Είναι η ίδια ομάδα που καλείται να «παίξει μπάλα» στον πιο δύσκολο αγώνα της τράπεζας μέσα στις τελευταίες δεκαετίες. Που καλείται –σε πείσμα της συγκυρίας- να φέρει σε πέρας ένα εξαιρετικά δύσκολο σχέδιο αναδιοργάνωσης, το οποίο, πέραν των οικονομικών στόχων, περιλαμβάνει αλλαγή νοοτροπίας αλλά και επιχειρηματικού μοντέλου.
«Πρέπει να αλλάξουμε το μοντέλο λειτουργίας μας, αν θέλουμε να συνεχίζουμε όπως σήμερα», τόνισε ο κ. Μυλωνάς, παρουσιάζοντας τους βασικούς άξονες του πλάνου αναδιάρθρωσης της τράπεζας. «Έχουμε τρόπο λειτουργίας που θυμίζει το δημόσιο. Αυτό θα αλλάξει», ανέφερε χαρακτηριστικά, βάζοντας το δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων. «Είμαστε παθητικοί στις πωλήσεις». «Δεν εκμεταλλευόμαστε την καταθετική μας βάση για σταυροειδείς πωλήσεις δανείων και άλλων υπηρεσιών». «Έχουμε το πιο υψηλό λειτουργικό κόστος από τις τέσσερις τράπεζες. Έχουμε υγιή ισολογισμό, που όμως δεν παράγει κέρδη».
Οι φράσεις αυτές, ειπωμένες από τα χείλη του ισχυρού άνδρα της Εθνικής Τράπεζας, δίνουν μια γλαφυρή εικόνα των προβλημάτων του Ομίλου. Αποτελούν όμως ταυτόχρονα τρανή απόδειξη ότι η διοικητική ομάδα της Εθνικής έχει επίγνωση της κατάστασης. Και αυτό είναι το πρώτο βήμα σε μια μακρά αλλά και επίπονη διαδικασία.
Η Εθνική Τράπεζα καλείται να πραγματοποιήσει μια εξαιρετικά δύσκολη άσκηση ισορροπίας. Από τη μία να μειώσει τα κόκκινα δάνεια, να εξυγιάνει το δανειακό της χαρτοφυλάκιο και να μειώσει τα λειτουργικά της κόστη. Και από την άλλη να μεγαλώσει τον ισολογισμό της, δίνοντας καινούργια δάνεια και προσελκύοντας πελατεία τόσο στη λιανική όσο –κυρίως- στην επιχειρηματική τραπεζική.
Και όλα αυτά χωρίς να κάνει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, ούτε να πουλήσει κόκκινα δάνεια.
Το «στοίχημα» των κόκκινων δανείων
Στρατηγική επιλογή της τράπεζας είναι να μην προχωρήσει στη δημιουργία κάποιου SPV στο οποίο θα μετέφερε τα κόκκινα δάνεια. Ταυτόχρονα όμως, στο πλάνο που παρουσίασε στο Λονδίνο προβλέπεται ότι ο Δείκτης των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων θα πέσει στο 5% το 2022 έναντι 41% το 2018. Μια ιδιαίτερα μεγάλη πτώση που θα γίνει με τιτλοποιήσεις, αλλά κυρίως με ρυθμίσεις των υφισταμένων δανείων, με βάση και τις προβλέψεις που ήδη έχει πάρει η τράπεζα.
Πρόκειται για ένα πλάνο υψηλού ρίσκου αλλά και με μεγάλα οφέλη αν στεφθεί με επιτυχία. Το ρίσκο έγκειται στο ότι η ίδια η τράπεζα καλείται να πετύχει σε μικρό χρονικό διάστημα υψηλούς στόχους ρυθμίσεων, σε μια μάλλον αρνητική συγκυρία. Μάλιστα, υψηλόβαθμες πηγές της Τράπεζας της Ελλάδος ανέφεραν στο insider.gr ότι ο SSM θα ασκήσει εκ νέου πιέσεις στις τράπεζες για να μειώσουν εμπροσθοβαρώς τα κόκκινα δάνεια.
Από την άλλη, ο κ. Μυλωνάς ήταν ξεκάθαρος: «Προτιμάμε να κουρέψουμε παρά να πουλήσουμε».
Η Εθνική Τράπεζα εμφανίζεται διατεθειμένη να προχωρήσει σε γενναίο κούρεμα στα κόκκινα στεγαστικά δάνεια των συνεργάσιμων δανειοληπτών και μεσοσταθμικά, και ανάλογα με το προφίλ και τις πραγματικές δυνατότητες του εκάστοτε «κόκκινου» δανειολήπτη το κούρεμα θα μπορεί να φτάσει ακόμη και το 35%,
«Αν μπορούμε να έχουμε την ίδια απόδοση με τα funds, είναι καλύτερο να κρατήσουμε τα δάνεια» τόνισε ο κ. Μυλωνάς, προσθέτοντας ότι «είναι καλύτερο να κάνουμε εμείς τη ρύθμιση.
