Όπως ήταν αναμενόμενο, το κυβερνών κόμμα της Τουρκίας και οι εταίροι του υπέβαλαν συνταγματική τροποποίηση στο κοινοβούλιο, για την παροχή συνταγματικών εγγυήσεων για το δικαίωμα των γυναικών να φορούν μαντίλα και για την προστασία της οικογένειας. Όπως αναφέρει το Nordic Monitor, η κυβέρνηση του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σχεδιάζει να διεξαγάγει δημοψήφισμα για τα συνταγματικά άρθρα που θέλει να αλλάξει, την ίδια ημέρα με τις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές του 2023. Αυτός ο πολιτικός ελιγμός θυμίζει αυτόν που πραγματοποίησε ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν, όπου οι γενικές εκλογές τον Απρίλιο του 2022 συνέπεσαν με ένα αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα για τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας.
Τον Οκτώβριο ο Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, ο αρχηγός του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης CHP (Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα), δήλωσε ότι το δικό του κόμμα είχε κάνει λάθη στο παρελθόν σχετικά με το ζήτημα της μαντίλας και ότι ήταν καιρός να επιλυθεί το ζήτημα για πάντα πριν από τις επερχόμενες εκλογές. Στη συνέχεια, το CHP πρότεινε μια φιλελεύθερη τροποποίηση του νόμου που διέπει το δικαίωμα των γυναικών να φορούν μαντίλα, ενώ ο Ερντογάν πρότεινε μια συνταγματική τροποποίηση.
Διαβάστε ακόμα: Ποινή φυλάκισης 2 ετών και 7 μηνών στον Εκρέμ Ιμάμογλου - Χάνει τα πολιτικά του δικαιώματα
Η πρόταση που υποστηρίζεται από το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και το ακροδεξιό Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος (MHP), αναφέρει ότι τόσο οι γυναίκες με καλυμμένα όσο και με ακάλυπτα κεφάλια ζουν τώρα μαζί ειρηνικά και με αλληλεγγύη. Ωστόσο, οι γυναίκες που κάλυπταν το κεφάλι τους στο παρελθόν λόγω των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων, στερήθηκαν πολλά βασικά δικαιώματα και ελευθερίες, όπως το δικαίωμα στην εκπαίδευση και κατάρτιση, στην εργασία, στην ανάληψη δημόσιας υπηρεσίας, το δικαίωμα ψήφου, το δικαίωμα να εκλέγονται και στην ενασχόληση σε πολιτική δραστηριότητα, μέσω εξωνομικών ρυθμίσεων και πρακτικών, παρά το σύνταγμα και το νόμο.
Αν και η πρόταση τονίζει ότι δεν υπάρχει πλέον απαγόρευση της μαντίλας ή στέρηση δικαιωμάτων που απορρέουν από αυτήν χάρη στο ΑΚΡ,το πλαίσιο της προτείνει να θεσπιστούν συνταγματικές εγγυήσεις για τις γυναίκες που φορούν μαντίλα λόγω των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων, προκειμένου να αποφευχθεί ότι οι παράνομες πράξεις του παρελθόντος θα επαναληφθούν στο μέλλον.
Στην πρόταση που αποσκοπεί στη διασφάλιση της ελευθερίας της μαντίλας, είναι ενδιαφέρον ότι περιλαμβάνεται και μια τροπολογία για την προστασία της οικογένειας. Με μια τροποποίηση στο άρθρο 41 του συντάγματος, ο γάμος θα οριστεί ως μια ένωση μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας.
«Με αυτόν τον τρόπο παρέχεται πρόσθετη συνταγματική διασφάλιση για την προστασία της οικογένειας από κάθε είδους κινδύνους, απειλές, επιδημίες, κοινωνική διαφθορά και παρεκκλίσεις…» αναφέρει η πρόταση.
Οι πολιτικοί παρατηρητές θεωρούν την προτεινόμενη τροπολογία για την προστασία της οικογένειας ως ένα πολύ λαϊκιστικό βήμα, παρόλο που δεν υπάρχει ισχυρό δημόσιο αίτημα για νομιμοποίηση του γάμου ομοφύλων και κανένα κόμμα της αντιπολίτευσης δεν έχει δεσμευτεί ποτέ γι' αυτό.
