Το Ισραήλ να προβεί σε μια άμεση και απροκάλυπτη αεροπορική επιδρομή κατά του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος; Και ένα τέτοιο χτύπημα θα είχε περισσότερα αποτελέσματα από τη συνέχιση μυστικών επιχειρήσεων κατά του Ιράν- αυτό είναι το ερώτημα που θέτει σε άρθρο της η Jerusale Post.
Το πρώτο χτύπημα θα ήταν στο Νατάνζ, την κύρια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν. Το κτιριακό συγκρότημα αποτελείται από δύο μεγάλες αίθουσες, περίπου 300.000 τετραγωνικών ποδιών η κάθε μία, σκαμμένες κάπου μεταξύ οκτώ και 23 ποδιών κάτω από το έδαφος και καλυμμένες από πολλά στρώματα σκυροδέματος και μετάλλου. Οι τοίχοι κάθε αίθουσας υπολογίζεται ότι έχουν πάχος περίπου δύο πόδια. Η εγκατάσταση προστατεύεται επίσης από πυραύλους εδάφους-αέρος.
Η επόμενη εγκατάσταση- στόχος θα είναι η υπό κατασκευή μονάδα βαρέος ύδατος κοντά στην πόλη του Αράκ, η οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή πλουτωνίου. Οι Ιρανοί λένε ότι το υλικό θα χρησιμοποιηθεί για ιατρική και ερευνητική παραγωγή ισοτόπων, αλλά στην πραγματικότητα θα μπορούσε να έχει την ικανότητα να παράγει πλουτώνιο για πυρηνικά όπλα.
Ακολουθεί η εγκατάσταση μετατροπής ουρανίου του Ιράν (UCF), που βρίσκεται στο Κέντρο Πυρηνικής Τεχνολογίας του Ισφαχάν. Με βάση δορυφορικές εικόνες, η εγκατάσταση βρίσκεται πάνω από το έδαφος, αν και ορισμένες αναφορές κάνουν λόγο για τη δημιουργία υπόγειας σήραγγας κοντά στο συγκρότημα.
Και μετά υπάρχει το Φοντρό, η εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου κοντά στην πόλη Κομ, όχι μακριά από την Κασπία Θάλασσα. Αποκαλύφθηκε επίσημα στον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας το 2009. Η εγκατάσταση μπορεί να χωρέσει χιλιάδες φυγοκεντρητές. Χτισμένη σε ένα βουνό, θα ήταν δύσκολο να πληγεί από ένα αεροπορικό χτύπημα. Ο πρώην υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Εχούντ Μπάρακ έχει σημειώσει πολλές φορές ότι η εγκατάσταση έχει «ανοσία στις τυπικές βόμβες».
Οι στρατιωτική ηγεσία του Ισραήλ πιθανότατα να ένιωθε υποχρεωμένη να επιτεθεί στις εγκαταστάσεις κατασκευής φυγόκεντρων του Ιράν, καθώς η καταστροφή τους θα δυσκόλευε εξαιρετικά το Ιράν να αποκαταστήσει το πυρηνικό πρόγραμμά του – αν και η καταστροφή του Νατάνζ, του Αράκ και του Ισφαχάν από μόνη της θα ήταν αρκετή για να ανατρέψει το όνειρο των αγιατολάχ για την απόκτηση της βόμβας.
Εκτός από αυτούς τους βασικούς στόχους, ο επιτιθέμενος θα ήθελε επίσης να βομβαρδίσει ιρανικούς σταθμούς ραντάρ, βάσεις πυραύλων, σιλό και εκτοξευτές καθώς και αεροπορικές βάσεις, με στόχο να πλήξει την ικανότητα του Ιράν να αντεπιτεθεί με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς ή τα μαχητικά αεροσκάφη του.
Αυτό το σχέδιο για το πώς το Ισραήλ θα μπορούσε να επιτεθεί στο Ιράν δημοσιεύτηκε το 2012, σε ένα βιβλίο με τίτλο “Ισραήλ εναντίον Ιράν – Ο πόλεμος των σκιών”, που έγραψε ο Yoaz Hendel, τότε αρθρογράφος, μαζί με τον Yediot Aharonot και τον Yaakov Katz.
Εκείνη την εποχή, ορισμένοι Ισραηλινοί αξιωματούχοι ζήτησαν επίσης να βομβαρδίσουν τα κοιτάσματα πετρελαίου και την ενεργειακή υποδομή του Ιράν. Τέτοια χτυπήματα, πίστευαν, θα μπορούσαν να έχουν αποθαρρυντική επίδραση στο Ιράν και να επηρεάσουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων του καθεστώτος. Τα χρήματα από το πετρέλαιο παρέχουν σημαντικό μέρος του κρατικού εισοδήματος της Τεχεράνης. Οι εγκαταστάσεις πετρελαίου είναι επίσης ευάλωτες και στερούνται πυραυλικής προστασίας εδάφους-αέρος.
Ένας πρώην στρατηγός των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων (IDF) ισχυρίστηκε τότε ότι συνολικά, το Ισραήλ θα έπρεπε να χτυπήσει σχεδόν 100 βασικούς στόχους, πιθανώς σε επιχειρήσεις διάρκειας δύο ημερών.
