Προ ολίγων εβδομάδων, συγκεκριμένα στις 10 Φεβρουαρίου, η Κίνα γιόρτασε το νέο σεληνιακό έτος της, αφήνοντας πίσω της το έτος του λαγού και καλωσορίζοντας τη χρονιά του δράκου. Στην Κίνα ο δράκος, γνωστός και ως loong (προφέρεται λονγκ), συμβολίζει τη μεγάλη ισχύ, την καλοτυχία και την ευημερία, σε αντίθεση με τη Δύση όπου το μυθικό αυτό πλάσμα συνδέεται με την καταστροφή και το χάος. Η ίδια η Κίνα χαρακτηρίζεται ως ο «κόκκινος δράκος», ενώ το 2017 ο ίδιος ο πρόεδρος Σι Τζίνπινγκ (Xi Jinping) ενώ περιηγείτο με τον Ντοναλντ και την Μελάνια Τραμπ στην Απαγορευμένη Πόλη, δήλωσε πως οι ίδιοι οι Κινέζοι αυτοαποκαλούνται «απόγονοι του δράκου».
Η χρονιά του δράκου επιδρά ριζικά στη ψυχολογία των Κινέζων πολιτών, σύμφωνα με το αμερικανικό περιοδικό Time. Ενδεικτικό είναι πως την τελευταία φορά που η Κίνα διένυε χρονιά δράκου, ήτοι το 2012, ήταν και η μοναδική φορά στην πρόσφατη ιστορία της που ο ρυθμός γεννήσεων σημείωσε άνοδο, καταγράφοντας μάλιστα στατιστική ανωμαλία: 15 γέννες ανά 1.000 ανθρώπους. Για να γίνει αντιληπτή η σημασία του εν λόγω μεγέθους, το 2023 ο δείκτης διαμορφώθηκε στο 6,39 για κάθε 1.000 κατοίκους.
Πέραν όμως ενός νέου εικαζόμενου δημογραφικού baby boom, πως θα επηρεάσει η χρονιά του δράκου την κινεζική οικονομία, η οποία τον τελευταίο καιρό φέρεται να βρίσκεται στο μικροσκόπιο του διεθνούς Τύπου εν μέσω ανησυχιών για το κατά πόσο η αναπτυξιακή «ατμομηχανή» του πλανήτη οδεύει σε τούνελ;
Οι Κινέζοι πάνε πάλι διακοπές
Αν κάτι έφερε η έναρξη της χρονιάς του δράκου ήταν μία ανάσα ανακούφισης για την πορεία της κατανάλωσης στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, καταλαγιάζοντας τις αποπληθωριστικές ανησυχίες. Σύμφωνα με το CNBC, κατά τη διάρκεια της οκταήμερης εορταστικής περιόδου της κινεζικής πρωτοχρονιάς, οι εγχώριες ταξιδιωτικές και καταναλωτικές δαπάνες αυξήθηκαν σημαντικά σε σχέση με το 2023, ξεπερνώντας μάλιστα τα προ-κορονοϊού επίπεδα.
Συγκεκριμένα, πραγματοποιήθηκαν 474 εκατ. εγχώρια ταξίδια, καταγράφοντας άνοδο 34,3% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, ενώ δαπανήθηκαν περί τα 632,7 δισ. γουάν (87,95 δισ. δολάρια), σημειώνοντας αύξηση 47,3% σε σχέση με την περυσινή εορταστική περίοδο. Συγκριτικά δε με την ίδια περίοδο του 2019, ο αριθμός των ταξιδιών αυξήθηκε κατά 19%, ενώ οι τουριστικές δαπάνες κατά 7,7%.
Δεδομένου ότι η κινεζική πρωτοχρονιά αποτελεί τη σημαντικότερη γιορτή της χώρας, είθισται να σηματοδοτεί το προς τα που φυσάει ο άνεμος σε ό,τι αφορά τη καταναλωτική διάθεση των κατοίκων της ασιατικής υπερδύναμης.
Η κινεζική οικονομία ανθίσταται στις πιέσεις
Και ενώ η Ιαπωνία διολίσθησε επισήμως την περασμένη εβδομάδα σε ύφεση, χάνοντας τη θέση της στο βάθρο των πρωταγωνιστών της παγκόσμιας οικονομίας, η Κίνα φαίνεται όχι μόνο πως αντέχει, αλλά και πως καταφέρνει οριακά να ξεπεράσει τις προσδοκίες. Αυτό έκανε γνωστό προ μηνός ο δεύτερος ισχυρότερος πολιτικός άνδρας της χώρας, ο πρωθυπουργός Λι Κιανγκ (Li Qiang) στο πλαίσιο της ετήσιας συνόδου του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Ο Κινέζος αξιωματούχος γνωστοποίησε πως «το 2023, η κινεζική οικονομία ανέκαμψε» με ρυθμό ανάπτυξης περίπου 5,2%, «υψηλότερο από το στόχο του περίπου 5% που είχε τεθεί στις αρχές του περασμένου έτους».
Άλλωστε αναλυτές-Κασσάνδρες προβλέπουν ανεπιτυχώς εδώ και δεκαετίες την κατάρρευση του οικονομικού μοντέλου της Κίνας, σύμφωνα με τα όσα σχολίασε πρόσφατα στο Al Jazeera ο καθηγητής Κέβιν Γκάλαχερ του Πανεπιστημίου της Βοστόνης, επισημαίνοντας πως η πραγματική αναπτυξιακή τροχιά της κινεζικής οικονομίας είναι «πιο υγιής» σε σχέση με αυτό που προβάλλεται (στα μέσα ενημέρωσης). Ο ίδιος εξήγησε πως εύκολα ξεχνάμε τη συνεχή πορεία της οικονομικής ανάπτυξης της Κίνας από τη δεκαετία του ’90. «Πράγματι τον τελευταίο καιρό η ανάπτυξη έχει επιβραδυνθεί από τα υψηλά (των προηγούμενων δεκαετιών). Ωστόσο πέρυσι συνέχισε να καταγραφεί ρυθμό της τάξης του 5,2%, ενώ οι προβλέψεις για φέτος είναι εξίσου ισχυρές».
