Στροφή στην καινοτομία και στην νεοφυή επιχειρηματικότητα φαίνεται να έχει κάνει η Ελλάδα με την χρονιά του 2020 να αποτελεί χρονιά ρεκόρ για το ελληνικό οικοσύστημα αφού η χώρα μας μπήκε στο στόχαστρο πολλών νέων κορυφαίων επενδυτών παγκοσμίως και οι εξαγορές ελληνικών startups - ευρύτερα γνωστές κι ως exits ξεπέρασαν σε αξία το μισό δισ. δολάρια. Η ρευστότητα μάλιστα αυτή με την οποία τροφοδοτήθηκε το οικοσύστημα όλο τον προηγούμενο χρόνο αναμένεται να έχει ένα ισχυρό πολλαπλασιαστικό αποτύπωμα (multiplier effect) , να δημιουργήσει δηλαδή μια αλυσιδωτή αντίδραση για την περαιτέρω επέκταση του και την τρέχουσα χρονιά, χαρίζοντας του νέα ρεκόρ.
Ενδεικτικά μόνο μέχρι τα μέσα της χρονιάς του 2021, τα επενδυτικά κεφάλαια κινήθηκαν με τους ίδιους αν όχι με καλύτερους ρυθμούς, αγγίζοντας το 50% του συνολικού ποσού που αντλήθηκε πέρυσι. Αντίστοιχα, τους πρώτους πέντε μήνες της χρονιάς, 2 στους 3 ‘Ελληνες ιδρυτές νεοφυών επιχειρήσεων δήλωναν ότι έχουν στο άμεσο πλάνο τους μια νέα χρηματοδότηση για το 2021.
Συνεχίζοντας με τους ίδιους ρυθμούς, την τρέχουσα χρονιά αναμένονται νέα ρεκόρ σε σχεδόν όλους τους βασικούς δείκτες της startup σκηνής (ρυθμούς ανάπτυξης, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, προσέλκυση κεφαλαίων αλλά και εξαγορές σε αξία και αριθμό), σύμφωνα τουλάχιστον με το σχετικό report της Endeavor.
Το γεγονός ότι μεγαλύτερος όγκος κεφαλαίων, ακόμη και από διεθνή επενδυτικά κεφάλαια, έχει διοχετευθεί στο ελληνικό οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων, τους πρώτους εννέα μήνες του τρέχοντος έτους, επιβεβαιώνουν παράγοντες του οικοσυστήματος που μίλησαν στο insider.gr. Οι ίδιοι παράγοντες εκτίμησαν μάλιστα ότι τους πρώτους 9 μήνες του έτους ο συνολικός αριθμός των επενδύσεων-εξαγορών έφτασε τις 35.
Βάσει της Endeavor, η watchlist με τις εταιρείες που αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο του οικοσυστήματος με τις επιτυχίες τους ποικίλει. Αφενός, πρόκειται για εταιρείες που είναι ήδη διεθνείς παίκτες και συνεχίζουν την ανάπτυξή τους (Outliers), όπως οι περιπτώσεις των Blueground, Epignosis, Hellas Direct, NetData, Persado, Pollfish, Omilia, Orfium, Viva Wallet και Workable. Αφετέρου, πρόκειται για εταιρείες που χτίζουν τώρα το success story τους και αναμένουμε μεγάλη ανάπτυξη ή και αξιοσημείωτους γύρους χρηματοδότησης για την επόμενη χρονιά (Rising Stars). Τέτοια παραδείγματα είναι οι Arrikto, Augmenta, Causaly, Hack the Box, Intelligencia, Lenses, LearnWorlds, Manual, Panther Labs, Plum, Saphetor, Spotawheel και TileDB.
Κοντά στον πρώτο μονόκερο
Οι σταθερά καλές επιδόσεις των δύο τελευταίων χρόνων μάλιστα θα οδηγήσει νομοτελειακά την χώρα στο να «γεννήσει» τον πρώτο της μονόκερο, την πρώτη νεοφυή επιχείρηση δηλαδή η αποτίμησή της οποίας ξεπερνά το 1 δισ. Δολάρια, σύμφωνα με παράγοντες της νεοφυούς επιχειρηματικής σκηνής.
Οι εταιρείες που θα μπορούσαν να κατακτήσουν τον πολυπόθητο, για την περαιτέρω εξέλιξη του οικοσυστήματος, τίτλο, είναι πολλές, γεγονός που επισφραγίζει τα σημάδια ωρίμασης που παρουσιάζει το ελληνικό οικοσύστημα. «Βλέπουμε περισσότερες εταιρείες να πλησιάζουν το 1 δισ. δολάρια σε κεφαλαιοποίηση» σημειώνεται χαρακτηριστικά στο report της Endeavor, το οποίο συγκαταλέγει στους δυνητικούς μονόκερους τις εταιρείες «Aisera, Beat, Blueground, Epignosis, Hellas Direct, Omilia, Persado, Workable ακόμα και τις Skroutz και Viva Wallet, εταιρείες που ξεφεύγουν από τον όρο των startups, λόγω των χρόνων ύπαρξής τους.
