Μαραθώνια ήταν η συνεδρίαση των ευρωπαίων υπουργών Απασχόλησης για να καταλήξουν στην στοχευμένη αναθεώρηση των κανόνων για την απόσπαση των εργαζομένων, ένα πολιτικά ευαίσθητο θέμα, το οποίο βρίσκει σε διαφορετικά στρατόπεδα τις χώρες σε δυτική και ανατολική Ευρώπη.
Η απόφαση έχει υποβαθμιστεί στην Ελλάδα, καθώς θεωρείται ότι αφορά μόνο εργαζόμενους χαμηλού κόστους από τις ανατολικοευρωπαϊκές χώρες, οι οποίοι βρίσκουν εργασία στα πλουσιότερα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και υπάγονται στο στερεότυπο του «πολωνού υδραυλικού». Αφορά, όμως, σε μεγάλο βαθμό και έλληνες εργαζομένους, καθώς στα χρόνια της κρίσης και υπό την πίεση της ανεργίας ολοένα και περισσότεροι βρίσκουν εργασία σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κυρίως στη Γερμανία ως αποσπαζόμενοι.
Τα τελευταία χρόνια ο αριθμός των αποσπασμένων ελλήνων εργαζομένων, των γνωστών ως posted workers, παρουσίασε εκρηκτική άνοδο. Από το 2010 μέχρι το 2015 οι έλληνες εργαζόμενοι με καθεστώς απόσπασης αυξήθηκαν κατά 641,3% με τους μισούς να εργάζονται στη Γερμανία και να αμείβονται λιγότερο απ’ ό,τι άλλοι εργαζόμενοι για την ίδια εργασία. Το ίδιο διάστημα σε όλη την Ευρώπη οι posted workers αυξήθηκαν κατά 41,3%. Η Ελλάδα μετατρέπεται σταδιακά σε χώρα αποστολής «φθηνότερων» εργαζομένων στα υπόλοιπα κράτη-μέλη, όπως έχει ήδη συμβεί με τις υπόλοιπες χώρες του ευρωπαϊκού νότου, Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία.
Από μερικές εκατοντάδες στις αρχές της τρέχουσας δεκαετίας έφτασαν τους 5.000 πριν από δύο χρόνια, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, ενώ στελέχη των αρμόδιων υπηρεσιών της Κομισιόν εκτιμούν ότι η άνοδος στον αριθμό ελλήνων αποσπασμένων εργαζομένων σε άλλες χώρες της ΕΕ συνεχίζεται με τους ίδιους εκρηκτικούς ρυθμούς. Ο εργοδότης δεν είναι υποχρεωμένος να αμείβει τον αποσπασμένο εργαζόμενο με αποδοχές που υπερβαίνουν το κατώτατο όριο αμοιβής που έχει θέσει η χώρα υποδοχής και εκμεταλλεύεται τις διαφορές μεταξύ των διαφορετικών κοινωνικών συστημάτων και του ύψους των αμοιβών.
Οι αποφάσεις του συμβουλίου υπουργών Απασχόλησης στοχεύει στην αυστηροποίηση των κανόνων που προάγουν τον αθέμιτο ανταγωνισμό μεταξύ των Ευρωπαίων εργαζομένων. Οι κανόνες αυτοί δημιουργούν, σύμφωνα με τον Εμανουέλ Μακρόν «κοινωνικό dumping» και «προδίδουν τις θεμελιώδεις ευρωπαϊκές αρχές» ενώ επικροτούν τις χώρες, όπου επικρατούν τα ελάχιστα εργασιακά δικαιώματα.
Ο Μακρόν είχε τοποθετήσει το ζήτημα υψηλά στην ατζέντα της ΕΕ το καλοκαίρι, κατά την περιοδεία του σε ανατολικοευρωπαϊκές χώρες, υποστηριζόμενος μεταξύ άλλων από τη Γερμανία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, την Ολλανδία, χώρες που υποστηρίζουν την καθιέρωση της αρχής της ίσης αμοιβής για εργασία ίσης αξίας στον ίδιο τόπο.
Αμέσως μετά τις διαπραγματεύσεις των υπουργών Απασχόλησης στο Λουξεμβούργο, οι οποίες διήρκησαν 12 ώρες περίπου μέχρι αργά το βράδυ της Δευτέρας, ο Μακρόν δήλωσε στο Twitter «η Ευρώπη προχωράει, χαιρετίζω τη φιλόδοξη συμφωνία για τους αποσπασμένους εργαζομένους: περισσότερη προστασία, λιγότερη απάτη».
Στις διαπραγματεύσεις περισσότερα από τα 28 μέλη της ΕΕ υποστήριξαν έναν συμβιβασμό που θα περιορίζει την απόσπαση εργαζομένων στο εξωτερικό μέχρι 18 μήνες - με δωδεκάμηνο ανώτατο όριο και πιθανή παράταση 6 μηνών - και εισάγει περίοδο προσαρμογής τεσσάρων ετών για την υιοθέτηση της αναθεωρημένης οδηγίας.
Η Ουγγαρία, η Λιθουανία, η Λετονία και η Πολωνία δήλωσαν ότι δεν μπορούν να υποστηρίξουν την πρόταση, ενώ η Ιρλανδία, η Βρετανία και η Κροατία απείχαν λόγω ανησυχιών ότι οι νέοι κανόνες θα βλάψουν τους τομείς των μεταφορών. Το ζήτημα βρέθηκε στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων, καταλήγοντας τελικά σε δήλωση της Κομισιόν ότι ο τομέας των διεθνών μεταφορών, δηλαδή η διαμετακόμιση, δεν θα ρυθμίζεται από τους κανόνες απόσπασης.
Μπορεί οι αποσπαζόμενοι εργαζόμενοι να αριθμούν συνολικά μόλις πάνω από δύο εκατομμύρια και να αποτελούν μικρό ποσοστό του εργατικού δυναμικού της ΕΕ, όμως το ζήτημα έχει λάβει σημαντικές πολιτικές διαστάσεις σε χώρες, όπως είναι η Γαλλία, η Γερμανία και η Ολλανδία, όπου ο «πολωνός υδραυλικός» θεωρείται ότι στερεί δουλειά από τους πολίτες των χωρών αυτών - καθώς οι εργαζόμενοι φτωχότερων χωρών εργάζονται στις χώρες αυτές με υψηλότερες αμοιβές από ότι θα έπαιρναν στην πατρίδα τους, αλλά με χαμηλότερες από τους τοπικούς μισθούς – ιδίως στον κατασκευαστικό τομέα, που αποτελεί πρωταθλητή στην «χρήση» αποσπασμένων εργαζομένων. Για τον Μακρόν η συμφωνία αποτελεί «νίκη» έναντι των δύσκολων μεταρρυθμίσεων, που προωθεί εντός της Γαλλίας στην αγορά εργασίας.