Και όντως οι εκτιμήσεις των αναλυτών για το 2024 κάνουν λόγο για ρυθμό ανάπτυξης περί του 5% και έλλειμα προϋπολογισμού ύψους 3% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της Κίνας, σύμφωνα με το Reuters.
Μαθημένα τα βουνά στα χιόνια
Τα τελευταία 15 χρόνια η Κίνα είναι αυτή που θέτει το ρυθμό με τον οποίο κινείται η διεθνής οικονομία, καθώς της αναλογεί το 35% της ανάπτυξης του παγκόσμιου ονομαστικού ΑΕΠ, έναντι 27% που αντιστοιχεί στις ΗΠΑ, σύμφωνα με το ΔΝΤ. Διαθέτει το ανθρώπινο δυναμικό, την τεχνογνωσία και το ειδικά διαμορφωμένο οικονομικό μοντέλο καθιστώντας την το αντίπαλο εμπορικό δέος των ΗΠΑ.
Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της αναπτυξιακής πορείας της Κίνας δεν φύσαγε διαρκώς ούριος άνεμος. Ο αναλυτής Τόμι Γου της Commerzbank σε σχόλιο του στο Reuters συνέκρινε τις τωρινές πιέσεις που δέχεται η κινεζική ηγεσία αναφορικά με την πορεία της οικονομίας με τη χρηματιστηριακή κρίση του 2015, όπου το Πεκίνο με σειρά παρεμβάσεων κατάφερε με επιτυχία να αποσοβήσει τα χειρότερα. Ο Γου εκτιμά πως το «2024 θα είναι κρίσιμο για να σταθεροποιήσει η Κίνα την οικονομία της».
Στην ικανότητα της κινεζικής κυβέρνησης να ξεπερνά φαινομενικά οικονομικά αδιέξοδα αναφέρθηκε σε πρόσφατο άρθρο του στην περιοδική έκδοση «Finance & Development» του ΔΝΤ ο Έσβαρ Πρασάντ, ο οποίος θεωρεί πως εάν η κυβέρνηση Σι «παίξει σωστά τα χαρτιά της» τότε θα μπορέσει να επιτύχει ένα βιώσιμο μέλλον για την Κίνα από πλευράς οικονομίας, κοινωνίας και περιβάλλοντος.
Άλλωστε ήδη τους τελευταίους μήνες οι αρχές έχουν προβεί σε μέτρα στήριξης των τιμών, προσπαθώντας να παρέμβουν ήπια στη στεγαστική αγορά σε ό,τι αφορά το ύψος των ενυπόθηκων δανείων, ενώ παράλληλα επετράπη στις τράπεζες να διατηρούν χαμηλότερα υποχρεωτικά αποθεματικά.
Με το βλέμμα στο μέλλον ο Σι
Τα τελευταία χρόνια ο ισχυρός άνδρας της Κίνας διαφοροποιεί τις στρατηγικές προτεραιότητες της χώρας, βάσει των όσων δήλωσε ο οικονομολόγος Γκάρι Ενγκ της Natixis στο Al Jazeera, κινούμενος στο ίδιο μήκος κύματος με τον Πρασάντ. «Ο πρόεδρος Σι εμφανίζεται ολοένα και λιγότερο πρόθυμος να τονώσει τη ραγδαία ανάπτυξη (της χώρας)», εν αντιθέσει φαίνεται να προσπαθεί να «βελτιστοποιήσει την οικονομία» σε επίπεδο ασφάλειας και ανθεκτικότητας.
Ανέφερε πως τα τελευταία χρόνια το Πεκίνο έχει πραγματοποιήσει σημαντικές επενδύσεις στον κλάδο της τεχνητής νοημοσύνης και των ημιαγωγών. Με το να συνδέει τον τομέα της εθνικής ασφάλειας με την βιομηχανική πολιτική της, η Κίνα στοχεύει στη μείωση της εξάρτησης της σε ξένη τεχνολογία και ενίσχυση των στόχων εξωτερικής πολιτικής της. Ο Ενγκ συνέχισε σημειώνοντας πως η Κίνα δείχνει παράλληλα ιδιαίτερη προθυμία να επενδύσει σε τεχνολογικούς τομείς με τελικό καταναλωτή όπως τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και οι ΑΠΕ, εξηγώντας πως «σε αντίθεση με την αγορά ακινήτων, οι κλάδοι αυτοί έχουν την δυνατότητα να δημιουργούν θέσεις εργασίας και να προωθούν την οικονομική αυτονομία». Ο ίδιος θεωρεί πως οι επενδύσεις της κινεζικής ηγεσίας σε κλάδους υψηλής τεχνολογίας θα οδηγήσουν με αργό ρυθμό στην αναμόρφωση της οικονομικής βάσης της χώρας.
Γεύση για το τι θα αποφασίσει να πράξει η κυβέρνηση Σι σε πολιτικό επίπεδο για την οικονομία θα πάρουμε στις 5 Μαρτίου, οπότε και ο πρωθυπουργός Λι Κιανγκ θα κληθεί στο ετήσιο Εθνικό Λαϊκό Συνέδριο να παρουσιάσει τον απολογισμό του έργου της κυβέρνησης του και να θέσει τους δημοσιονομικούς στόχους για την τρέχουσα χρονιά.