Πέρα από τους δυνητικούς μονόκερους πολυάριθμες είναι και οι εταιρείες που καταγράφουν υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και έχουν την υποστήριξη επενδυτών και πελατών παγκοσμίου κλάσης. Τέτοια παραδείγματα είναι οι: Arrikto, Augmenta, Causaly, Hack The Box, Intelligencia, LearnWorlds, Lenses, Manual, Netdata, Omilia, Orfium, Pollfish, Plum, Safesize, Saphetor, Spotawheel, TileDB κ.ά.
Τέλος ιδιαίτερη κινητικότητα καταγράφεται και από Έλληνες επιχειρηματίες της διασποράς οι οποίοι καταφέρνουν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον κορυφαίων επενδυτών και υποστηρικτών, δημιουργώντας συνεργασίες με τεχνολογικούς κολοσσούς σε όλο τον κόσμο. Σε αυτή τη λίστα η Endeavor συμπεριλαμβάνει τις εταιρείες: ActionIQ, Cameo, DNAnexus, Instabox, Matternet, Miroculus, Moonfare, Moula, Nova Credit, NumberAI, StradigiAI, Trouva, Workato και ZOE. Σε αυτή την περίπτωση το ενδιαφέρον καταγράφεται έντονο από την άλλη μεριά του Ατλαντικού, με έντονη συγκέντρωση «ελληνικής» δραστηριότητας στο Σαν Φρανσίσκο και τη Νέα Υόρκη, όπου εντοπίζεται το 25% των χαρτογραφημένων εταιρειών. Πλούσια ωστόσο παραμένει η παρουσία Ελλήνων ιδρυτών (20%) στο Λονδίνο και την ευρύτερη περιοχή του Ηνωμένου Βασιλείου καθώς και στη Γερμανία και ειδικότερα στο Βερολίνο (5%).
Η κινητικότητα αλλά κι ένας δυνητικός μονόκερος στο οικοσύστημα θα μπορούσε να προσφέρει περαιτέρω ώθηση στην νεοφυή επιχειρηματική σκηνή αφού το ρητό «η επιτυχία γεννά επιτυχίες» χαρακτηρίζει και με το παραπάνω το ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας τα τελευταία χρόνια.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μόνο 2020, στον τομέα των εξαγορών, είχαμε deals που ξεπέρασαν τα 470 εκ. ευρώ, ποσό υψηλότερο από ποτέ για τα ελληνικά δεδομένα- ενδεικτικά να θυμίσουμε ότι πριν από 10 χρόνια είχε συμβεί μόνο μια εξαγορά σε ολόκληρο το οικοσύστημα. Χάρη σε αυτά τα κεφάλαια οι θέσεις εργασίας στις νεοφυείς επιχειρήσεις αυξήθηκαν κατά 30%.
Ωστόσο με ιδρυτές Έλληνες του εξωτερικού κατάφεραν να αντλήσουν πολύ υψηλότερα ποσά χρηματοδότησης την ίδια χρονιά. Συγκεκριμένα το ύψος της συνολικής χρηματοδότησης που έλαβαν οι προαναφερθείσες εταιρείες, έφτασε το 2020 τα 1,56 δισ. ευρώ, 3 φορές μεγαλύτερο δηλαδή από το συνολικό ποσό που συγκεντρώθηκε από εταιρείες με βάση την Ελλάδα.
Καλές επιδόσεις σε Fintech και eCommerce
Εξετάζοντας αναλυτικά την κατανομή των επενδυτικών κεφαλαίων που αντλήθηκαν ανά κλάδο την περασμένη χρονιά, προκύπτει ότι οι κλάδοι του Fintech και του eCommerce σημειώνουν τη μεγαλύτερη αύξηση, της τάξεως του 600% και 300% αντίστοιχα, ενώ οι κλάδοι του Education, Agriculture, Travel κ.ά. καταγράφουν μείωση, που αγγίζει το 100%.
Ο κλάδος του eCommerce άντλησε τα περισσότερα κεφάλαια το 2020, με ποσοστό 27% ενώ ακολουθεί ο κλάδος του Fintech με 21% και του Health με 10% των συνολικών κεφαλαίων που αντλήθηκαν την περασμένη χρονιά.
