«Το Μνημόνιο Συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης του 2019 παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα (legal consequences) για τρίτα κράτη» τονίζει σε γραπτή ανακοίνωσή του, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα εξωτερικών υποθέσεων Πίτερ Στάνο σε συνέχεια των σημερινών ανακοινώσεων για υπογραφή «μνημονίου συνεργασίας» των δύο χωρών και υπογραμμίζει ότι πρέπει να «αποφεύγονται ενέργειες που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την περιφερειακή σταθερότητα».
Ειδικότερα, ο κ. Στάνο σημειώνει ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση καταγράφει τις αναφορές που επισημαίνουν ότι η Τουρκία και η λιβυκή Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας υπέγραψαν συμφωνία για τους υδρογονάνθρακες με βάση το Μνημόνιο Συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης του 2019 για την οριοθέτηση περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο».
«Η ΕΕ υπενθυμίζει ότι η θέση της σχετικά με αυτό το Μνημόνιο έχει δηλωθεί με σαφήνεια από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Δεκέμβριο του 2019 και παραμένει αμετάβλητη: Το Μνημόνιο Συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης του 2019 παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα για τρίτα κράτη» προσθέτει.
Τέλος, αναφέρει ότι «η νέα συμφωνία δεν έχει δημοσιοποιηθεί ακόμη. Απαιτούνται περαιτέρω διευκρινίσεις για το περιεχόμενό της. Πρέπει να αποφεύγονται ενέργειες που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την περιφερειακή σταθερότητα» όπως επισημαίνει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
ΥΠΕΞ: «Θα υπερασπιστούμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα»
Το υπουργείο Εξωτερικών μετά τις υπογραφές Τσαβούσογλου στη Λιβύη σχετικά με τους υδρογονάνθρακες, ξεκαθαρίζει πως η Ελλάδα έχει κυριαρχικά δικαιώματα στην περιοχή, τα οποία θα υπερασπιστεί με όλα τα νόμιμα μέσα.
Οποιαδήποτε αναφορά ή ενέργεια σε εφαρμογή του τουρκο-λιβυκού «μνημονίου» του 2019 θα είναι εκ των πραγμάτων παράνομη και αναλόγως της βαρύτητας της, θα υπάρξει αντίδραση τόσο σε διμερές επίπεδο, όσο και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΝΑΤΟ, υπογραμμίζει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών, αναφορικά με την υπογραφή «μνημονίου συνεργασίας» μεταξύ της κυβέρνησης εθνικής ενότητας (GNU) της Λιβύης και Τουρκίας στον τομέα των υδρογονανθράκων.
Το ελληνικό ΥΠΕΞ σημειώνει ότι η Αθήνα παρακολουθεί ιδιαίτερα στενά τις εξελίξεις στη Λιβύη και τονίζει ότι η Ελλάδα έχει κυριαρχικά δικαιώματα στην περιοχή, τα οποία προτίθεται να υπερασπιστεί με όλα τα νόμιμα μέσα, με πλήρη σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Υπενθυμίζει, δε, ότι η Ελλάδα έχει προβεί σε οριοθέτηση της ΑΟΖ της με την Αίγυπτο, συμφωνία, η οποία έχει συναφθεί με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
«Παράλληλα, η Ελλάδα διατηρεί, όπως ορίζει η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, δικαίωμα ipso facto et ad initio σε υφαλοκρηπίδα, η οποία, ελλείψει διμερούς συμφωνίας ορίζεται με τη μέση γραμμή. Τέλος, επισημαίνεται ότι το τουρκο-λιβυκό "μνημόνιο" του 2019 είναι παράνομο, άκυρο και ανυπόστατο. Ως εκ τούτου, ουδείς έχει κανένα δικαίωμα να το επικαλείται» προσθέτει το ΥΠΕΞ της Ελλάδας.
Τέλος, διαμηνύει πως η Ελλάδα θα συνεχίσει να ενημερώνει τους εταίρους και συμμάχους της για τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας, ενώ εκφράζει την ικανοποίηση για τις δηλώσεις του Προέδρου, καθώς και της Επιτροπής Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της λιβυκής Βουλής των Αντιπροσώπων, αναφορικά με την ακυρότητα και έλλειψη νομιμότητας του μνημονίου που υπεγράφη σήμερα στην Τρίπολη.
Και η Αίγυπτος απορρίπτει τη συμφωνία
Λίγο νωρίτερα, ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, Νίκος Δένδιας συνομίλησε τηλεφωνικά με Αιγύπτιο ΥΠΕΞ S.Shoukry για πρόσφατες εξελίξεις στη Λιβύη. Αμφότερες πλευρές αμφισβήτησαν νομιμότητα λιβυκής κυβέρνησης εθνικής ενότητας να υπογράψει το εν λόγω μνημόνιο κατανόησης. O Έλληνας ΥΠΕΞ μάλιστα θα μεταβεί στο Κάιρο για διαβουλεύσεις την Κυριακή.
