Στον τομέα της βιομηχανίας, και κυρίως στον κλάδο τροφίμων, και ακολούθως στους κλάδους εμπορίου και τουρισμού, κατευθύνθηκε το 2020 ο κύριος όγκος της χρηματοδότησης των εγχώριων επιχειρήσεων από το τραπεζικό σύστημα. από έδωσαν οι τράπεζες τα περισσότερα δάνεια το 2020. Από πλευράς μεγέθους επιχειρήσεων, στο τέλος Δεκεμβρίου 2020, περίπου 680 επιχειρήσεις μεγάλου μεγέθους είχαν υπόλοιπο 24,4 δισ. ευρώ, έναντι περίπου 59,8 χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων με υπόλοιπο χρηματοδότησης 41,4 δισ. ευρώ.
Τα παραπάνω στοιχεία είναι μερικά από την χαρτογράφηση της χρηματοδότησης των εγχώριων επιχειρήσεων, όπως την καταγράφουν τα στατιστικά δεδομένα της AnaCredit που παρουσιάζονται στην Έκθεση του Διοικητή της ΤτΕ για το έτος 2020.
Η AnaCredit είναι η κοινή βάση αναλυτικών πιστωτικών δεδομένων του Ευρωσυστήματος, στην οποία καταχωρούνται λεπτομερή στοιχεία για επιμέρους τραπεζικά δάνεια προς επιχειρήσεις, ύψους άνω των 25.000 ευρώ. Τη συλλογή των δεδομένων πραγματοποιεί η Εθνική Κεντρική Τράπεζα κάθε κράτους-μέλους της ευρωζώνης βάσει υποβαλλόμενων στοιχείων από τα εγχώρια και ξένα πιστωτικά ιδρύματα που είναι εγκατεστημένα στο συγκεκριμένο κράτος-μέλος, καθώς και τα υποκαταστήματά τους που λειτουργούν στο εξωτερικό. Τα στατιστικά δεδομένα που περιέχονται στην AnaCredit είναι πλήρως εναρμονισμένα για όλα τα κράτη - μέλη και υπόκεινται σε ποιοτικούς ελέγχους τόσο από την κάθε Εθνική Κεντρική Τράπεζα, όσο και από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), στην οποία συγκεντρώνονται τελικώς.
Ο «χάρτης» της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων
Ξεκινώντας από την γεωγραφική κατανομή των δανείων προς τις ελληνικές μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, τα στοιχεία της AnaCredit που δημοσιεύει η ΤτΕ δείχνουν καταρχάς, ότι το μεγαλύτερο υπόλοιπο τραπεζικής χρηματοδότησης (περίπου 60% της συνολικής) υφίσταται σε επιχειρήσεις που εδρεύουν στην Περιφέρεια Αττικής. Ακολουθούν οι περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας (10%), Κρήτης (7%), Νοτίου Αιγαίου (4%) και Θεσσαλίας (4%), με το υπόλοιπο (15%) να κατανέμεται στις υπόλοιπες περιφέρειες.
Ο πιστωτικός κίνδυνος των δανείων δεν ακολουθεί την κατανομή της χρηματοδότησης. Η Περιφέρεια Αττικής εμφανίζει το χαμηλότερο ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων (26%), ακολουθούμενη από τις περιφέρειες Ηπείρου (28%), Νοτίου Αιγαίου (29%) και Ιονίων Νήσων (30%), ενώ τα υψηλότερα ποσοστά εμφανίζονται στις περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας (52%), Βορείου Αιγαίου (51%) και Δυτικής Ελλάδος (50%).
Ως προς την κατανομή του υπολοίπου της τραπεζικής χρηματοδότησης ανά τομέα οικονομικής δραστηριότητας, το υψηλότερο υπόλοιπο τραπεζικών δανείων καταγράφεται στον τομέα της βιομηχανίας (υπόλοιπο Δεκεμβρίου 2020: 16 δισ. ευρώ) και αφορά περίπου 10,6 χιλιάδες επιχειρήσεις. Εντός του βιομηχανικού τομέα, η κατηγορία με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση σε υπόλοιπο χρηματοδότησης είναι η βιομηχανία τροφίμων όπου περίπου 2,4 χιλιάδες επιχειρήσεις έχουν υπόλοιπο χρηματοδότησης συνολικού ύψους 4,2 δισ. ευρώ. Ακολουθεί η παραγωγή προϊόντων διύλισης πετρελαίου (Δεκέμβριος 2020: 2,3 δισ. ευρώ, 40 περίπου επιχειρήσεις). Στις υπόλοιπες κατηγορίες του τομέα της βιομηχανίας περιλαμβάνονται περίπου 8,2 χιλιάδες επιχειρήσεις με υπόλοιπο χρηματοδότησης περίπου 9,6 δισ. ευρώ.
Ο δεύτερος μεγαλύτερος τομέας οικονομικής δραστηριότητας της εγχώριας οικονομίας ως προς το υπόλοιπο χρηματοδότησης είναι το εμπόριο (υπόλοιπο Δεκεμβρίου 2020: 14,9 δισ. ευρώ). Το μεγαλύτερο μέρος του υπολοίπου της χρηματοδότησης του εμπορίου (9 δισ. ευρώ) έχει ληφθεί από περίπου 12,4 χιλιάδες επιχειρήσεις που ασχολούνται κυρίως με το χονδρικό εμπόριο. Ακολουθούν η κατηγορία του λιανικού εμπορίου, όπου περίπου 8,2 χιλιάδες επιχειρήσεις έχουν υπόλοιπο χρηματοδότησης 4 δισ. ευρώ, και η κατηγορία «εμπόριο και επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων», όπου περίπου 2,3 χιλιάδες επιχειρήσεις έχουν υπόλοιπο χρηματοδότησης 1,9 δισ. ευρώ.
Ο τρίτος σημαντικότερος τομέας, βάσει του υπολοίπου τραπεζικής χρηματοδότησης, είναι ο τουρισμός (Δεκέμβριος 2020: 8,4 δισ. ευρώ), με το μεγαλύτερο μέρος (7,9 δισ. ευρώ) να αφορά περίπου 3,9 χιλιάδες επιχειρήσεις καταλυμάτων, ενώ περίπου 2,5 χιλιάδες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε υπηρεσίες εστίασης έχουν υπόλοιπο χρηματοδότησης 0,5 δισ. ευρώ.
Όσον αφορά το υπόλοιπο χρηματοδότησης ανά μέγεθος των επιχειρήσεων, στο τέλος Δεκεμβρίου του 2020, 680 περίπου επιχειρήσεις μεγάλου μεγέθους είχαν υπόλοιπο 24,4 δισ. ευρώ, έναντι 59,8 χιλιάδων περίπου μικρομεσαίων επιχειρήσεων με υπόλοιπο χρηματοδότησης 41,4 δισ. ευρώ.