Αντίστοιχα ενδιαφέρον παρουσιάζει και η κατανομή των επενδυτικών κεφαλαίων με βάση το έτος ίδρυσης των επιχειρήσεων. Όπως παρατηρείται το 2020, το 53% των συνολικών κεφαλαίων διοχετεύτηκε σε επιχειρήσεις που ιδρύθηκαν πριν το 2010, ενώ στη δεύτερη θέση, με ποσοστό 33,47%, έρχονται οι νεότερες επιχειρήσεις με λειτουργία μικρότερη των 4 χρόνων. Τέλος, μόλις το 13,5% των συνολικών κεφαλαίων για το 2020 επενδύθηκε σε επιχειρήσεις με 5 έως 10 χρόνια λειτουργίας
Οφέλη και φόβοι για την συνέχεια
Μεταξύ των ηχηρών επιχειρηματικών ονομάτων που έκαναν το πολυπόθητο exit συγκαταλέγονται η Instashop η οποία εξαγοράστηκε από το Delivery Hero, η Softomotive που εξαγοράστηκε από την Microsoft και η Think Silicon που εντάχθηκε στην ευρύτερη οικογένεια της Applied Materials.
Τα εν λόγω exits, τα οποία πραγματοποιήθηκαν με διαφορά λίγων μηνών, έχουν δεκαπλάσια αξία από τα αντίστοιχα exits του 2019. Ωστόσο παρουσιάζουν κι ένα ακόμα διαφοροποιητικό στοιχείο: το γεγονός ότι εξαγοράστηκαν από διεθνείς κολοσσούς που αποτελούν οδηγούς και παραδείγματα προς μίμηση για άλλους επενδυτές.
Σύμφωνα με το report το «διαμέτρημα» των επενδυτών που τοποθετήθηκαν στην ελληνική αγορά ήταν ιδιαίτερα σημαντικό, με τους 83 North, Brain Capital, CVC Capital Partners, Insight Threshold, General Catalyst κ.ά. να προχωρούν σε επενδύσεις.
«Καθώς το οικοσύστημα μεγαλώνει και ωριμάζει, καθώς χαρακτηρίζεται από όλο και περισσότερες επιτυχίες, είναι σε θέση να επιδράσει με πολλαπλασιαστικό τρόπο στην ευρύτερη οικονομία, συνεισφέροντας ενεργά στην ανάδειξη ακόμη περισσότερων success stories. Πρόκειται για έναν ενάρετο κύκλο μεγάλης αξίας που αξίζει να καταλάβουμε καλύτερα στην κομβική αυτή συγκυρία για το ελληνικό οικοσύστημα» αναφέρουν χαρακτηριστικά οι επενδυτές της Endeavor.
Οι μεγάλες εξαγορές βέβαια, κάμπτουν κι έναν ακόμα χαρακτηριστικό της ελληνικής νεοφυούς επιχειρηματικής σκηνής: τον φόβο του αποτυγχάνειν, το οποίο αποτελεί τροχοπέδη για νέα εγχειρήματα. Να θυμίσουμε ότι σύμφωνα με την ανάλυση της εταιρείας Latona’s και τα στοιχεία του Global Entrepreneur Monitor, η χώρα μας κατατάσσεται στην τρίτη θέση μεταξύ των δέκα πρώτων λαών που φοβούνται περισσότερο την αποτυχία ( το 58% των Ελλήνων φοβάται την αποτυχία και δεν εκμεταλλεύεται τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται).
Έτερο όφελος των εξαγορών για το εγχώριο οικοσύστημα είναι η επιβεβαίωση που αποτελούν ότι οι νεοφυείς επιχειρήσεις στην Ελλάδα ωριμάζουν και αποφέρουν καρπούς σε όσους επενδύουν σε αυτές νωρίς. Έτσι, προσελκύουν το ενδιαφέρον περισσότερων επενδυτικών κεφαλαίων, αποφέροντας επίσης σημαντικά κεφάλαια και στους ιδρυτές τους, που συχνά επενδύουν οι ίδιοι σε άλλες επιχειρηματικές προσπάθειες, φέρνοντας μαζί τους και τη σημαντική τεχνογνωσία που συγκέντρωσαν ως επιχειρηματίες.
Η πρωτοβουλία του EquiFund και τα venture capital funds που έχουν δημιουργηθεί χάρη σε αυτό έχουν ήδη επενδύσει τα χρήματά τους και σύντομα σύμφωνα με πληροφορίες του υπουργείου Ανάπτυξης αναμένονται νέα fund στο ελληνικό προσκήνιο. «Στόχος και στοίχημα ταυτόχρονα είναι πλέον αυτά τα νέα funds να πάρουν γρήγορα μορφή και να ξεκινήσουν τις επενδύσεις, ώστε να μην δημιουργηθεί ένα επενδυτικό κενό στην αγορά, μια μεταβατική περίοδος, η οποία θα ανακόψει, έστω και προσωρινά την ανοδική πορεία της του οικοσυστήματος» ανέφερε στέλεχος επιχειρηματικού κεφαλαίου στο insider.gr.
