Εφαλτήριο για την ανάπτυξη μονάδων κεντρικής αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας θα αποτελέσει το Ταμείο Ανθεκτικότητας και Ανάπτυξης (RRF), καθώς στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης το «παρών» θα δίνει η σχετική πρόταση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για την άντληση κεφαλαίων με σκοπό την οικονομική στήριξη σχετικών επενδύσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες, η στήριξη θα γίνει με τη μορφή επιδότησης, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται αυτή την περίοδο οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην ελληνική πλευρά και την Κομισιόν, αναφορικά με τον μηχανισμό με τον οποίο θα προκύψουν τα επιλέξιμα έργα.
Συμμετέχοντας πριν από λίγες ημέρες στη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ), ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, ανέφερε ότι το ΥΠΕΝ έχει δεσμεύσει γι΄ αυτό τον σκοπό 400 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ένα ποσό το οποίο θα συμβάλει ώστε να «ωριμάσουν» επενδυτικά πρότζεκτ τα οποία είναι απαραίτητα για να μπορέσει το εγχώριο σύστημα ηλεκτροπαραγωγής να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις που θα δημιουργήσει η δρομολογημένη ενίσχυση του μεριδίου των ΑΠΕ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο μηχανισμός για τη διάθεση των κονδυλίων, που θα οριστικοποιηθεί από τις διαπραγματεύσεις, θα πρέπει να εγκριθεί τόσο από τη Γενική Διεύθυνση Ενέργειας (DG Energy) όσο και τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού (DG Comp) της Κομισιόν. Όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στο ότι θα προβλέπει κάποιας μορφής ανταγωνιστική διαδικασία για την παροχή της επιδότησης, καλύπτοντας έργα και των τις δύο τεχνολογιών αποθήκευσης (μπαταρίες και αντλησιοταμίευση).
Εξάλλου, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΕΜΠ για λογαριασμό της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), η βέλτιστη λύση είναι ο συνδυασμός αντλησιοταμιευτικών έργων και συστοιχιών μπαταριών, καθώς κάθε μία τεχνολογία καλύπτει διαφορετικές ανάγκες. Η ίδια μελέτη αναδεικνύει τα οφέλη που θα έχει η κεντρική αποθήκευση, τα οποία δεν περιορίζονται στη μέγιστη εκμετάλλευση της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ και στη «θωράκιση» της ευστάθειας του συστήματος από τη στοχαστικότητα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, περιλαμβάνοντας επίσης τη μείωση του κόστους παραγωγής, καθώς και την παροχή υπηρεσιών ευελιξίας.
«Πυκνώνουν» τα επενδυτικά σχέδια
Ο κεντρικός ρόλος που θα παίξει στην ενεργειακή μετάβαση η κεντρική αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας εξηγεί, από την άλλη πλευρά, το γεγονός ότι αρκετές εταιρείες σχεδιάζουν να αποκτήσουν παρουσία στον νέο αυτό ενεργειακό κλάδο. Από τα πιο πρόσφατα παραδείγματα η Mytilineos, η οποία με την πρόσφατη συμφωνία με την Egnatia Group, εξαγόρασε μεταξύ άλλων 21 υπό ανάπτυξη έργα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση συσσωρευτών.
Τη λύση των μπαταριών για την κεντρική αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας προκρίνει και η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, η οποία κατέθεσε στα τέλη Φεβρουαρίου στη ΡΑΕ αιτήσεις για άδειες παραγωγής 8 μονάδων. Οι μονάδες προορίζονται για εγκατάσταση σε πρώην λιγνιτικά πεδία, στη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη, ενώ η επένδυση για την υλοποίησή τους εκτιμάται σε πάνω από 500 εκατ. ευρώ. Η συνολική ισχύς των έργων ανέρχεται σε 1 Γιγαβάτ (GW), ενώ η χωρητικότητά τους σε 3 Γιγαβατώρες (GWh).
Στον αντίποδα, η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή (του Ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ) σχεδιάζει την εγκατάσταση ενός αντλησιοταμιευτικού σταθμού στην Αμφιλοχία, μία επένδυση 500 εκατ. ευρώ με πολύ υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία (άνω του 70%). Ο σταθμός θα έχει συνολική εγκατεστημένη ισχύ 680 MW (παραγωγή) και 730 MW (άντληση), ενώ είναι ενταγμένη στη λίστα των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) της Ε.Ε. από το 2013, στην οποία περιλαμβάνονται ηλεκτρικές υποδομές που συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών CO2, την ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού και την ενοποίηση της αγοράς ενέργειας.
Στην αντλησιοταμίευση για την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας, θα βασίζεται και η υβριδική μονάδα που προορίζει η εταιρεία στο Αμάρι της Κρήτης και η οποία θα συνδυάζει ένα αιολικό πάρκο 89,1 ΜW, ένα υδροηλεκτρικό έως 93 ΜW και ένα συγκρότημα αντλιών δυναμικότητας 140 ΜW. Το συνολικό ύψος της επένδυσης αναμένεται να φτάσει τα 280 εκατ. ευρώ, με την την εγχώρια προστιθέμενη αξία να υπολογίζεται στα 170 εκατ.
Προετοιμάζεται το θεσμικό πλαίσιο
Από την άλλη πλευρά, την έγκριση της ΡΑΕ για τη λήψη άδειας παραγωγής έλαβε πριν από δύο εβδομάδες η εταιρεία Eunice, για τους δύο σταθμούς αποθήκευσης ενέργειας μέσω μπαταριών (ισχύος 250MW έκαστος) που σκοπεύει να εγκαταστήσει στην Πτολεμαΐδα και την Αρκαδία. Το συνολικό ύψος της επένδυσης ξεπερνά τα 600 εκατ. ευρώ, με την εταιρεία να προγραμματίζει την έναρξη κατασκευής τους εντός του 2021, ώστε να τεθούν σε πλήρη λειτουργία από το 2022.
Άδειες παραγωγής από τη ΡΑΕ έχει λάβει και η εταιρεία «ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΥΡΙΤΙΟΥ Α.Ε», του Ομίλου Κοπελούζου, για δύο μονάδες συσσωρευτών αποθηκευτικής ισχύος 150 MW έκαστη. Οι δύο μονάδες χωροθετούνται στις ΒΙ.ΠΕ. Αλεξανδρούπολης και Πάτρας.
Η περαιτέρω αδειοδοτική «ωρίμανση» αυτών των επενδύσεων «περνά» από τη διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου που δρομολογεί το ΥΠΕΝ και το οποίο θα καθορίζει τις παραμέτρους λειτουργίας και επιχειρηματικής εκμετάλλευσης των έργων κεντρικής αποθήκευσης. Γι΄ αυτό τον σκοπό, το υπουργείο έχει συστήσει ειδική Επιτροπή, η οποία τον Μάιο θα υποβάλει προτάσεις για τις απαιτούμενες παρεμβάσεις.
