Η μετάλλαξη Δέλτα μπήκε γρήγορα στη ζωή όλων και ανάγκασε τις επιχειρήσεις να επανεξετάσουν τη στάση τους απέναντι στην επανεκκίνηση των οικονομικών δραστηριοτήτων. Οι μεγάλοι όμιλοι έχουν ξεκινήσει μια έντονη συζήτηση για τη λεγόμενη "επιστροφή στο γραφείο". Αυτή η συζήτηση περιλαμβάνει δύο "στρατόπεδα". Στο ένα είναι οι υπέρμαχοι της επιστροφής. Το βασικό τους επιχείρημα είναι η καλύτερη οργάνωση της παραγωγικής διαδικασίας και ο συντονισμός των εργασιών, ο οποίος θεωρούν ότι είχε "χαλαρώσει" με την τηλεργασία. Στον αντίποδα, υπάρχουν οι υπέρμαχοι της τηλεργασίας που θεωρούν ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια χρυσή ευκαιρία αναδιάρθρωσης της οικονομίας και μεγαλύτερης δικτύωσης των υπηρεσιών.
Η διαμάχη αυτή έχει πάρει διάφορες πρακτικές μορφές. Η πιο σημαντική είναι η πρόταση των μεγάλων πολυεθνικών τεχνολογίας, κυρίως, για υποχρεωτικό εμβολιασμό όσων επιστρέφουν στο γραφείο.
Facebook και Google υπέρ υποχρεωτικού εμβολιασμού
Την περασμένη Τετάρτη, το Facebook καθώς και η μητρική εταιρεία της Google, Alphabet, ανακοίνωσαν ότι οι εργαζόμενοι που θα επιστρέψουν στα γραφεία τους στις ΗΠΑ πρέπει να είναι πλήρως εμβολιασμένοι. Δεν είναι οι πρώτες, καθώς έχουν προηγηθεί από τον Ιούνιο οι Adobe, VMware, Twilio και Asana, όμως είναι οι μεγαλύτερες και αυτό σημαίνει πολλά για το τί θα αποφασίσει σε παγκόσμιο επίπεδο ο κλάδος των εταιρειών τεχνολογίας.
Μαζί τους είναι κυρίως αμερικάνικες πολυεθνικές από όλους τους κλάδους, που υποστηρίζουν τον υποχρεωτικό εμβολιασμό. Σημαντικά παραδείγματα είναι οι εταιρείες Equinox, Walmart και Walt Disney. H Equinox, που ασχολείται με premium υπηρεσίες γυμναστικής, έχει αποφασίσει ότι όλοι οι υπάλληλοι από 1η Σεπτεμβρίου δεν θα μπορούν να εισέλθουν σε κανέναν φυσικό χωρό χωρίς την επίδειξη έγκυρου πιστοποιητικού εμβολιασμού ή κάρτας ανοσοποίησης.
Η Walmart, ο μεγαλύτερος ιδιωτικός εργοδότης των ΗΠΑ, με σχεδόν 1,6 εκατομμύρια εργαζόμενους, δήλωσε ότι τα εμβόλια θα είναι υποχρεωτικά για τους εργαζόμενους στα κεντρικά γραφεία της και για τους διευθυντές που ταξιδεύουν διαρκώς. Η εντολή δεν ισχύει για μεγάλο μέρος του εργατικού δυναμικού της - εργαζόμενους σε καταστήματα και κέντρα διανομής. Για αυτούς ισχύει η χρήση μάσκας και έχει θεσπιστεί bonus 150 δολαρίων σε περίπτωση που ολοκληρώσουν άμεσα τον εμβολιασμό τους.
Η Walt Disney δήλωσε ότι οι μισθωτοί και οι εποχιακοί υπάλληλοι της θα πρέπει να είναι πλήρως εμβολιασμένοι. Οι μη εμβολιασμένοι εργαζόμενοι που βρίσκονται ήδη στα φυσικά γραφεία του θα έχουν στη διάθεσή τους 60 ημέρες για να ολοκληρώσουν τον εμβολιασμό και για τις νέες προσλήψεις που θα προκηρυχθούν ο πλήρης εμβολιασμός πριν από την έναρξη της εργασίας, θα είναι απαραίτητος.