Ο υπουργός Πετρελαίου της κυβέρνησης Ντμπεϊμπά χαρακτήρισε «ύποπτη» τη συμφωνία με την Τουρκία
Η υπογραφή δύο μνημονίων συνεργασίας στον τομέα των υδρογονανθράκων μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης του Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά στη Λιβύη φαίνεται ότι πυροδότησε αντιδράσεις πριν ακόμη αφιχθεί στην Τρίπολη ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Σύμφωνα με τον λιβυκό ειδησεογραφικό ιστότοπο libyaupdate.com, ο υπουργός Πετρελαίου της Λιβύης Μοχάμεντ Αούν αποκάλυψε ότι οι αρμοδιότητές του μεταβιβάστηκαν στον υπουργό Οικονομίας Μουχάμαντ Αλ Χουουάιτζ. Ο Αούν υποστηρίζει ότι ο Ντμπεϊμπά προχώρησε σε αυτήν την κίνηση «ώστε να περάσει μια ύποπτη πετρελαϊκή συμφωνία με την Τουρκία για την εκμετάλλευση (κοιτασμάτων) πετρελαίου και φυσικού αερίου στη θαλάσσια περιοχή του Τομπρούκ, στην ανατολική Λιβύη», ανέφερε η πηγή αυτή που επικαλείται το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Οι φωτογραφίες της τελετής, που δόθηκαν στη δημοσιότητα από τον ίδιο τον Τσαβούσοβλου, δείχνουν τον Αλ Χουουάιτζ να υπογράφει τη συμφωνία εκ μέρους της λιβυκής κυβέρνησης, αντί για τον Αούν.
Λιβυκό κοινοβούλιο: «Παράνομη» η συμφωνία με την Τουρκία για τους υδρογονάνθρακες
Το κοινοβούλιο της Λιβύης που είναι νόμιμα εκλεγμένο και αποκαλείται «Ανατολικό» καθώς εδρεύει στο Τομπρούκ, της ανατολικής Λιβύης, απορρίπτει ως «παράνομη» τη συμφωνία με την Τουρκία για τους υδρογονάνθρακες που ανακοίνωσε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Ο πρόεδρος του λιβυκού Κοινοβουλίου Ακίλα Σάλεχ χαρακτηρίζει τη συμφωνία για τους υδρογονάνθρακες παράνομη και επισημαίνει ότι η κυβέρνηση του Αμπντουλχαμίτ Ντμπέιμπα, της οποίας η κυβερνητική θητεία έχει λήξει δεν έχει εξουσιοδότηση για να υπογράψει διεθνείς συμφωνίες.
Στην ανακοίνωσή του το κοινοβούλιο επισημαίνει, όπως είχε κάνει και με το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο για τα θαλάσσια σύνορα, ότι η συμφωνία για τους υδρογονάνθρακες είναι παράνομη, καθώς η τωρινή κυβέρνηση που την υπέγραψε «στερείται αξιοπιστίας και αποδοχής από τον λαό, καθώς δεν έχει διεξαχθεί εκλογική αναμέτρηση». Τονίζεται παράλληλα ότι η νέα τουρκολιβυκή συνεργασία «στερεί την ανατολική περιοχή της Κυρηναϊκής (ανατολική παράκτια Λιβύη) από τα πετρελαϊκά δικαιώματά της».
Τσαβούσογλου: «Άλλες χώρες δεν έχουν δικαίωμα να ανακατεύονται σε αυτά τα θέματα»
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών νωρίτερα ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter πως «υπογράψαμε Μνημόνια Συναντίληψης στους τομείς των Υδρογονανθράκων και του Πρωτοκόλλου».
Στη συνέντευξη Τύπου, ο Τσαβούσογλου επιβεβαίωσε την υπογραφή συμφωνίας για έρευνες και γεωτρήσεις σε θάλασσα και ξηρά μεταξύ τουρκικών και λιβυκών εταιρειών. «Η συμφωνία για τους υδρογονάνθρακες που μόλις υπογράψαμε στοχεύει στη συνεργασία με τουρκικές εταιρείες και λιβυκές εταιρείες, για την εξερεύνηση και γεώτρηση, με μια αμοιβαία συνεργασία τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα. Όλες οι παρόχθιες χώρες πρέπει να επωφεληθούν εξίσου από τη Μεσόγειο» επεσήμανε σύμφωνα με τον ΣΚΑΪ.
Ερωτηθείς για μια πιθανή αντίδραση από την Ελλάδα και τη Γαλλία είπε ότι «τρίτες χώρες δεν έχουν δικαίωμα να παρεμβαίνουν σε συμφωνίες που έχουν υπογραφεί μεταξύ δύο κυρίαρχων κρατών» όπως σημειώνει η ΕΡΤ.
Η Λίβυα ΥΠΕΞ, από την πλευρά της, χαιρέτισε από την πλευρά της την «πολύ σημαντική συμφωνία που εξυπηρετεί τα συμφέροντα και των δύο χωρών και είναι πιθανό να συμβάλλει μακροπρόθεσμα στην άμβλυνση των ελλείψεων φυσικού αερίου που προκλήθηκαν από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
ΥΠΕΞ: Η Ελλάδα παρακολουθεί στενά
Νωρίτερα, ελληνικές διπλωματικές πηγές ανέφεραν πως παρακολουθούν στενά το ζήτημα της «φερόμενης ως κυοφορούμενης συμφωνίας Τουρκίας-Λιβύης για την εκμετάλλευση των λιβυκών ενεργειακών πηγών από την Τουρκία».
Οι ίδιες διπλωματικές πηγές που επικαλείται το ΑΠΕ-ΜΠΕ υπογράμμισαν ότι ο σεβασμός της συμφωνίας Ελλάδας-Αιγύπτου για την οριοθέτηση της ΑΟΖ του 2020 είναι απολύτως ζωτικής σημασίας. Δεν θα επιτραπεί η παραβίασή της και η πυροδότηση ακόμη μίας εστίας έντασης στην Μεσόγειο, τόνισαν χαρακτηριστικά.
Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα θα υπερασπιστεί την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και ιδιαίτερα του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας. Το Υπουργείο Εξωτερικών προβαίνει σε ενημέρωση συμμάχων και εταίρων, κατέληξαν οι ίδιες πηγές.
