Αντιμέτωπη με τη ραγδαία αύξηση μη καταβολής μισθωμάτων στα επαγγελματικά ακίνητα θα βρεθεί το προσεχές διάστημα η εγχώρια κτηματαγορά, καθώς η πανδημία του κορονοϊού έχει ανατρέψει άρδην τις ισορροπίες.
Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, το μέτρο στήριξης που υιοθέτησε η κυβέρνηση, μέσω της έκπτωσης 40% στα ενοίκια των επαγγελματικών ακινήτων για τις πληττόμενες επιχειρήσεις, έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα στο εγχώριο real estate και έχει προδιαγράψει σε μεγάλο βαθμό το μέλλον των τιμών ενοικίασης.
Αρκετοί επιχειρηματίες, μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων, ακόμα και πολυεθνικές εταιρείες από την αρχή των μέτρων περιορισμού της κυκλοφορίας και στη σκιά απαγόρευσης της λειτουργίας τους με κρατική εντολή, είχαν ήδη ζητήσει αναπροσαρμογή του ενοικίου τους όχι μόνο για το διάστημα μέχρι την άρση των περιοριστικών μέτρων, αλλά τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2020 ή ακόμη και μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2021.
«Σε πολλές περιπτώσεις δεν έχει καταβληθεί ούτε το 60% των ενοικίων που έπρεπε να καταβληθεί. Ιδίως στα επαγγελματικά ακίνητα, τα μισθώματα σε πολλές περιπτώσεις είναι αρκετές χιλιάδες ευρώ. Οι πιέσεις θα είναι μεγάλες και μάλιστα σε πολλές εμπορικές ‘πιάτσες’ οι μειώσεις των μισθωμάτων θα μας γυρίσουν αρκετά χρόνια πίσω», δηλώνει στο insider.gr o πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών E-Real Estates, Θεμιστοκλής Μπάκας.
Άμεσος ο αντίκτυπος στις αξίες των επαγγελματικών ακινήτων
Όπως είναι φυσικό, οι απώλειες εσόδων από μισθώματα που δεν έχουν καταβληθεί θα έχουν άμεσο αρνητικό αντίκτυπο στις αξίες των ακινήτων, καθώς η αξία του κάθε ακινήτου καθορίζεται εν μέρει και από τα μελλοντικά έσοδα που αυτό μπορεί να αποφέρει.
«Όταν λοιπόν υπάρχει η πρόβλεψη ότι η μελλοντική ροή εσόδων από ένα ακίνητο θα είναι χαμηλότερη, θα υπάρξει άμεση αναπροσαρμογή και στην αξία του», σημειώνει ο κ. Μπάκας.
«Ηχηρά» παραδείγματα
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της νέας κατάστασης που έχει δημιουργήσει ο κορονοϊός αποτελεί γνωστή αλυσίδα ρούχων με 21 καταστήματα στην Ελλάδα. Η εταιρεία ενημέρωσε εγγράφως τους ιδιοκτήτες – εκμισθωτές της ότι για τη βιωσιμότητα της ίδιας και των εργαζομένων της ζητά οριζόντια μείωση των ενοικίων 40% έως τα τέλη του 2020, ενώ αιτείται συγχρόνως και 40 ημέρες διορία από την ημέρα που θα λειτουργήσουν τα καταστήματα για να ρυθμίσει τα μη καταβαλλόμενα μισθώματα. Η πρώτη αντίδραση των ιδιοκτητών ήταν αρνητική, ενώ η εταιρεία αναμένεται να επικοινωνήσει εκ νέου με όλους τους εκμισθωτές της το προσεχές διάστημα.