Οι υπέρμαχοι της τηλεργασίας
Στον αντίποδα. μεγάλοι επενδυτικοί όμιλοι όπως η BlackRock και η Wells Fargo είναι από τους τελευταίους μεγάλους εργοδότες που μετάθεσαν τα σχέδια "επιστροφής στο γραφείο" για αργότερα μέσα στο 2021. Η Wells Fargo είπε ότι η πρώτη φάση του σχεδίου της για επαναλειτουργία σε φυσικό χώρο, θα είναι τώρα στις αρχές Οκτωβρίου και θα ολοκληρωθεί μέχρι τον Δεκέμβριο. Η Amazon απέσυρε τα σχέδιά της για επιστροφή για το διοικητικό προσωπικό, μέχρι τις αρχές του 2022.
Αυτοί που επιμένουν στην πειθώ
Η μικρότερη κατηγορία είναι οι εταιρείες που δεν έχουν καταστήσει ακόμα υποχρεωτικό τον εμβολιασμό αλλά επιμένουν σε στρατηγικές πειθούς προς τους εργαζόμενούς τους. Σύμφωνα με έρευνα που έκανε το δίκτυο CNBC ανάμεσα σε επαγγελματίες ανθρώπινου δυναμικού (HR managers) η άποψη ότι πρέπει να επικρατήσει η πειθώς άγγιζε το 23%. Μεγάλες εταιρείες όπως η American Airlines και η McDonald's ενθάρρυναν τους υπαλλήλους να κάνουν το εμβόλιο με τη χρήση κινήτρων, όπως το ρεπό κατά τον εμβολιασμό και τα επιδόματα σε μετρητά. Την Τετάρτη, ο κολοσσός στη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων Vanguard είπε ότι θα πληρώσει στους εργαζόμενους 1.000 δολάρια bonus στον καθένα, εάν εμβολιαστούν.
Είμαστε μακριά από την υποχρεωτικότητα;
Παρόλο που μεγάλα "ονόματα" των επιχειρήσεων πιέζουν για υποχρεωτικό εμβολιασμό, για την ώρα η συντριπτική πλειοψηφία μεταξύ των μάνατζερ ανθρώπινου δυναμικού απορρίπτει την ιδέα και θεωρεί ότι πρέπει να αναπτυχθούν στρατηγικές πειθούς. Η αναλογία αυτή μπορεί να αλλάξει άρδην, ανάλογα με το πότε και πώς θα αποδόσει η "επιστροφή στο γραφείο". Αν όσοι προκρίνουν την πλήρη επαναλειτουργία των επιχειρήσεων με φυσική παρουσία, πάρουν προβάδισμα στα κέρδη του τελευταίου τριμήνου του 2021, τότε ο υποχρεωτικός εμβολιασμός ακόμα και για πρόσληψη σε θέσεις εργασίας, δεν θα είναι πολύ μακριά.
Από την άλλη, όσοι στηρίζουν την τηλεργασία, έχουν σοβαρούς λόγους να βλέπουν την παραγωγικότητά τους να είναι αρκετά ψηλά. Αιτία είναι κυρίως η φύση και η δομή των εργασιών που εκτελούνται αλλά και η ζήτηση των υπηρεσιών ή προϊόντων τους. Η ιδιότυπη διαμάχη για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό στις εταιρείες, συμβάλλει στην καταπολέμηση της "προκατάληψης της εγγύτητας", της ιδέας δηλαδή ότι οι καλύτερες ομάδες εργασίας είναι αυτές που είναι κοντά σε φυσικό χώρο και συνεπώς γνωρίζονται καλύτερα. Από την άλλη η πανδημία και η υπερβολική τηλεργασία έδειξε τις αδυναμίες της: Κούραση του προσωπικού, ασυνεννοησία και πολλές φορές άτυπη επέκταση του εργάσιμου χρόνου και burnout.
Η "χρυσή τομή" θα έρθει αντικειμενικά από το παράδειγμα που θα δουλέψει καλύτερα αξιοποιώντας τις δυνάμεις του. Μόνο που κάθε παράδειγμα πλέον συμπαρασύρει και ηθικά και άλλα ζητήματα, όπως ο υποχρεωτικός εμβολιασμός, που αγκαλιάζουν περισσότερες πτυχές της κοινωνικής ζωής.
