Μία ευρεία δέσμη αλλαγών στα τιμολόγια ηλεκτρισμού στη λιανική αγορά, περιλαμβάνει το σχέδιο που παρουσίασε την Παρασκευή η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) σε επείγουσα τηλεδιάσκεψη με τους προμηθευτές ρεύματος, και το οποίο πρόκειται να θέσει σε δημόσια διαβούλευση εντός της τρέχουσας εβδομάδας.
Όπως είχε γράψει το insider.gr, σκοπός της τηλεδιάσκεψης της ΡΑΕ ήταν να παρουσιάσει στις εταιρείες προμήθειας τις αλλαγές που εισηγείται στα τιμολόγια, με σκοπό οι καταναλωτές να μπορούν να εκτιμήσουν πιο εύκολα το ύψος στο οποίο θα διαμορφώνονται οι λογαριασμοί τους. Σε αυτό το πλαίσιο, οι εισηγούμενες αλλαγές που σύμφωνα με πληροφορίες παρουσίασε η Αρχή βάζουν στο «κάδρο» τις ρήτρες αναπροσαρμογής, ενώ συμπληρώνονται με αρκετές ακόμη σημαντικές παρεμβάσεις.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι, όπως αναφέρθηκε από τα στελέχη της ΡΑΕ στην τηλεδιάσκεψη, το ποια από αυτά τα μέτρα τελικά θα προκριθούν θα εξαρτηθεί και από τα αποτελέσματα της διαβούλευσης. Κάτι που σημαίνει πως μένει ανοικτό να μην τεθούν σε εφαρμογή όλες οι αλλαγές της εισήγησης.
Ο «κόφτης» στις ρήτρες αναπροσαρμογής
Σύμφωνα με την ΡΑΕ, τα τιμολόγια λιανικής θα πρέπει να διακρίνονται σε δύο γενικές κατηγορίες, δηλαδή τα τιμολόγια σταθερών και κυμαινόμενων χρεώσεων. Στη δεύτερη κατηγορία υπάγονται τα τιμολόγια με ρήτρα αναπροσαρμογής χρεώσεων προμήθειας, δηλαδή με μηχανισμούς που «μεταφέρουν» στους λογαριασμούς μία έξτρα επιβάρυνση όταν το χονδρεμπορικό κόστος υπερβεί ένα όριο (το οποίο ορίζει ο προμηθευτής) ή αντίστροφα προκαλούν μία έξτρα έκπτωση, όταν οι τιμές χονδρεμπορικής πέσουν κάτω από συγκεκριμένο ύψος.
Η πρόταση της ΡΑΕ προβλέπει να μπει πλαφόν στις έξτρα επιβαρύνσεις (ή εκπτώσεις) που μπορεί να προκαλέσει η ενεργοποίηση της ρήτρας. Έτσι, προβλέπει ότι τα ποσά αυτά δεν θα μπορούν να ξεπεράσουν το ±30% των ανταγωνιστικών χρεώσεων, ανεξάρτητα από τις διακυμάνσεις των χονδρεμπορικών τιμών.
Επομένως, στην περίπτωση π.χ. ανόδου του χονδρεμπορικού κόστους (όπως συμβαίνει στην παρούσα συγκυρία), οι προμηθευτές θα μπορούν να μετακυλύουν μεν μέρος αυτής της αύξησης στους καταναλωτές. Ωστόσο, η σχετική επιβάρυνση δεν θα είναι δυνατόν να ξεπερνά το 30% του ποσού με το οποίο τιμολογούν κάθε κιλοβατώρα ρεύματος.
«Τέλος» στο πάγιο
Η Αρχή προτείνει επίσης να καταργηθεί το πάγιο από όλα τα τιμολόγια λιανικής. Σύμφωνα με πληροφορίες, με βάση την παρουσίαση στην τηλεδιάσκεψη, ο λόγος που επικαλείται είναι ότι υπάρχει μεγάλη διακύμανση στις πάγιες χρεώσεις που χρησιμοποιούν οι προμηθευτές, με συνέπεια να μην είναι εύκολη η απευθείας συγκρισιμότητα των τιμολογίων τους από τους καταναλωτές.
