Σημαντική πληγή στα οικονομικά των αστικών συγκοινωνιών της πρωτεύουσας φαίνεται ότι προκάλεσε η εφαρμογή της κοινωνικής πολιτικής, με βασική αιτία το γεγονός ότι δεν είχε προϋπολογιστεί το κόστος της.
Από τη δωρεάν μετακίνηση όλων των κατοίκων της πρωτεύουσας με το μετρό τις πρώτες ημέρες των capital controls το καλοκαίρι του 2015 μέχρι την ελεύθερη μετακίνηση των ανέργων με όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς, διαπιστώνεται ότι η προηγούμενη κυβέρνηση νομοθέτησε χωρίς όμως να υπολογίσει τον ξενοδόχο. «Ξενοδόχος» στην προκειμένη περίπτωση είναι τα ταμεία των συγκοινωνιακών φορέων, τα οποία επωμίστηκαν ένα φορτίο πολύ μεγαλύτερο από τις αντοχές τους, σύμφωνα με δημοσίευμα της Καθημερινής.
Μοναδικό «φως» στην παρούσα συγκυρία, το γεγονός ότι πλέον το σύστημα ηλεκτρονικού εισιτηρίου παρέχει τη δυνατότητα στους συγκοινωνιακούς φορείς και κατ’ επέκταση στα συναρμόδια υπουργεία να γνωρίζουν τον ακριβή αριθμό των δικαιούχων μειωμένου ή δωρεάν κομίστρου. Η υποχρέωση έκδοσης προσωποποιημένων ηλεκτρονικών καρτών για όσους δικαιούνται μειωμένο εισιτήριο έδωσε έναν συγκεκριμένο αριθμό πάνω στον οποίο μπορούν τόσο οι συγκοινωνιακοί φορείς όσο και τα υπουργεία να υπολογίσουν τα χρέη τους. Πλέον, υπάρχει για πρώτη φορά καταγραφή των ανέργων, πολυτέκνων κ.λπ. που κάνουν χρήση του δικαιώματος δωρεάν ή μειωμένου εισιτηρίου, με αποτέλεσμα ο λογαριασμός προς τα συναρμόδια υπουργεία να είναι συγκεκριμένος και όχι αποτέλεσμα εκτίμησης, όπως ήταν τα προηγούμενα χρόνια.
Είναι μάλιστα ενδεικτικό ότι το υπουργείο Εργασίας, για παράδειγμα, διατηρεί οφειλή προς τον ΟΑΣΑ 137 εκατ. ευρώ για φέτος, γεγονός το οποίο αποτέλεσε σημαντική έκπληξη στους αρμοδίους. Και αυτό, γιατί η σχετική σύμβαση που υπογραφόταν τα προηγούμενα έτη μεταξύ ΟΑΣΑ και υπουργείου Εργασίας για τα δωρεάν εισιτήρια των ανέργων προέβλεπε σημαντικά χαμηλότερο ποσό, το οποίο πρακτικά καταδεικνύει την άγνοια του υπουργείου Εργασίας για τον ακριβή αριθμό των δικαιούχων. Τη λύση έδωσε το ηλεκτρονικό εισιτήριο, που για την έκδοση της σχετικής προσωποποιημένης κάρτας (που παρέχει το δικαίωμα δωρεάν διέλευσης) υποχρέωνε την επίδειξη της αντίστοιχης κάρτας ανεργίας του δικαιούχου. Σημειώνεται μάλιστα ότι το ίδιο υπουργείο φαίνεται ότι χρωστάει άλλα 32 εκατ. ευρώ από την προηγούμενη χρονιά στον ΟΑΣΑ.
Από την έναρξη εφαρμογής του μέτρου της ελεύθερης μετακίνησης ανέργων, το 2015, ποτέ δεν προβλέφθηκε η εγγραφή των σχετικών δαπανών στις πιστώσεις του προϋπολογισμού του υπουργείου Εργασίας, με αποτέλεσμα ο ΟΑΣΑ να μην εισπράττει νομίμως διεκδικούμενες οφειλές και να επιβαρύνεται με το πλήρες κόστος άσκησης της σχετικής κοινωνικής πολιτικής. Οι συμβάσεις που υπογράφονταν κάθε χρόνο με τα υπουργεία που χορηγούσαν μειωμένα ή δωρεάν εισιτήρια προέβλεπαν ενδεικτικά νούμερα δικαιούχων, με αποτέλεσμα να επαφίεται στην καλή πρόθεση του κάθε υπουργείου το ποσό που θα εγγράψει στον προϋπολογισμό του για την κάλυψη των εξόδων του ΟΑΣΑ. Μεταξύ των υπουργείων που διατηρούν αυτό το δικαίωμα είναι και το υπουργείο Παιδείας (μειωμένα εισιτήρια για μαθητές και φοιτητές), το οποίο, σύμφωνα με τα έως τώρα δεδομένα, εμφανίζει μια συνέπεια. Στις προτεραιότητες του υπουργείου Υποδομών, όπως έχει επισημάνει ο υφυπουργός Μεταφορών Γ. Κεφαλογιάννης, είναι η άμεση συνεννόηση με το υπουργείο Εργασίας προκειμένου να διευθετηθούν οι εκκρεμότητες.