Αλλά το ερώτημα που προέκυψε τότε ήταν: Μπορεί το Ισραήλ να το κάνει;
Η απόσταση είναι εμπόδιο
Το κύριο πρόβλημα που θα συναντούσε το Ισραήλ όταν επιτεθεί στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, είναι η απόσταση που είναι πάνω από 700 μίλια από το Ισραήλ, με τους κύριους στόχους ακόμη πιο μακριά σε αποστάσεις που κυμαίνονται μεταξύ 1.000 και 1.500 μιλίων από το Ισραήλ.
Σύμφωνα με τις περισσότερες εκτιμήσεις, το Ισραήλ είναι σε θέση να επιτεθεί μονομερώς στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν με τα αεροσκάφη F-16 και F-15. Τα περίφημα 25 F-15I του Ισραήλ - Ra'am (Κεραυνός) - που εδρεύουν στο Negev πιστεύεται ότι είναι ικανά να πλήξουν το Ιράν σε μια επιχείρηση, όπως η Επιχείρηση Όπερα κατά του Ιράκ το 1981, με ακτίνα μάχης πάνω από 2.000 μίλια. Το Ισραήλ το 2010 ολοκλήρωσε επίσης την παραλαβή 102 F-16I – Sufa (Καταιγίδα) – που προμηθεύτηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Και αυτά είναι ικανά για αποστολές μεγάλης εμβέλειας, με ακτίνα μάχης πάνω από 1.000 μίλια.
Όπως περιγράφηκε στο βιβλίο του 2012, υπάρχουν τρεις πιθανές διαδρομές για τα ισραηλινά αεροσκάφη για να πλήξουν το Ιράν. Η βόρεια διαδρομή, η οποία εκτείνεται κατά μήκος των τουρκοσυριακών συνόρων προς το Ιράν. Η κεντρική διαδρομή, η οποία είναι η πιο άμεση αλλά συνεπάγεται σοβαρά διπλωματικά εμπόδια. Και τέλος η νότια διαδρομή, η οποία θα οδηγούσε τα ισραηλινά αεροπλάνα πάνω από τη Σαουδική Αραβία και τέλος στο Ιράν.
Βέβαια, όπως αναφέρει η Jerusalem Post, σε σχέση με το 2012 πλέον υπάρχουν αλλάξει τα δεδομένα. Για παράδειγμα η πτήση στον συριακό εναέριο χώρο δεν είναι όπως στο παρελθόν όπου τότε το καθεστώς Άσαντ είχε το έλεγχο του καθώς διέθετε μια λειτουργική πολεμική αεροπορία και η ισραηλινή πολεμική αεροπορία (ΙAF) σπανίως εισχωρούσε. Επίσης, οι ΗΠΑ δεν έχουν την στρατιωτική παρουσία του παρελθόντος στο Ιράκ. Και βέβαια οι Συμφωνίες του Αβραάμ έχουν αλλάξει τη δυναμική ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία. Τα αεροπλάνα της El Al πλέον πετάνε πάνω από τη Σαουδική Αραβία. Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσε να δοθεί άδεια από το Ριάντ να πετάξουν στον εναέριο χώρο του αεροπλάνα της IAF; Πιθανώς.
Η άλλη βασική διαφορά είναι ότι το 2012, η επιλογή του Ισραήλ ήταν βιώσιμη και πραγματική. Η Πολεμική Αεροπορία ήταν έτοιμη και οι πιλότοι ήταν εκπαιδευμένοι και γνώριζαν τους στόχους τους. Αλλά δεν τους δόθηκε ποτέ το πράσινο φως και το Ισραήλ έχασε το παράθυρο της ευκαιρίας να δράσει.
Είναι πολύ αργά τώρα; Δεν το γνωρίζουμε. Στον IDF, οι στρατηγοί είναι βέβαιοι ότι μπορούν να φέρουν εις πέρας την επιχείρηση. Και έχουν μάλλον δίκιο.
Ο στρατός του Ισραήλ είναι ισχυρός και θα μπορούσε οπωσδήποτε να καταφέρει στο Ιράν ένα πλήγμα που θα μπορούσε καθυστερήσει την πυρηνική του πρόοδο. Υπάρχουν όμως ερωτήματα που πρέπει να τεθούν: Θα επιτύχει πραγματικά μια απροκάλυπτη αεροπορική επιδρομή πολύ περισσότερα όσον αφορά την καθυστέρηση του προγράμματος από τις συνεχιζόμενες μυστικές επιχειρήσεις; Αξίζει ο πόλεμος που θα ακολουθήσει αυτά τα λίγα χρόνια καθυστέρησης; Και η διπλωματική πίεση που θα προκύψει, είναι κάτι που μπορεί να υποστηρίξει το Ισραήλ για ένα επίτευγμα με απροσδιόριστη έκβαση;
Έχουν περάσει δέκα χρόνια από τότε που γράφτηκε το σχέδιο υπό τη μορφή βιβλίου. Κάποια μέρη του εξακολουθούν να είναι επίκαιρα. Άλλα δεν είναι. Το σίγουρο είναι ότι στο διάστημα που πέρασε από τότε, το Ιράν δεν έχει σταματήσει. Έγινε ισχυρότερο, πιο τολμηρό, πιο προηγμένο – και το Ισραήλ απέτυχε να το αποτρέψει.
Πόσο περισσότερο θα περιμένει το Ισραήλ;
Επιμέλεια Τέρρυ Μαυρίδης