δείκτες βασίζονται σε δεδομένα που προέρχονται από γνωστές πηγές (Παγκόσμια Τράπεζα, ΟΗΕ, ΔΝΤ, ΟΟΣΑ), ενώ όλα τα σύνολα δεδομένων βαθμολογούνται για τα τελευταία διαθέσιμα δεδομένα, καθώς και για την εξέλιξη των τάσεων (θετικά/αρνητικά) τα τελευταία 10 χρόνια.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του 2020, η Σουηδία κατέχει την κορυφή για 5η συνεχόμενη χρονιά, ενώ ακολουθούν Ισλανδία, Δανία, Φινλανδία και Ελβετία. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι οι ΗΠΑ, που είναι και η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, κατατάσσεται στην 32η θέση.
Η Ελλάδα βρίσκεται στη χαμηλή 47η θέση του GSCI με γενικό σκορ 50. Λαμβάνοντας υπόψη συγκεκριμένα τους πυλώνες, όπου οι χώρες βαθμολογούνται και ξεχωριστά, η χώρας μας κατατάσσεται στις εξής θέσεις:
• Φυσικό Κεφάλαιο: 114η με σκορ 44.7
• Αποδοτικότητα Πόρων και Ένταση: 125η με σκορ 46
• Πνευματικό Κεφάλαιο: 40η με σκορ 49.9
• Αποδοτικότητα Διακυβέρνησης: 30η με σκορ 59.1
• Κοινωνική Συνοχή: 52η με σκορ 50
Όπως φαίνεται από τα παραπάνω, η Ελλάδα βρίσκεται σε αρκετά χαμηλή θέση όσον αφορά το Φυσικό Κεφάλαιο που αφορά το φυσικό περιβάλλον και τις κλιματολογικές συνθήκες, σε συνδυασμό με την έκταση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων που έχουν ή θα έχουν επιρροή σε αυτό. Σε ακόμα πιο χαμηλή θέση βρίσκεται στον πυλώνα της Αποδοτικότητας Πόρων, δηλαδή την ικανότητα διαχείρισης του διαθέσιμου πόρου (φυσικό, ανθρώπινο, χρηματοοικονομικό κεφάλαιο) αποτελεσματικά. Οι δύο αυτοί πυλώνες αποτελούν τη βάση της βιώσιμης ανταγωνιστικότητας και, κατ’ επέκταση, η μη σωστή διαχείρισή τους μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στους υπόλοιπους δείκτες.
Αντίθετα, οι Σκανδιναβικές χώρες που κυριαρχούν στις πρώτες θέσεις του Δείκτη παρουσιάζουν πολύ υψηλά σκορ στις επιχειρήσεις τους .
Παρά τις πρωτοβουλίες της Κυβέρνησης, φαίνεται ότι η Ελλάδα στην ουσία έχει πολύ δρόμο να διανύσει στα θέματα Βιώσιμης Ανάπτυξης και ειδικά σε θέματα ουσιαστικής εφαρμογής Ευρωπαϊκών Νομοθεσιών.
