Σημαντικά θέματα αναφορικά με επιτάχυνση των στρατηγικών επενδύσεων, τη νομοθέτηση της μονάδας προετοιμασίας έργων που δημιουργείται στο ΤΑΙΠΕΔ που θα «ωριμάζει» τα έργα, τις εκκρεμότητες σχετικά με τα σιδηροδρομικά projects αλλά και τον τομέα της αξιοποίησης της δημόσιας ακίνητης περιουσίας (ΕΤΑΔ) αναδεικνύει, μεταξύ άλλων, η 9η έκθεση μεταμνημονιακής εποπτείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκε χτες στη δημοσιότητας. Όπως προκύπτει, στα μέσα Μαρτίου εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμος ο Μηχανισμός Προετοιμασίας Έργων που θα λειτουργήσει από το ΤΑΙΠΕΔ.
Προφανώς, οι τομέας της αδειοδότησης επενδύσεων και της προώθησης μεγάλων έργων έχει βαρύνουσα σημασία, με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών ώστε να προωθηθούν οι υποδομές και να περιοριστούν οι καθυστερήσεις, εν όψει του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου πακέτου ΕΣΠΑ.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί πως μέχρι τα μέσα Μαρτίου θα εγκριθεί η νομοθεσία για την επιτάχυνση των στρατηγικών επενδύσεων που σχετίζονται με το ταμείο ανάκαμψης. Για τα συγκεκριμένα κρίσιμα έργα προβλέπεται ότι θα εφαρμοστεί ειδικό καθεστώς προώθησης ενώ θα συσταθεί και Ομάδα Εργασίας (Task Force) στην οποία θα συμμετέχουν ανώτερα στελέχη υπουργείων και θα επιλέγει τα έργα που θα ενταχθούν σε αυτή την κατηγορία.
Επίσης, μέχρι τότε ολοκληρώνεται και η νομοθέτηση της μονάδας προετοιμασίας έργων που δημιουργείται στο ΤΑΙΠΕΔ που θα «ωριμάζει» τα έργα (μελετητικά, αδειοδοτικά, απαλλοτριώσεις κ.α.), για να μην χάνεται χρόνος και καθυστερούν οι διαγωνισμοί. Η έγκαιρη εκκίνηση της Μονάδας Προετοιμασίας Έργων είναι κρίσιμη για την επιτάχυνση της απορρόφησης πόρων. Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία ανανέωσης του διοικητικού συμβούλιου του ΤΑΙΠΕΔ ενώ έπονται προσλήψεις για τεχνικούς και άλλους συμβούλους.
Σχετικά με την πρόοδο που έχει συντελεστεί στην σιδηροδρομική μεταρρύθμιση, σημειώνεται πως η Συντονιστική Επιτροπή που ξεκίνησε τον περασμένο Οκτώβριο, έχει ήδη συμφωνήσει στα σιδηροδρομικά έργα της περιόδου 2021-2023 αλλά και να ολοκληρώσει το σχεδιασμό εκείνων που θα φτάσουν μέχρι το 2027. Μέσα στο μήνα εκτιμάται ότι θα προκηρυχθεί και ο διαγωνισμός για τον Τεχνικό Σύμβουλο για τα τρέχοντα έργα.