Παράλληλα, εισηγείται την πλήρη κατάργηση της ρήτρας πρόωρης αποχώρησης, δηλαδή του «πέναλτι» που περιλαμβάνουν αρκετά συμβόλαια λιανικής και το οποίο υποχρεούται να καταβάλει ένας καταναλωτής στην περίπτωση που «σπάσει» τη σύμβασή του πριν από την προκαθορισμένη διάρκεια.
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, από την τηλεδιάσκεψη διαφάνηκε πως, ανεξάρτητα από τις τοποθετήσεις της αγοράς στη διαβούλευση, δύσκολα θα υπαναχωρήσει η ΡΑΕ στο συγκεκριμένο θέμα. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις προηγούμενες κατευθυντήριες γραμμές της Αρχής για τα τιμολόγια, προτεινόταν η κατάργηση της ρήτρας μόνο για τα τιμολόγια με ρήτρες αναπροσαρμογής.
Τέλος, η Αρχή προτείνει την υποχρεωτική υποβολή οικονομικών στοιχείων από τους προμηθευτές σε μηνιαία και τριμηνιαία βάση, για τον έλεγχο των χρηματοροών τους από την Αρχή. Όπως αναφέρθηκε στην παρουσίαση, στόχος του ελέγχου είναι να αποφευχθούν αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, καθώς και «επιθετικές» στρατηγικές για τον εξοβελισμό ανταγωνιστών από την αγορά.
Οι πρώτες αντιδράσεις προμηθευτών
Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τις τοποθετήσεις προμηθευτών στην τηλεδιάσκεψη, εκφράστηκε έντονος προβληματισμός για την προοπτική εφαρμογής του συνόλου των παρεμβάσεων που προτείνει η Αρχή, καθώς αυτό θα σήμαινε στην πράξη πως όλες οι εταιρείες θα πρέπει να ανασχεδιάσουν από το μηδέν την εμπορική στρατηγική τους, προχωρώντας σε αλλαγή όλων των εμπορικών προϊόντων που διαθέτουν. Σε μία τέτοια περίπτωση, επίσης, το αποτέλεσμα θα είναι να τυποποιηθούν τα προϊόντα που προσφέρονται στην αγορά, υπονομεύοντας έτσι τον ανταγωνισμό.
Όσον αφορά τις επιμέρους παρεμβάσεις, σχεδόν το σύνολο των προμηθευτών τάχθηκαν κατά της κατάργησης του παγίου, ενώ επιφυλάξεις εκφράστηκαν και για την απόσυρση του «πέναλτι» της πρόωρης αποχώρησης. Όπως σημειώθηκε από ορισμένους προμηθευτές, με αυτό τον τρόπο θα επανεμφανισθούν φαινόμενα «ενεργειακού τουρισμού», με καταναλωτές να μεταπηδούν από προμηθευτή σε προμηθευτή, για να αξιοποιούν τις προσφορές που δίνει κάθε εταιρεία στους νέους πελάτες της.
Όσον αφορά τις ρήτρες αναπροσαρμογής, μερικοί προμηθευτές σημείωσαν πως στην πράξη αποτελούν το μοναδικό «εργαλείο» διαχείρισης κινδύνου που διαθέτουν αυτή τη στιγμή οι προμηθευτές στην Ελλάδα. Κι αυτό γιατί πρακτικά στην εγχώρια Προθεσμιακή αγορά δεν υπάρχει έως τώρα η δυνατότητα σύναψης διμερών συμβολαίων, τα οποία θα επέτρεπαν την αντιστάθμιση του κινδύνου ανόδου των χονδρεμπορικών τιμών.
