Προς την επέκταση της ισχύος του μέτρου που δίνει τη δυνατότητα συμψηφισμού μέρους των αυτόματων επιστροφών με επενδύσεις (επενδυτικό clawback) αναμένεται να κινηθεί η ελληνική κυβέρνηση, εφόσον δοθεί το «πράσινο φως» από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΕ) στο Σχέδιο Ανάκαμψης που κατέθεσε η χώρα.
Σύσσωμος ο φαρμακευτικός κλάδος τονίζει ότι το επενδυτικό clawback αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξή του, δεδομένου ότι τα τελευταία σχεδόν δέκα χρόνια «μαστίζεται» από την υπερφορολόγηση μέσω των αυτόματων επιστροφών (clawback), με αποτέλεσμα την απώλεια σημαντικών κεφαλαίων, ύψους άνω των 5 δισ. ευρώ.
Πηγές του Ιnsider αναφέρουν ότι κατά τις διαβουλεύσεις που προηγήθηκαν της κατάθεσης του Εθνικού Σχεδίου για το Ταμείο Ανάκαμψης μεταξύ Ελλάδας και ΕΕ, η Κομισιόν πρόβαλε αντιστάσεις ιδιαίτερα στο κομμάτι που αφορά στην παραγωγή, με το επιχείρημα ότι τέτοιου τύπου πρωτοβουλίες σχετίζονται με κρατικές ενισχύσεις, οι οποίες παρεκκλίνουν από το σχετικό ευρωπαϊκό πλαίσιο.
Η εγχώρια φαρμακευτική αγορά ζητά να επεκταθεί το μέτρο τουλάχιστον μέχρι το 2023, έτσι ώστε να μπορέσουν να ολοκληρωθούν οι επενδύσεις που ήδη έχουν ξεκινήσει αλλά και να υλοποιηθούν τα επενδυτικά προγράμματα 600 εκατ, που έχουν ανακοινώσει οι ελληνικές επιχειρήσεις καθώς και η πολυεθνική Boehringer Ingellheim, σε βάθος τετραετίας.
Εντούτοις, η ΕΕ εμφανίστηκε πιο συγκαταβατική στην κατεύθυνση ευρωπαϊκών πόρων προς την κλινική έρευνα, αντιμετωπίζοντας αυτό το πεδίο ως πιο συμβατό με τους ευρωπαϊκούς κανόνες.
Μιλώντας στο πλαίσιο του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, τόνισε ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει τη βούληση να προχωρήσει σε επόμενη τριετή και πιο σταθερή συμφωνία με τη φαρμακοβιομηχανία, «αν όλα πάνε καλά με το Ταμείο Ανάκαμψης».
Ο κ. Γεωργιάδης, διευκρίνισε ότι το μέτρο «δεν αφορά σε φοροαπαλλαγή, άρα δεν τίθεται θέμα κρατικών ενισχύσεων», ωστόσο τον τελευταίο λόγο έχει η ΕΕ.
Προοπτικές στην Ευρώπη
Παρότι κλινικά προγράμματα «τρέχουν» όχι μόνο διεθνείς αλλά και ελληνικές εταιρείες, ο τομέας των παραγωγικών επενδύσεων δεν φαίνεται -αρχικά τουλάχιστον- να υποστηρίχτηκε από την ΕΕ όπως προσδοκούσε η εγχώρια φαρμακοβιομηχανία, έτσι ώστε να αξιοποιήσει τις δυνατότητές της, έτσι όπως διαμορφώνονται μετά την πανδημία του κορονοϊού.
Οι ελλείψεις φαρμακευτικών και ιατροτεχνολογικών προϊόντων που ανέκυψαν κατά την πρώτη φάση της υγειονομικής κρίσης ανέδειξαν την ανάγκη επιστροφής της παραγωγής φαρμάκων στην Ευρώπη για λόγους ασφάλειας.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η Ευρώπη συνειδητοποίησε την εξάρτησή της από τις εισαγωγές από την Ασία, κατά συνέπεια και την αναγκαιότητα δημιουργίας και στήριξης μίας στρατηγικής, που θα οδηγήσει στην επιστροφή της παραγωγής εντός των ευρωπαϊκών συνόρων.
Ο κλάδος παρακολουθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις πρωτοβουλίες της ΕΕ, η οποία έχει εκπονήσει έναν οδικό χάρτη για την υποστήριξη της φαρμακοβιομηχανίας σε επίπεδο Έρευνας & Ανάπτυξης, παραγωγής πρώτων υλών (έχει σχεδόν εκλείψει από την Ευρώπη) καθώς επίσης και παραγωγής τελικών προϊόντων.
Θεσμικοί παράγοντες του κλάδου υπογραμμίζουν πως είναι σημαντικό να συνεχιστεί ο εποικοδομητικός διάλογος μεταξύ κυβέρνησης και βιομηχανίας, έτσι ώστε να θεσπιστούν μέτρα ισχυρής στήριξης της τοπικής παραγωγής και να μπει η Ελλάδα στο club των ισχυρών «παικτών» της Ευρώπης.
Σημειώνεται ότι το επενδυτικό clawback θεωρείται από το σύνολο του κλάδου ένα επιτυχημένο μέτρο. Το δεύτερο 6μηνο του 2019, οπότε και θεσπίστηκε, το ποσό του συμψηφισμού ήταν 50 εκατ. ευρώ, ενώ για το 2020 ανήλθε στα 100 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 50 εκατ. κατευθύνθηκαν στην παραγωγή και τα υπόλοιπα 50 εκατ. στην Έρευνα & Ανάπτυξη.
