Την επιβολή στρατιωτικού νόμου πρότεινε ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο μετά την επίθεση και κατάσχεση τριών ουκρανικών ναυτικών πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα, τραυματίζοντας έξι μέλη του πληρώματος σύμφωνα με το Κίεβο, σε μια μεγάλη κλιμάκωση των εντάσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Η κατάσχεση πυροδότησε διαμαρτυρίες από δεκάδες άτομα έξω από τη ρωσική πρεσβεία στο Κίεβο, με τους διαμαρτυρόμενους να ρίχνουν χειροβομβίδες καπνού και να βάζουν φωτιά σε λάστιχα.
Σήμερα Δευτέρα, βουλευτές της Ουκρανίας θα ψηφίσουν την πρόταση του προέδρου Πέτρο Ποροσένκο που έγινε μετά από επείγουσα σύσκεψη του επιτελείου πολέμου την Κυριακή το βράδυ. Ο Πόροσνενκο δήλωσε ότι μια τέτοια κίνηση δεν συνεπάγονταν κήρυξη πολέμου και προοριζόταν μόνο για αμυντικούς σκοπούς. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ θα πραγματοποιήσει επίσης συνάντηση έκτακτης ανάγκης σήμερα σχετικά με το περιστατικό μετά από αίτημα της Ουκρανίας.
Οι εχθροπραξίες της Κυριακής ξεκίνησαν όταν η Ρωσία εμπόδισε να περάσουν τρία ουκρανικά ναυτικά σκάφη κάτω από τη γέφυρά της στο στενό του Κερτς, εμποδίζοντας το δρόμο με ένα φορτηγό πλοίο. Δύο πυροβολικά και ένα ρυμουλκό χτυπήθηκαν στη συνέχεια και κατασχέθηκαν. Σύμφωνα με το FSB, το κύριο πρακτορείο ασφαλείας της Ρωσίας, τραυματίστηκαν τρεις Ουκρανοί ναυτικοί, χωρίς να απειλείται η ζωή τους.
Το στενό Κερτς συνδέει τη θάλασσα του Αζόφ με τη Μαύρη Θάλασσα. Η Ρωσία έχει κατασκευάσει μια γέφυρα που κόστισε 3,69 δισ. δολάρια πάνω από το στενό μετά την κατοχή της Κριμαίας για τη σύνδεση της ρωσικής ηπειρωτικής χώρας και της χερσονήσου. Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, άνοιξε επίσημα τη γέφυρα τον Μάιο.
Η FSB δήλωσε ότι τα περιπολικά σκάφη της είχαν καταλάβει τα τρία ναυτικά πλοία, λέγοντας ότι τα σκάφη είχαν εισέλθει παράνομα στα χωρικά ύδατά της. Ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων επεσήμαναν ότι τα ουκρανικά πλοία «εισήλθαν παράνομα σε μια προσωρινά κλειστή περιοχή των ρωσικών χωρικών υδάτων». Η FSB υποστήριξε ότι τα πλοία της Ουκρανίας πραγματοποιούν «προκλητικές ενέργειες» και «ο στόχος τους είναι σαφής - να δημιουργηθεί μια κατάσταση σύγκρουσης στην περιοχή αυτή».
Η Ουκρανία δήλωσε ότι είχε ειδοποιήσει τη Ρωσία για τη διαδρομή που θα ακολουθούσαν τα πλοία της - τα οποία υποχρεώνονται να περάσουν από το στενό για να φτάσουν στη Θάλασσα του Αζόφ.
Σε μια διάσκεψη με τον πρόεδρο του πολεμικού συμβουλίου, Ουκρανοί στρατιωτικοί διοικητές δήλωσαν ότι 23 ναυτικοί είχαν συλληφθεί από τη Ρωσία κι έξι είχαν τραυματιστεί σε μάχες, δύο από αυτούς σοβαρά.
Αφού ο Ουκρανός πρόεδρος συνέστησε την επιβολή στρατιωτικού νόμου, ο υπουργός εξωτερικών της Ουκρανίας Πάβλο Κλιμκίν δήλωσε ότι «είναι πιθανόν η Ρωσία να σχεδιάζει περαιτέρω πράξεις επιθετικότητας στις θάλασσες ή στο έδαφος» και είπε ότι η Ουκρανία πρέπει να είναι «έτοιμη».
Η ψηφοφορία για το αν θα επιβληθεί στρατιωτικός νόμος στην Ουκρανία έρχεται τέσσερις μήνες πριν από τις προεδρικές εκλογές που αναμένεται να χάσει ο Ποροσένκο. Εάν οι βουλευτές της Ουκρανίας ψηφίσουν να αναστείλουν την κανονική κυβέρνηση, οι εκλογές θα μπορούσαν να αναβληθούν.
Ο στρατιωτικός νόμος δεν δηλώθηκε στην Ουκρανία μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014 ή κατά τη διάρκεια του συνεχιζόμενου πολέμου στην ανατολική Ουκρανία με δυνάμεις στη Ρωσία.
Ευρώπη, ΗΠΑ και ΝΑΤΟ
Ο Ποροσένκο έκανε έκκληση στους συμμάχους της Ουκρανίας να προστατεύσουν τη χώρα του και να ενωθούν ενάντια στη ρωσική επιθετικότητα.
Η Μάγια Κοσίνγιατσιτς, εκπρόσωπος της ΕΕ για τις εξωτερικές υποθέσεις και την ασφάλεια, κάλεσε και τις δύο πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να «αποκλιμακώσουν αμέσως την κατάσταση».
Είπε: «Η ΕΕ δεν αναγνωρίζει και δεν θα αναγνωρίσει την παράνομη προσάρτηση της χερσονήσου της Κριμαίας από τη Ρωσία».
Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν αναφέρθηκε στο περιστατικό, αλλά ο πρόεδρος των Η.Π.Α. Μέσω του αγαπημένου του twitter και με αφορμή το περιστατικό επιτέθηκε και πάλι στην η ΕΕ επισημαίνοντας πως δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στη δέσμευσή της προς το ΝΑΤΟ και πως η Ευρώπη θα πρέπει να «καταβάλει το δίκαιό μερίδιο της για στρατιωτική προστασία».
Europe has to pay their fair share for Military Protection. The European Union, for many years, has taken advantage of us on Trade, and then they don’t live up to their Military commitment through NATO. Things must change fast!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) November 25, 2018
Το ΝΑΤΟ κάλεσε τη Ρωσία να εξασφαλίσει ανεμπόδιστη πρόσβαση στους ουκρανικούς λιμένες της Αζοφικής Θάλασσας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, ζητώντας να υπάρξει ψυχραιμία και από τις δύο πλευρές. Η εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ δήλωσε: «Το ΝΑΤΟ παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στη θάλασσα του Αζόφ και το στενό του Κερτς και είμαστε σε επαφή με τις αρχές της Ουκρανίας. Ζητάμε την αυτοσυγκράτηση και την αποκλιμάκωση».
Η Ουκρανία αύξησε πρόσφατα τον αριθμό των ναυτικών σκαφών της και τις περιπολίες συνοριοφυλάκων στη θάλασσα του Αζόφ, ανταποκρινόμενη στην αύξηση των ελέγχων της εμπορικής ναυτιλίας από τη Ρωσία.