Με μια διάταξη που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις οδεύει –πιθανότατα την Πέμπτη- προς ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής το σχέδιο νόμου του υπουργείου Ναυτιλίας που θα «ξεκλειδώσει» την αξιοποίηση των 10 μεγάλων περιφερειακών λιμανιών που ελέγχει το ΤΑΙΠΕΔ.
Σε αντίθεση με τον ΟΛΠ και τον ΟΛΘ η αξιοποίηση δεν θα γίνει μέσω της πώλησης μετοχών των αντίστοιχων Οργανισμών Λιμένων αλλά με την παραχώρηση δραστηριοτήτων. Δηλαδή, ανάλογα με τις δυνατότητες και τις ανάγκες του κάθε λιμένα και με βάση το στρατηγικό σχέδιο που έχει εκπονήσει το ΤΑΙΠΕΔ, οι ιδιώτες θα αναλάβουν συγκεκριμένες λειτουργίες, όπως για παράδειγμα την κρουαζιέρα ή τις εμπορευματικές μεταφορές κ.α. Για να δοθεί αυτή η δυνατότητα στο ΤΑΙΠΕΔ, πρέπει να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο και αυτό θα γίνει με το νομοσχέδιο που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη Βουλή.
Οι παραχωρήσεις των δραστηριοτήτων θα γίνουν μέσω διαγωνισμών. Όμως, στη συγκεκριμένη περίπτωση ο υποπαραχωρησιούχος πέρα από το τίμημα της παραχώρησης (εφάπαξ και ετήσιο) καλείται να πληρώνει και ένα αντισταθμιστικό/ανταποδοτικό τέλος υπέρ του Οργανισμού Λιμένος. Το τέλος αυτό καθορίζεται με απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Ναυτιλίας, πριν από την έναρξη του διαγωνισμού και δεν μπορεί να υπερβαίνει το 5% των ετήσιων ακαθάριστων εισπράξεων του υποπαραχωρησιούχου, εκτός και αν τεκμηριώνεται με αντικειμενικό τρόπο ότι διακυβεύεται η βιωσιμότητα του Οργανισμού Λιμένα.
Ουσιαστικά η εταιρεία που θα αναλάβει μια δραστηριότητα καλείται να πληρώνει μίσθωμα και στο Δημόσιο (μέσω του ΤΑΙΠΕΔ) και στον Οργανισμό Λιμένα. Αυτή η διάταξη που περιλαμβάνει το νομοσχέδιο που προωθεί το υπουργείο Ναυτιλίας αναμένεται πως είτε θα ρίξει το τίμημα των παραχωρήσεων, είτε θα οδηγήσει στην ακύρωση πολλών διαγωνισμών λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος.
Ο υπουργός Ναυτιλίας Φώτης Κουβέλης, πάντως, υπερασπίζεται αυτή την επιλογή λέγοντας ότι ο παραχωρησιούχος θα κάνει επενδύσεις στο λιμάνι μόνο σε ότι αφορά τη δραστηριότητα που θα έχει αναλάβει. «Ο φορέας διαχείρισης θα πρέπει να έχει έσοδα για να κάνει επενδύσεις σε άλλες δραστηριότητες, ώστε το λιμάνι να παραμένει λειτουργικό, αλλά και ελκυστικό σε άλλους επενδυτές. Αυτό διασφαλίζουμε με το ανταποδοτικό τέλος», δήλωσε χαρακτηριστικά κατά την συζήτηση του νομοσχεδίου στις Επιτροπές της Βουλής.
Πώς θα προχωρήσει η αξιοποίηση των λιμένων
Όπως και να έχει το ΤΑΙΠΕΔ εμφανίζεται έτοιμο να προχωρήσει αμέσως μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου τις διαδικασίες για την παραχώρηση των 10 λιμένων που ελέγχει (Αλεξανδρούπολη - Βόλος - Ελευσίνα - Ηγουμενίτσα -Ηράκλειο - Καβάλα - Κέρκυρα - Λαύριο - Πάτρα- Ραφήνα).
Σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες η αρχή θα γίνει από τα λιμάνια της Αλεξανδρούπολης και της Καβάλας, πιθανότατα με ταυτόχρονο διπλό διαγωνισμό. Και αυτό γιατί για το μεν λιμάνι της Αλεξανδρούπολης φαίνεται ότι το ενδιαφέρον θα είναι μεγάλο ειδικά στις επενδύσεις του υγροποιημένου φυσικού αερίου, ενώ μπορούν να υπάρξουν και συνέργειες με την Καβάλα καθώς υπάρχει η σκέψη να αξιοποιηθεί το σχεδόν υπό εξάντληση υποθαλάσσιο κοίτασμα φυσικού αερίου της νοτίου Καβάλας ως υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου (UGS). Σε δεύτερη φάση εκτιμάται ότι θα ακολουθήσουν τα λιμάνια Κέρκυρας, Βόλου και Ελευσίνα.
