«Σάρκα και οστά» παίρνει το Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) για την ηλεκτρική διασύνδεση της Ελλάδας με την Αίγυπτο, το οποίο υπέγραψαν στα μέσα Οκτωβρίου οι υπουργοί Ενέργειας των δύο χωρών, καθώς στο διάστημα που μεσολάβησε πραγματοποιήθηκε η πρώτη σύσκεψη για την εξέταση των παραμέτρων υλοποίησης του έργου, από την κοινή Ομάδα Εργασίας που έχουν συγκροτήσει οι Διαχειριστές των συστημάτων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας των δύο χωρών.
Σημαντική αποστολή των διαχειριστών είναι να διασφαλίσει ότι το έργο θα κατασκευαστεί με τεχνικές προδιαγραφές που θα εγγυώνται τη διαλειτουργικότητα με τα συστήματα μεταφοράς των δύο χωρών. Σύμφωνα με όσα προβλέπονται στο MoU, αρμοδιότητα της Ομάδας Εργασίας είναι επίσης να διευκολύνει την αδειοδότηση της διασύνδεσης και να υποστηρίξει τον χαρακτηρισμό του ως έργου ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος.
Υπενθυμίζεται ότι η ηλεκτρική διασύνδεση των δύο χωρών, η οποία θα είναι η πρώτη στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, θα γίνει με την πόντιση υποθαλάσσιου καλωδίου που θα μεταφέρει αποκλειστικά «πράσινη» ενέργεια. Κατά συνέπεια, το έργο θα συμβάλει ουσιαστικά στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και στην αύξηση της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Επίσης, με δεδομένο ότι η ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ είναι πλέον αισθητά φθηνότερη συγκριτικά με εκείνη που παράγεται από ορυκτά καύσιμα, οι ποσότητες ενέργειας που θα εισάγονται από την ηλεκτρική διασύνδεση θα οδηγήσουν σε μείωση των τιμών ηλεκτρισμού, την ενδυνάμωση του ανταγωνισμού και την εξοικονόμηση πόρων.
Την ίδια στιγμή, η ηλεκτρική διασύνδεση θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, συμβάλλοντας στη σταθεροποίηση του εθνικού ηλεκτρικού συστήματος μέσω της διεύρυνσης των διεθνών μας διασυνδέσεων. Επίσης, μέσω του έργου, αναβαθμίζεται ακόμα περισσότερο η στρατηγική σχέση Ελλάδας – Αιγύπτου, με τη δημιουργία ενός κοινού, ζωτικού πεδίου οικονομικής συνεργασίας.
Τα υποψήφια πρότζεκτ
Από τα πορίσματα της Ομάδας Εργασίας θα «περάσει» επίσης και η επιλογή του έργου που τελικά θα κατασκευασθεί, προκρινόμενο από τα υποψήφια πρότζεκτ. Κι αυτό γιατί εκείνη θα προτείνει ποιο σχέδιο τελικά θα υλοποιηθεί, καθώς είναι εφικτό τεχνικά και βιώσιμο οικονομικά, με βάση τις τεχνικοοικονομικές παραμέτρους στις οποίες θα καταλήξει.
Υπενθυμίζεται ότι για την ηλεκτρική «επικοινωνία» των δύο χωρών έχει προταθεί το GREGY Interconnector της ELICA (όμιλος Κοπελούζου) ισχύος 3.000 MW, με ένα υποθαλάσσιο καλώδιο μήκους 1.373 μέτρων που θα ξεκινά από την περιοχή Wadi El Natrun στην Αίγυπτο και θα καταλήγει στην Αττική.
Πρόσφατα ο Όμιλος Κοπελούζου κατέθεσε αίτημα για ένταξη του έργου στο δεκαετές πλάνο Ανάπτυξης των Ευρωπαϊκών Δικτύων Ενέργειας (TYNDP 2022), η οποία θα αποτελέσει το πρώτο απαραίτητο βήμα που θα δρομολογήσει την διαδικασία ένταξής του στην 6η λίστα των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο Όμιλος Κοπελούζου στα πλαίσια της τεκμηρίωσης της σημαντικής διασυνοριακής αξίας που θα έχει το έργο αυτό διενέργησε εκτεταμένη μελέτη η οποία απέδειξε ότι με την υλοποίηση της ηλεκτρικής αυτής διασύνδεσης Ελλάδας – Αιγύπτου θα απελευθερωθεί χωρητικότητα περί τα 700MW στα υπάρχοντα δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ Ελλάδος - Ιταλίας και Ελλάδος – Βουλγαρίας.
Υποψήφιο έργο είναι επίσης το Africa Power Interconnector (GAP Interconnector) της εταιρείας Eunice (μέσω της Κυκλαδικά Μελτέμια), το οποίο προβλέπει τη διασύνδεση Αιγύπτου και Ελλάδας, μέσω της Κρήτης. Έτσι, τα δύο υποβρύχια καλώδια (ισχύος 1000MW έκαστο) θα ξεκινούν από την περιοχή Mersa Matruh της Αιγύπτου και θα καταλήγουν στον Αθερινόλακκο, στο Λασίθι της Κρήτης.
Αίτηση για ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για το Κρήτη-Κύπρος
Από την άλλη πλευρά, το πρότζεκτ EuroAfrica Interconnector προβλέπει τη διασύνδεση Ελλάδας και Αιγύπτου μέσω της Κύπρου, συμπληρώνοντας την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου (μέσω της Κρήτης), που βρίσκεται υπό ανάπτυξη στο πλαίσιο του πρότζεκτ EuroAsia Interconnector.
Ο EuroΑsia Interconnector αποτελεί έργο Κοινού Ενδιαφέροντος της Ε.Ε. (PCI), ενώ το σκέλος Κύπρος-Κρήτη θα έχει συνολικό μήκος 880 χλμ. και ισχύ 1000 MW σε πρώτη φάση. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο EuroAsia Interconnector υπέβαλε πρόσφατα αίτημα στον μηχανισμό Connecting Europe Facility (CEF), για χρηματοδότησή του με ευρωπαϊκούς πόρους.
Στο πλαίσιο της συνεργασίας του φορέα υλοποίησης του έργου EuroΑsia Interconnector με τον ΑΔΜΗΕ, αναφορικά με τη διαλειτουργικότητα της υποδομής με το ελληνικό σύστημα μεταφοράς, έχει οριστικοποιηθεί πως η διασύνδεση θα συνδέεται στο δίκτυο της Κρήτης μέσω του ίδιου σταθμού μετατροπής στη Δαμάστα που θα χρησιμοποιεί και η διασύνδεση Κρήτη-Αττική.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η κοινή χρήση από τις δύο διασυνδέσεις του σταθμού μετατροπής στη Δαμάστα κατέστη εφικτή, καθώς ο ίδιος ανάδοχος έχει αναλάβει τόσο τους δύο σταθμούς μετατροπής του Κρήτη-Αττική, όσο και τον σταθμό του Κρήτη-Κύπρος που θα εγκατασταθεί στην Κύπρο.
Η εξέλιξη αυτή σημαίνει πως θα μειωθεί το κόστος κατασκευής του Κρήτη-Κύπρος, αφού δεν θα δημιουργηθεί δεύτερη ανεξάρτητη υποδομή για το έργο στην Κρήτη, όπως επίσης και ότι θα διευκολυνθούν οι εγκρίσεις της διασύνδεσης από την Κομισιόν.