Ροή
Για την επικράτηση Trump και την πολιτική που θα ακολουθήσει γράφτηκαν και θα γραφτούν εκατομμύρια λέξεις. Όμως, ένα είναι βέβαιο. Ότι η εκλογή του αποτελεί κομβική στιγμή στη νεότερη ιστορία και επιβεβαιώνει την παγίωση νέων δεδομένων στην πολιτική και σ' αυτό που ονομάζουμε «ψυχολογία της μάζας».
Κάτι που είδαμε κατά κόρον στο δικό μας πολιτικό case study του Μνημονίου. Από το διαχωρισμό μνημονιακών και αντιμνημονιακών και τους «αγανακτισμένους» της πλατείας έως την ανάδειξη νέων κυρίαρχων πολιτικών δυνάμεων και την αντισυστημική ψήφο στο δημοψήφισμα. Είναι η ψήφος του «δεν έχω να χάσω τίποτα» που τείνει να εξελιχθεί σε παγκόσμια τάση, αλλά - σε αντίθεση, ευτυχώς, με την Ελλάδα, πλην Χρυσής Αυγής - εκφράζεται στον πλανήτη κυρίως από ακραίους λαϊκιστές, οι οποίοι αμφισβητούν ακόμη και βασικές αρχές του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Είναι η ψήφος υπέρ της Lepen στη Γαλλία. Είναι η ψήφος υπέρ του AfD στη Γερμανία. Είναι η ψήφος στον ακροδεξιό υποψήφιο πρόεδρο της Αυστρίας. Είναι οι ξενοφοβικές κυβερνήσεις της Ουγγαρίας και του περιβόητου «μπλοκ του Βίζεγκραντ».
Κορύφωση όλων αποτελούν το Brexit και η εκλογή Trump.
Είναι μια ψήφος όχι αντισυστημική πλέον, αφού το αντισυστημικό προϋποθέτει σύστημα και την απάντηση σ' αυτό. Αλλά μια ψήφος αντιδραστική, ενάντια στο «πολιτικά ορθόν» που υποδεικνύεται από ηγέτες, πολιτικούς αρχηγούς, Μέσα Ενημέρωσης και δημοσκόπους. Ειδικά για τους δημοσκόπους, έχει ιδιαίτερη σημασία ότι η αποτυχία των ερευνών τους αποτελεί τον κοινό παρονομαστή όλων των ιστορικών καταγραφών που αναφέρθηκαν πιο πάνω. Ακόμη και στις ΗΠΑ, όπου η ήττα τους είναι περισσότερο ηχηρή από οπουδήποτε αλλού, αφού απομυθοποιήθηκαν ακόμη και οι τεχνικές του microtargeting που μέχρι σήμερα εγγυώνταν το ακριβές αποτέλεσμα.
Πρόκειται λοιπόν για ένα νέο παγκόσμιο πολιτικό και κοινωνιολογικό φαινόμενο, για το οποίο στις επόμενες δεκαετίες θα γίνουν πολλές ακαδημαϊκές μελέτες και θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για την πολιτική και κοινωνική επιστήμη, των οποίων τα εγχειρίδια ξαναγράφονται από την αρχή.
Ειδικά για την εκλογή Trump, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αποτελεί μια έξαρση μισογυνισμού, ξενοφοβίας, ρατσισμού και απογοήτευσης για το πολιτικό σύστημα και το μέλλον του κόσμου όλου. Δεν θα μπορούσε, όμως, να περιμένει κάτι καλύτερο κάποιος από μια βαθιά συντηρητική κοινωνία όπως είναι η αμερικανική. Διότι ο μέσος Αμερικανός δεν είναι αυτό που παρουσιάζουν οι ταινίες του Χόλιγουντ...
Από την άλλη πλευρά, η Clinton πλήρωσε αυτό που θα λέγαμε στην Ελλάδα «οικογενειοκρατία». Ήταν μια υποψηφιότητα που τελικά προκάλεσε μεγαλύτερες αντιπάθειες παρά συμπάθειες, ενώ η ενασχόλησή της με την πολιτική, από την εποχή της προεδρίας του συζύγου της, ήταν μάλλον κάτι σαν προσωπικό πείσμα και δεν στέφθηκε από ιδιαίτερη επιτυχία στο State Department.
Στην προεκλογική περίοδο, εκείνη και το επιτελείο της, υποτίμησαν τον αντίπαλό τους, αντιμετωπίζοντάς τον ως γραφικό και ημίτρελο (σ.σ.: όχι ότι δεν είναι, βέβαια...). Έπεσαν στην παγίδα του, αφού κυλίστηκαν στη λάσπη, σε μια πρωτοφανώς για τις ΗΠΑ βρώμικη προεκλογική περίοδο. Κοινώς, μάχαιραν έδωκας, μάχαιραν θα λάβεις.
Για το τέλος, ημερολογιακά, η εκλογή Τραμπ συμπίπτει με την επέτειο της πτώσης του Τείχους του Βερολίνου, αλλά και της περίφημης Νύχτας των Κρυστάλλων. Αν λοιπόν κλείνει με την εκλογή του νέου Αμερικανού προέδρου ένας ιστορικός κύκλος που άνοιξε στη Γερμανία πριν από 27 χρόνια, ας ελπίσουμε ότι δεν ανοίγει ένας αντίστοιχος με αυτόν που άνοιξε στην ίδια χώρα 78 χρόνια πριν.