Όσον αφορά στη διαχείριση των δημόσιων ακινήτων, απαιτείται σχεδιασμός μιας ολιστικής και συνεκτικής στρατηγικής με στόχο τη βελτιστοποίηση της διαχείρισης και της επενδυτικής εκμετάλλευσης δημοσίων ακινήτων, συμπεριλαμβανομένων όλων των οργανισμών που ασχολούνται με τη δημόσια διαχείριση ακινήτων. Στα μέσα Ιανουαρίου συγκροτήθηκε ομάδα εργασίας για τον προσδιορισμό του πεδίου εφαρμογής και του χρονοδιαγράμματος της μελέτης, που αναμένεται στα τέλη Μαρτίου. Η ομάδα είναι αποτελούμενη από εκπροσώπους του Υπουργείου Οικονομικών, της ΕΕΣΥΠ, της ΕΤΑΔ και από καθηγητές πανεπιστημίου. Το θέμα της ΕΤΑΔ έχει σημασία για την Κομισιόν καθώς «κρύβει» πιθανή δημοσιονομική επιβάρυνσης λόγω της δικαστικής διαμάχης του Δημοσίου με ξενοδοχειακό όμιλο.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι η Κομισιόν υπενθυμίζει τη δέσμευση της ελληνικής πλευράς να αναπτύξει πλήρως έναν στρατηγικό μηχανισμό μεγάλων έργων υποδομής (Strategic project pipeline) με στόχο τον καλύτερο συντονισμό και την στενή παρακολούθηση των μελλοντικών δημόσιων δαπανών, τη μεγιστοποίηση της συμπληρωματικότητας μεταξύ ιδιωτικών, δημόσιων και Ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων. Η Κομισιόν στην έκθεσή της τονίζει ότι η δημιουργία ενός «αγωγού στρατηγικών έργων» θα είναι ζωτικής σημασίας για να σχεδιάζει και υλοποιεί έργα δημοσίων επενδύσεων σημαντικά για την ανάκαμψη. Το σχέδιο νομοθετικών τροποποιήσεων για την προετοιμασία του project θα εγκριθεί έως τα μέσα Μαρτίου.
Όσον αφορά στον τομέα προετοιμασίας έργων, υπάρχει η δέσμευση για λειτουργία βελτιωμένου μηχανισμού υποστήριξης και παράδοσης αλλά και διασφάλιση της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας των δημόσιων έργων καθώς και των συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα από τον Μάρτιος 2021. Κατά την Κομισιόν, είναι σε φάση προετοιμασίας νομοθετική πρωτοβουλία για την διευκόλυνση της αξιοποίησης περιουσιακών στοιχείων του δημοσίου που αναμένεται να εγκριθεί στα μέσα Μαρτίου. Θα είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι το Ταμείο να μπορεί να συνεχίσει να ασκεί ανεξάρτητα το έργο του. Η διαδικασία πρόσληψης προσωπικού βρίσκεται σε εξέλιξη και θα ολοκληρωθεί μέχρι τον Απρίλιο του 2021, ενώ έχουν ξεκινήσει προετοιμασίες για την υποβολή προσφορών για τεχνικούς συμβούλους.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, ο νέος νόμος για τις δημόσιες συμβάσεις (4412) αναμένεται να εγκριθεί τον Μάρτιο. Η πλήρης εφαρμογή του θα είναι ζωτικής σημασίας για την εξασφάλιση ομαλής απορρόφηση των διαθέσιμων πόρων για την ανάκαμψη της οικονομίας. Ο νέος νόμος αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των εντοπισμένων αδυναμιών στο νομικό πλαίσιο των δημοσίων συμβάσεων, ενώ θα ακολουθήσουν νέες παρεμβάσεις τον Απρίλιο, τον Μάιο και τον Αύγουστο του 2021. Αναφέρεται η έκθεση σε μια φιλόδοξη στρατηγική για τις δημόσιες συμβάσεις για το 2021-2025, η οποία αναμένεται να υποστηρίξει την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και να ενισχύσει στην καταπολέμηση της διαφθοράς, που αναμένεται να εγκριθεί έως το τέλος Απριλίου.
Σε σχέση με σχέδια βιώσιμης αστικής κινητικότητας η έκθεση αναφέρει ότι δεν έχει υπάρξει κάποια περαιτέρω πρόοδος. Αναμένεται ο νόμος για την αναθεώρηση του νομικού πλαισίου να κατατεθεί στη Βουλή. Μέχρι σήμερα 18 Δήμοι έχουν καταθέσει σχέδια αλλά αυτά δεν μπορούν να κατατεθούν πριν από την αναθεώρηση του νομικού πλαισίου.
