Τι είναι ευτυχία; Μία λέξη τόσο απροσδιόριστη και αδόμητη που βρίσκεται σε διαρκή φιλοσοφική (επανα)διαπραγμάτευση. Ο τρόπος που αντιλαμβάνεται την ευτυχία κάθε άτομο είναι προφανώς διαφορετικός. Έχει να κάνει με προσωπικούς και κοινωνικούς παράγοντες. Εσωτερικούς και εξωτερικούς.
Αισιοδοξία, χαρά, ελπίδα; Ποια στοιχεία προσδιορίζουν τον όρο ευτυχία; Και είναι σίγουρο πως όλοι επιδιώκουν την ευτυχία;
Οι οικονομικοί δείκτες με την κλασσική προσέγγιση τους αμφισβητούνται από πολλούς εξαιτίας της ελλιπούς ενσωμάτωσης σε αυτούς στοιχείων που αφορούν την ευτυχία των ανθρώπων. Ναι μπορεί το ΑΕΠ να αυξάνεται όμως ποια η ποιότητα ζωής των πολιτών. Πόσος ο ελεύθερος χρόνος τους; Νιώθουν πως αυτή η αύξηση του ΑΕΠ έχει συνεισφέρει στην ευτυχία τους; Τα οικονομικά της ευτυχίας (Economics of Happiness) είναι η ποσοτική και θεωρητική μελέτη της ευτυχίας, της θετικής και της αρνητικής ευημερίας, της ποιότητας ζωής, της ικανοποίησης από τη ζωή και των συναφών εννοιών, που συνδυάζουν συνήθως την οικονομία με άλλους τομείς όπως η ψυχολογία, η ιατρική και η κοινωνιολογία. Συνήθως αυτός ο τομέας της οικονομικής επιστήμης αντιμετωπίζει ζητήματα που σχετίζονται με την μεγιστοποίηση της ευτυχίας, αντί του πλούτου, του εισοδήματος ή του κέρδους, ως κάτι που πρέπει να μεγιστοποιηθεί.
Δεδομένης της εγγενούς πολύπλοκης φύσης της, η αναφερθείσα ευτυχία είναι υποκειμενική. Είναι δύσκολο να συγκρίνουμε την ευτυχία ενός ατόμου με το άλλο. Μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολο να συγκρίνουμε την ευτυχία μεταξύ των πολιτισμών. Ωστόσο, πολλοί οικονομολόγοι του τομέα των οικονομικών της ευτυχίας πιστεύουν ότι έχουν λύσει αυτό το πρόβλημα σύγκρισης. Η ανάλυση των μεγάλων δειγμάτων δεδομένων μεταξύ των εθνών και του χρόνου επιδεικνύουν σταθερά πρότυπα στους καθοριστικούς παράγοντες της ευτυχίας.
Η οικονομική επιστήμη αν γίνει σωστά αντιληπτή είναι μία βαθιά ανθρωποκεντρική κοινωνική επιστήμη. Ακόμα και κλασσικά μοντέλα λαμβάνουν υπόψη κοινωνικούς παράγοντες και ενδείξεις. Και αντιλαμβανόμενη η διεθνής κοινότητα την ανάγκη εξέλιξης και ενσωμάτωσης νέων πτυχών στους διάφορους δείκτες μία ανοιχτή συζήτηση μαίνεται. Συσχετίζονται η ευτυχία και το ΑΕΠ και αν ναι σε τι βαθμό; Το ΑΕΠ ανεβαίνει όταν έχουμε μια φυσική καταστροφή, και όλοι απασχολούνται προσπαθώντας να ξαναφτιάξουν τα πράγματα. Και ο χρόνος που χάνεται από τα παιδιά σας και προκαλεί αύξηση του ΑΕΠ;
Πέραν όμως αυτών, στην πραγματικότητα, αποδεικνύεται ότι το ΑΕΠ και η ευτυχία συσχετίζονται σε μεγάλο βαθμό, επομένως, παρά τους θεωρητικούς περιορισμούς του, το ΑΕΠ εξακολουθεί να είναι ένα καλό (good enough) βαρόμετρο της κοινωνικής προόδου.
Tα μακροοικονομικά μοντέλα είναι μία απλούστευση της πραγματικότητας που κάνουν πολλές παραδοχές και αφήνουν ανεξερεύνητα ορισμένα σημεία όμως μας επιτρέπουν πολλές φορές να βοηθάμε την κοινωνία προς το καλύτερο. Η κανονική πραγματικότητα είναι χαώδης και μία προσπάθεια προσθήκης μεταβλητών για την περιγραφή της (ιδίως μεταβλητών που είναι δύσκολο να οριστούν πόσο μάλλον να μετρηθούν) ίσως έχει αρνητική επίπτωση στο βαθμό που το κάθε μοντέλο είχε μία θετική επίδραση στη διαμόρφωση πολιτικών. Η «ρεαλιστικοποίηση» ενός μοντέλου δεν είναι πάντοτε προσοδοφόρα.