Έδωσε μάλιστα το παράδειγμα της Ισπανίας, όπου τα στεγαστικά δάνεια που πουλήθηκαν σε funds στη συνέχεια αγοράστηκαν ξανά από τις τράπεζες, και μάλιστα σε υψηλότερες τιμές. Έτσι, όπως ανέφερε ο κ. Μυλωνάς, «ακόμη και αν τα καταφέρουμε λίγο χειρότερα από τις τράπεζες, μας συμφέρει να τα κρατήσουμε».
Ο ίδιος πάντως εμφανίζεται αισιόδοξος ότι από το 2021 η συγκυρία θα έχει βελτιωθεί ώστε να γίνουν τότε οι τιτλοποιήσεις που χρειάζονται, ενώ εκτιμά ότι ο νέος Νόμος Κατσέλη θα λειτουργήσει ευεργετικά προς τις τράπεζες, καθώς μέσω της επιδότησης, πολλοί δανειολήπτες θα ρυθμίσουν τα χρέη τους.
«Ψαλίδι» σε καταστήματα και προσωπικό
Το δεύτερο σκέλος του σχεδίου της τράπεζας είναι η μείωση των λειτουργικών δαπανών. Ήδη από τα μέσα του 2018 η τράπεζα έχει κλείσει 65 σημεία παρουσίας (καταστήματα και άλλα σημεία εξυπηρέτησης) και άλλα τόσα θα κλείσουν μέχρι τις αρχές Ιουλίου. Συνολικά, με την ολοκλήρωση αυτού του πλάνου, το δίκτυο της Εθνικής Τράπεζας θα αριθμεί 390 καταστήματα και 420 σημεία εξυπηρέτησης σε όλη την Ελλάδα, ενώ για το άμεσο μέλλον δεν προβλέπεται κάποια άλλη μείωση.
Παράλληλα, ήδη στην Εθνική «τρέχει» νέο πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου, με στόχο την περαιτέρω μείωση του προσωπικού.
Με άλλα λόγια, η Εθνική καλείται να προσφέρει καλύτερες τραπεζικές υπηρεσίες με λιγότερα καταστήματα και λιγότερους εργαζομένους.
Γι’ αυτό και στο πλάνο της τράπεζας προβλέπεται η αναδιάρθρωση του τρόπου λειτουργίας. Στόχος είναι οι περισσότερες καθημερινές συναλλαγές να γίνονται εκτός καταστήματος, είτε στα ATM είτε –κυρίως- online. Νέες ψηφιακές υπηρεσίες, εφαρμογές μέσω κινητών τηλεφώνων και άλλες τεχνολογικές καινοτομίες θα απελευθερώσουν χρόνο από πελάτες και εργαζόμενους.
«Θα αλλάξει ο τρόπος λειτουργίας στη λιανική και επιχειρηματική πίστη» ανέφερε ο κ. Μυλωνάς. «Θέλουμε να αφιερώνουμε περισσότερο χρόνο στους πελάτες παρά στις διαδικασίες. Να μετράμε τι θέλουν και να τους δίνουμε γρήγορα τα προϊόντα. Οι απλές συναλλαγές θα γίνουν σε άλλα κανάλια, με μείωση του δικτύου».
Ανάπτυξη μέσω επιχειρηματικής πίστης
Το τρίτο μεγάλο «στοίχημα» της τράπεζας είναι η αύξηση του χαρτοφυλακίου των δανείων της. Και εκεί, όπως ξεκαθάρισε ο κ. Μυλωνάς, ο δρόμος περνά μέσα από την επιχειρηματική πίστη. Στόχος της τράπεζας είναι να αυξήσει κατά 5,5 δισ. ευρώ το χαρτοφυλάκιο χορηγήσεων σε μεγάλες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέχρι το 2022, ποσό που θα αντιστοιχεί το 75% της συνολικής αύξησης του χαρτοφυλακίου δανείων. Στον αντίποδα, η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια παραμένει μικρή ενώ οι τράπεζες παραμένουν διστακτικές στο να χορηγούν καταναλωτικά δάνεια ή και πιστωτικές κάρτες.
«Κλείνουμε μικρά καταστήματα που δεν δίνουν δάνεια και τα συνενώνουμε ώστε να δίνουν δάνεια σε εταιρείες. Μάλιστα στις μεγάλες εταιρείες πηγαίνουμε απευθείας στον πελάτη» τόνισε ο κ. Μυλωνάς.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή τη στιγμή η Εθνική Τράπεζα έχει τη μεγαλύτερη «δύναμη πυρός» για νέες χορηγήσεις επιχειρηματικών δανείων ανάμεσα σε όλες τις τράπεζες, ενώ «χτυπάει» όλα τα μεγάλα χρηματοδοτικά projects και σκοπεύει να το συνεχίσει να κάνει και στο επόμενο διάστημα.