Ίδια εικόνα και σε γνωστή αλυσίδα ένδυσης με πανελλαδική εμβέλεια και πολυάριθμα καταστήματα στους εμπορικότερους δρόμους της χώρας. Η εταιρεία έχει ζητήσει από τους εκμισθωτές της μείωση των μισθωμάτων από 20% έως 60% - ανάλογα με το ύψος του μισθώματος - ενώ εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο, αν οι ιδιοκτήτες δεν δεχθούν τη μείωση των ενοικίων, να κλείσει πολλά καταστήματα και να εισέλθει δυναμικότερα στην αγορά μέσω e-shop.
Η προ κορονοϊού εικόνα στα εμπορικά καταστήματα
Οι τιμές μίσθωσης των εμπορικών καταστημάτων τους τελευταίους 18 -24 μήνες – πριν το ξέσπασμα της πανδημίας – είχαν αρχίσει να επιστρέφουν σε προ κρίσης επίπεδα, ενώ η ζήτηση όλο το χρονικό διάστημα καταγραφόταν αυξητική για τα ελάχιστα καλά μαγαζιά. Ταυτόχρονα δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που είχε επιστρέψει ο γνωστός «αέρας», κυρίως στην Ερμού και στον εμπορικότερο δρόμο της συμπρωτεύουσας, την Τσιμισκή.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών E-Real Estates, το 2019 η Ερμού βρέθηκε στη 14η θέση της λίστας με τους ακριβότερους δρόμους του κόσμου, καθώς το μέσο ετήσιο ενοίκιο αυξήθηκε κατά 14%. Όταν το 2017 η Ερμού βρισκόταν στη 19η θέση, η αύξηση των ενοικίων προσέγγιζε το 30%. Ενδεικτικό είναι ότι το 2016 η Ερμού δεν ξεπερνούσε την 25η θέση στη σχετική λίστα.
Στην Ερμού ο «αέρας» που έδιναν οι ενδιαφερόμενοι τα καλά χρόνια της οικονομίας κυμαινόταν μεταξύ 7.000 και 14.000 ευρώ/τ.μ., ενώ σε Κηφισιά, Κολωνάκι και Γλυφάδα, το ύψος του «αέρα» ξεκινούσε από τα 5.000 ευρώ/τ.μ. και μπορούσε να αγγίξει ακόμα και τα 10.000 ευρώ/τ.μ.
Μάλιστα, το φαινόμενο αυτό είχε αρχίσει να εμφανίζεται και πάλι από τα μέσα του 2017 – αρχές του 2018, όσον αφορά την οδό Ερμού αλλά και την Τσιμισκή, με τον αέρα να διαμορφώνεται ακόμη και 1.000 ευρώ /τμ.
ΤΙΜΕΣ / ΤΜ / ΜΗΝΑ ΣΕ € |
ΑΘΗΝΑ | 2009
| 2013 | 2017
| 2019 |
Κέντρο Αθήνας (Ερμού) | 200-280 | 60-100 | Έως 210 | 220-270 |
Βουκουρεστίου | 160-200 | 80-150 | 180 | 200 |
Κολωνάκι (Πατρ.Ιωακείμ) | 150-220 | 40-85 | 60-90 | 60-90 |
Κολωνάκι ( Τσακάλωφ ) | 150-170 | 40-70 | 80 | 90 |
Γλυφάδα (Μεταξά) | 190-260 | 60 -90 | 70-100 | 75-115 |
Κηφισιά (Κολοκοτρώνη) | 180-240 | 60-100 | 60-110 | 80-110 |
Πειραιάς (Σωτήρος Διός) | 80-130 | 40-60 | 70 | Έως 80 |
Χαλάνδρι ( Χαϊμαντά ) | 90-100 | 50 | 50-70 | Έως 75 |
Θεσσαλονίκη-Τσιμισκή | - | 40-90 | Έως 100 | Έως 140 |
Θεσσαλονίκη- Μητροπόλεως | - | 30-40 | 35-70 | 40-80 |
Πηγή : Πανελλαδικό Δίκτυο Κτηματομεσιτών E-Real Estates
*Η ανώτερη τιμή αφορά σε ακίνητα μεγάλης προβολής