Γλιτώνουν από το φόρο, πολλοί θα γλιτώσουν και από το τεκμήριο διαβίωσης. Οι εργαζόμενοι που το 2020 τέθηκαν σε αναστολή εργασίας και λάμβαναν την αποζημίωση ειδικού σκοπού των 534 ευρώ και 800 ευρώ το μήνα μάλλον θα είναι κερδισμένοι από φορολογικής άποψης. Ως αντιστάθμισμα των εισοδηματικών απωλειών που υπέστησαν το 2020, φέτος με τις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβάλλουν δεν θα πληρώσουν καθόλου φόρο ή θα δουν τον λογαριασμό της Εφορίας να ξεφουσκώνει σημαντικά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Πολλοί μάλιστα θα λάβουν και επιστροφή φόρου.
Τα ποσά της αποζημίωσης ειδικού σκοπού που έλαβαν οι εργαζόμενοι οι οποίοι βρέθηκαν σε αναστολή εργασίας μέχρι και 10 μήνες το 2020 όχι μόνο δεν θα φορολογηθούν αλλά θα μπορούν να καλύψουν τα τεκμήρια διαβίωσης.
Σύμφωνα με την απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, με την οποία ορίζεται ο τύπος και το περιεχόμενο των βεβαιώσεων αποδοχών για τη χρήση 2020, που θα χρησιμοποιηθούν για τη συμπλήρωση των φετινών φορολογικών δηλώσεων, οι αποζημιώσεις ειδικού σκοπού που χορηγήθηκαν το 2020 σε εργαζόμενους στα πλαίσια αντιμετώπισης των συνεπειών του κινδύνου διασποράς του COVID-19 ή των συνεπειών που επέφεραν άλλες καταστροφές (ΙΑΝΟΣ) χαρακτηρίζονται από την ΑΑΔΕ ως εισόδημα από μισθωτή εργασία. Όμως, το εισόδημα αυτό είναι αφορολόγητο και δεν υπόκεινται σε οποιαδήποτε εισφορά, συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.
Ταυτόχρονα, μπορεί να αξιοποιηθούν από τους φορολογούμενους που έλαβαν τα συγκεκριμένα ποσά για την κάλυψη των τεκμηρίων διαβίωσης ή και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων. Έτσι, πολλοί θα αποφύγουν την παγίδα των τεκμηρίων και την πληρωμή έξτρα φόρου που προκύπτει από την εφαρμογή τους.
Παράδειγμα
Για παράδειγμα φορολογούμενος με ετήσιο εισόδημα από μισθωτή εργασία 10.000 ευρώ ο οποίος έχει στην κατοχή του ένα αυτοκίνητο 1.000 κυβικών, τέθηκε το 2020 σε αναστολή εργασίας και έλαβε ως αποζημίωση ειδικού σκοπού συνολικά το ποσό των 4.000 ευρώ. Για τους μήνες που εργάστηκε το φορολογητέο εισόδημά του ανήλθε στις 4.000 ευρώ, το οποίο ωστόσο είναι πολύ μικρότερο από το τεκμαρτό εισόδημα που ανέρχεται σε 7.000 ευρώ (4.000 ευρώ το τεκμήριο του αυτοκινήτου + 3.000 ευρώ η ελάχιστη τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης). Στην περίπτωση αυτή ο φορολογούμενος εγκλωβίζεται στην παγίδα του τεκμηρίου και πληρώνει φόρο εισοδήματος. Όμως με την απόφαση Πιτσιλή ο φορολογούμενος μπορεί να καλύψει το τεκμήριο διαβίωσης με το ποσό των 4.000 ευρώ της αποζημίωσης ειδικού σκοπού και να γλιτώσει τη φορολογική επιβάρυνση.
Ετσι παρότι η αποζημίωση ειδικού σκοπού των 534 και 800 ευρώ δεν φορολογείται μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καλύψουν οι φορολογούμενοι τις τεκμαρτές δαπάνες διαβίωσης εάν αυτές είναι σχετικά μικρές.
Ποιους απειλούν τα τεκμήρια
Στην περίπτωση όμως που οι τεκμαρτές δαπάνες είναι υψηλές και μέχρι το 2020 καλύπτονταν οριακά με το πραγματικό εισόδημα, φέτος, που το εισόδημα θα είναι χαμηλότερο, θα υπάρξει πρόβλημα. Δηλαδή, οι φορολογούμενοι με μηνιαίες αποδοχές άνω των 800 ευρώ οι οποίοι βρέθηκαν το 2020 σε αναστολή εργασίας και τα προηγούμενα χρόνια κάλυπταν οριακά με τα εισοδήματά τους τα τεκμήρια του αυτοκινήτου και της κατοικίας τότε η αποζημίωση ειδικού σκοπού δεν αρκεί για να καλύψει την τεκμαρτή δαπάνη. Στην περίπτωση αυτή κινδυνεύουν να πληρώσουν έξτρα φόρο, εκτός και αν το υπουργείο Οικονομικών προχωρήσει σε ειδική ρύθμιση για όσους επλήγησαν από την πανδημία και μπήκαν σε καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας ή κατέβασαν υποχρεωτικά ρολά. Το θέμα των τεκμηρίων βρίσκεται στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου και οι αποφάσεις για το θέμα αναμένεται να κλειδώσουν πριν ξεκινήσει η διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων.