Προχωρά η διαδικασία «ωρίμανσης» του διαγωνισμού για την παραχώρηση του εξαντλημένου κοιτάσματος στο πεδίο της Νότιας Καβάλας, με σκοπό τη μετατροπή του σε Υπόγεια Αποθήκη Φυσικού Αερίου (ΥΑΦΑ), με την αποσαφήνιση των έργων αναβάθμισης που θα χρειαστούν στο σύστημα μεταφοράς αερίου, για την απρόσκοπτη αξιοποίηση της υποδομής από χρήστες.
Υπενθυμίζεται ότι στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ συμμετέχουν η κοινοπραξία ΔΕΣΦΑ – ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και η Energean Gas & Oil. Για την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών από τους δύο «μνηστήρες», μία εκκρεμότητα που θα πρέπει πρώτα να επιλυθεί είναι οι τεχνικοοικονομικές παράμετροι της εμπορικής εκμετάλλευσης της υποδομής.
Η εκκρεμότητα αυτή «περνά» με τη σειρά της από την οριστικοποίηση των επενδύσεων που θα απαιτηθούν για την αναβάθμιση του βόρειου τμήματος του ΕΣΦΑ (από τη Θεσσαλονίκη έως τους Κήπους), οι οποίες θα συνδιαμορφώσουν το κόστος ανάπτυξης της υποδομής και, κατά συνέπεια, αν αυτή θα είναι ή όχι οικονομικά βιώσιμη.
Μικρή επιβάρυνση στα τιμολόγια
Σύμφωνα με πληροφορίες, για το θέμα πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα ευρεία σύσκεψη υπό το ΥΠΕΝ, παρουσία εκπροσώπων της ΡΑΕ, του ΔΕΣΦΑ και του ΤΑΙΠΕΔ. Από τη σύσκεψη διαφάνηκε πως τα έργα αναβάθμισης, που υποστηρίζει ο ΔΕΣΦΑ πως θα πρέπει να γίνουν σε αυτό το τμήμα του συστήματος, αφορούν το σύνολο των υποδομών που σχεδιάζεται να εγκατασταθούν στη Βόρεια Ελλάδα, και όχι μόνο την αποθήκη.
Επομένως, οι επενδύσεις αναβάθμισης του συστήματος θα πρέπει να γίνουν έτσι κι αλλιώς, και ανεξάρτητα από το αν υλοποιηθεί η ΥΑΦΑ, με δεδομένο ότι στη Βόρεια Ελλάδα υλοποιούνται έργα όπως ο αγωγός IGB ή το FSRU Αλεξανδρούπολης, που αυξάνουν τις απαιτήσεις για διακίνηση ποσοτήτων αερίου. Κάτι που σημαίνει πως περιορίζεται δραστικά το κόστος των έργων τα οποία θα πρέπει να γίνουν αποκλειστικά για την ένταξη της αποθήκης στο σύστημα.
Μάλιστα, όπως σύμφωνα με πληροφορίες επισήμαναν στη συνάντηση οι εκπρόσωποι του Διαχειριστή, ακόμη κι αν το ποσοστό κοινωνικοποίησης της υποδομής οριστεί στο 100%, και ληφθεί υπόψη το χειρότερο σενάριο να μην χρησιμοποιηθεί η αποθήκη από κανέναν χρήστη, τότε δεν θα ξεπεράσει το 1% η επιβάρυνση των λογαριασμών από το «αποτύπωμα» της υποδομής στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις.
Απαγορευτικός οικονομικά ένας νέος αγωγός
Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι η ΡΑΕ διατηρεί ενστάσεις για το κόστος, και επομένως την επιβάρυνση που θα μετακυλισθεί στα τιμολόγια φυσικού αερίου, στην περίπτωση που, στο πλαίσιο των έργων αναβάθμισης, χρειαστεί να κατασκευασθεί ένας δεύτερος αγωγός μεταφοράς, ώστε να υπάρχει απρόσκοπτη χρήση της υποδομής. Όπως επισημαίνεται από την Αρχή, αν για να λειτουργήσει το έργο χρειάζεται να κατασκευασθεί δεύτερος αγωγός, το κόστος του οποίου εκτιμάται σε 600-700 εκατ. ευρώ, τότε η αποθήκη είναι οικονομικά ασύμφορη.
Έτσι, στο πλαίσιο ανάλυσης που έχει ζητηθεί από τον ΔΕΣΦΑ, θα μελετηθεί κατά πόσο η αποθήκη μπορεί να λειτουργήσει χωρίς την κατασκευή του δεύτερου αγωγού ή μόνο ενός τμήματος νέου αγωγού (πχ. από τη Θεσσαλονίκη μέχρι την Καβάλα).
Συμβολή στην ασφάλεια εφοδιασμού
Η υποδομή, η οποία είναι η πρώτη ανάλογη που υλοποιείται στη χώρα μας, πρόκειται να ενισχύσει σημαντικά την ασφάλεια τροφοδοσίας της εγχώριας αγοράς με φυσικό αέριο. Μάλιστα, η έλλειψη της δυνατότητας δημιουργίας στρατηγικών αποθεμάτων αναδείχθηκε στην ενεργειακή κρίση που συνεχίζει να σοβεί, όπου τα επίπεδα ρεκόρ των διεθνών τιμών του αερίου δημιούργησαν εύλογες ανησυχίες για τη διασφάλιση των απαιτούμενων εισαγωγών για τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς.
Έτσι, με δεδομένο το μερίδιο που κατέχει το φυσικό αέριο στην ηλεκτροπαραγωγή, οι δημοπρασίες για τη δέσμευση χωρητικότητας στο τέρμιναλ του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα για το 2022 αποτέλεσαν μία από τις παραμέτρους με τις οποίες η ΡΑΕ θα αξιολογήσει την επάρκεια ηλεκτροδότησης εντός του επόμενου έτους. Οι δημοπρασίες «έκλεισαν» με υψηλή συμμετοχή, δίνοντας ένα θετικό «σήμα» για την ασφάλεια τροφοδοσίας.
Παράλληλα, θα συμβάλει στην αντιμετώπιση των διακυμάνσεων ζήτησης, ενώ θα δώσει τη δυνατότητα αξιοποίησης των ευκαιριών διαφοροποίησης των τιμών, με την αποθήκευση καυσίμου σε περιόδους χαμηλού κόστους και την πώληση σε χρονικά διαστήματα υψηλών τιμών.
Την ίδια στιγμή, η αποθήκη θα ενισχύσει τον ρόλο της Ελλάδας ως «πύλης εισόδου» καυσίμου για τις βορειότερες αγορές. Κάτι που σημαίνει ότι θα συμβάλει στην εξέλιξη της χώρας μας σε κόμβου φυσικού αερίου στην Νοτιοανατολική Ευρώπη.
