Της Νένας Μαλλιάρα
Οι ελληνικές τράπεζες, μεταξύ των πιο αδύναμων στην Ευρώπη, ξεφορτώνονται τα μη εξυπηρετούμενα δάνειά τους με υγιή ρυθμό, αναφέρει σε σημερινό της δημοσίευμα η Wall Street Journal, επισημαίνοντας τη συμβολή του σχήματος «Ηρακλής» και τονίζοντας το αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον για μη εξυπηρετούμενα δάνεια που δημιουργούν οι τρέχουσες συγκυρίες.
Τα κίνητρα από τις κεντρικές τράπεζες και τις κυβερνήσεις παγκοσμίως για την αντιμετώπιση της πανδημικής κρίσης, έχουν ενισχύσει τη ρευστότητα των funds που αγοράζουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια και αυτό θα «αναζωογονήσει» τις προσπάθειες των ελληνικών τραπεζών για τη μείωση των NPLs. «Πολλοί από τους επενδυτές βρίσκονται στη διαδικασία συγκέντρωσης κεφαλαίων ή έχουν συγκεντρώσει επιπλέον κεφάλαια για αυτό που βλέπουν ως κύμα ευκαιριών», δηλώνει χαρακτηριστικά στην εφημερίδα, ο Alok Gahrotra, συνεργάτης της επικεφαλής συμβουλευτικής ομάδας χαρτοφυλακίου της Deloitte που συμβουλεύει τους αγοραστές και τους πωλητές της NPL.
Όπως αναφέρει η WSJ, οι τράπεζες της Ελλάδας σημείωσαν περιορισμένη πρόοδο στη μείωση των NPLs επειδή η ανάκαμψη της χώρας χρειάστηκε περισσότερο χρόνο. Η κυβέρνηση και οι τράπεζες εργάζονταν σε μέτρα για την προσέλκυση επενδυτών. «Όχημα» για τη μείωση των ελληνικών NPLs που ολοκληρώθηκε μόλις πέρυσι, είναι το πρόγραμμα «Ηρακλής», αναφέρει η WSJ.
«Όχημα» μείωσης των NPLs ο «Ηρακλής»
Λειτουργώντας στη βάση του μοντέλου ενός παρόμοιου προγράμματος στην Ιταλία, οι τράπεζες μεταβιβάζουν NPLs σε οχήματα τιτλοποίησης (SPVs) που εκδίδουν ομόλογα σε επενδυτές. Στη συνέχεια, οι τράπεζες αγοράζουν τα ομόλογα πρώτης εξασφάλισης (senior notes) που συνοδεύονται με κρατική εγγύηση αποπληρωμής, επιτρέποντας μεγαλύτερες συναλλαγές. «Επειδή επιτρέπεται στις τράπεζες να παρέχουν χρηματοδότηση της ανώτερης διαβάθμισης (senior), η οποία είναι εγγυημένη από το κράτος έναντι λογικής προμήθειας από τις τράπεζες, οι προοπτικές των τιτλοποιήσεων είναι πολύ καλύτερες από το να γίνονταν απευθείας πωλήσεις των NPLs από τις τράπεζες και επιπλέον δεν δημιουργούνται κεφαλαιακές επιβαρύνσεις», δηλώνει στην WSJ, ο Χρήστος Μεγάλου, διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς.
Η αύξηση των τιτλοποιήσεων/πωλήσεων είναι ζωτικής σημασίας για την Ελλάδα ώστε να μειώσει το υψηλότερο επίπεδο NPL στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Με σχεδόν τα μισά κόκκινα δάνεια από αυτά του 2016, ο λόγος NPL βρισκόταν περίπου στο 35% στις αρχές του 2020 και θα μπορούσε να είχε υποχωρήσει πλησιέστερα στο 20% εάν οι συναλλαγές είχαν προχωρήσει όπως είχε προγραμματιστεί. Ο δείκτης NPL σε επίπεδο ΕΕ είναι κάτω από 3%.
Αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον
Η πανδημία προκάλεσε καθυστέρηση μερικών μηνών στη μείωση των κόκκινων δανείων και του δείκτη NPL, αλλά στελέχη τραπεζών, σύμβουλοι και εταιρείες αξιολόγησης δηλώνουν ότι οι περισσότερες συναλλαγές θα πρέπει να ολοκληρωθούν το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους. Οι συνθήκες της αγοράς ομαλοποιούνται τώρα και υπάρχει σαφώς όρεξη των επενδυτών.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα της WSJ, στα τέλη Νοεμβρίου, η Alpha Bank δήλωσε ότι βρίσκεται στα τελικά στάδια πώλησης χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων 10,8 δισ. ευρώ (το ισοδύναμο των 12 δισ. δολαρίων) μαζί με τη πώληση της μονάδας διαχείρισης δανείων (εννοεί την Cepal). Ο προτιμώμενος πλειοδότης είναι η αμερικανική εταιρεία επενδύσεων Davidson Kempner Capital Management LP, η οποία «νίκησε» την Pacific Investment Management Co. και άλλους ενδιαφερόμενους για την μεγαλύτερη τιτλοποίηση NPL στη χώρα. Δύο ακόμη μεγάλες τράπεζες, η Εθνική Τράπεζα και η Τράπεζα Πειραιώς, στοχεύουν να τιτλοποιήσουν NPLs περίπου 7 δισ. ευρώ η καθεμία το επόμενο έτος.
Οι συναλλαγές από τις τρεις τράπεζες θα αξιοποιήσουν το νέο πρόγραμμα τιτλοποίησης που υποστηρίζεται από το κράτος, τον «Ηρακλή», το οποίο χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από την Eurobank τον Ιούνιο για να διαθέσει μη εξυπηρετούμενα δάνεια 7,5 δισ. ευρώ, «ανοίγοντας το δρόμο και τις άλλες τράπεζες», όπως δηλώνει ο Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank, Φωκίων Καραβίας.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, η κρίση της ευρωζώνης πριν από μια δεκαετία προσέλκυσε τους αμερικανικούς επενδυτικούς γίγαντες όπως η Pimco, η Cerberus Capital Management και η Apollo Global Management για να αγοράσουν επισφαλή δάνεια από τις ελληνικές τράπεζες με τίμημα λίγα λεπτά του ευρώ. Ορισμένοι επενδυτές εξαγοράζουν επίσης τις μονάδες διαχείρισης δανείων των τραπεζών, για τη δημιουργία μεγαλύτερων εταιρειών που θα διαχειρίζονται επισφαλή δάνεια από πολλούς δανειστές, τομέας που είναι ταχέως αναπτυσσόμενος στην Ευρώπη. Οι αποδόσεις εξαρτώνται από τις ανακτήσεις από την πώληση εξασφαλίσεων (π.χ. κατοικίες και κτίρια γραφείων που αποτελούν ενέχυρα των δανείων και από τις προμήθειες που εισπράττονται από τις εταιρείες διαχείρισης.
Όπως αναφέρεται στο άρθρο, η πανδημία «χτύπησε» ιδιαίτερα τον Τουρισμό της Ελλάδας, αν και η χώρα έκανε καλύτερη διαχείριση της πανδημίας. Οι μεγάλες ελληνικές τράπεζες προβλέπουν ότι η πανδημία θα δημιουργήσει νέα κόκκινα δάνεια 5 δισ. ευρώ, όχι πολλά σε σχέση με τα 61,3 δισ. ευρώ NPLs στις 30/6/2020, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΚΤ.