Ωστόσο, ο υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας Σουλεϊμάν Σοϊλού υποστήριξε σε μια ομιλία του στις 13 Νοεμβρίου ότι η αντιπολίτευση θα θέσει εντός πλαισίου την ομοφυλοφιλία στην κοινωνία και είπε: «Με συγχωρείτε που το είπα αυτό, αλλά οι άντρες θα παντρευτούν άντρες και οι γυναίκες θα παντρευτούν γυναίκες. Είναι μια πολιτική που αρμόζει στον Κιλιντσάρογλου. Ντροπή του. Η αντιπολίτευση προωθεί μια πολιτική που θα αλλάξει σχεδόν όλες τις αξίες μας, με την ελπίδα ότι θα προσελκύσει τη Δύση».
Η συνταγματική τροποποίηση πρέπει να λάβει τουλάχιστον 360 ψήφους στο κοινοβούλιο για να μην απορριφθεί πλήρως. Το AKP και οι εταίροι του έχουν ήδη συνολικά 334 βουλευτές στο νομοθετικό σώμα. Ωστόσο, η κυβέρνηση χρειάζεται τη στήριξη περίπου 40 δεξιών βουλευτών της αντιπολίτευσης. Εάν η τροπολογία ψηφιστεί με 360 έως 400 ψήφους, η πρόταση θα κριθεί με τη διενέργεια δημοψηφίσματος. Εάν συγκεντρώσει περισσότερες από 400 ψήφους, η τροπολογία περνά χωρίς να πάει σε δημοψήφισμα. Ωστόσο, σύμφωνα με το σύνταγμα, ο πρόεδρος έχει το δικαίωμα να υποβάλει την πρόταση για δημοψήφισμα, ακόμη και αν λάβει περισσότερες από 400 ψήφους στο κοινοβούλιο.
Εάν η τροπολογία λάβει λιγότερες από 360 ψήφους, η κυβέρνηση - όπως έχει ήδη ανακοινώσει- θα κατηγορήσει την αντιπολίτευση ότι δεν είναι ειλικρινής στο θέμα της μαντίλας. Ο πρόεδρος Ερντογάν, σε συνάντηση με νέους στη Σαμψούντα την περασμένη Κυριακή, δήλωσε ότι σκοπεύει να θέσει τη συνταγματική πρόταση σε δημοψήφισμα. Έτσι, επιδιώκεται το δημοψήφισμα για τη συνταγματική τροποποίηση, το οποίο θα γίνει αποδεκτό από την πλειοψηφία της κοινωνίας, να δημιουργήσει ένα ευνοϊκό κλίμα για το κυβερνών κόμμα κατά τις γενικές εκλογές.
Στην Ουγγαρία, η κυβέρνηση Όρμπαν αποφάσισε ότι ένας νόμος κατά της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας που ψηφίστηκε στο κοινοβούλιο, θα κρινόταν από το κοινό υπό τη μορφή δημοψηφίσματος την ίδια ημέρα με τις γενικές εκλογές της χώρας, στις 3 Απριλίου. Το δημοψήφισμα πάντως κρίθηκε άκυρο αφού λιγότερο από το 50% των ψηφοφόρων συμμετείχαν σε αυτό.
Η κυβέρνηση Όρμπαν άλλαξε προηγουμένως τον ορισμό της οικογένειας με μια συνταγματική τροποποίηση, απαγορεύοντας στα ομόφυλα ζευγάρια να υιοθετούν παιδιά.
Η συνταγματική τροποποίηση αναφέρει: «Η Ουγγαρία προστατεύει τον θεσμό του γάμου, που ιδρύθηκε με βάση μια εθελοντική απόφαση μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας, και της οικογένειας, που είναι η βάση της επιβίωσης του έθνους. Η βάση της οικογενειακής σχέσης είναι ο γάμος και η σχέση γονέα-παιδιού. Η μητέρα είναι γυναίκα και ο πατέρας είναι άντρας».
Επιμέλεια Τέρρυ Μαυρίδης
Φωτογραφία Getty Images/ Ideal Images