Ροή
Εκτός κάθε λογικής κινούνται οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας σε όλη την Ευρώπη, συμπαρασύροντας σήμερα και την εγχώρια αγορά στην ξέφρενη άνοδο που έχει ξεκινήσει εδώ και ένα 48ωρο σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Έτσι, στον «χορό» των αγορών όπου η χονδρική κινείται πάνω από 400 ευρώ ανά Μεγαβατώρα ήδη από την Τρίτη, προστίθεται σήμερα και η Ελλάδα, με την αστρονομική τιμή των 415,94 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Πρόκειται, όπως είναι φυσικό, για νέο ιστορικό ρεκόρ για τα ελληνικά δεδομένα, και το οποίο προήλθε από την αύξηση της τιμής κατά 21,5% μέσα σε μία μόλις ημέρα. Συγκριτικά με τα επίπεδα στα οποία «έκλεισε» ο περασμένος Δεκέμβριος (58,93 ευρώ ανά Μεγαβατώρα), η σημερινή τιμή είναι αυξημένη ούτε λίγο ούτε πολύ κατά 605%.
Ενδεικτικό του απόλυτου εκτροχιασμού που επικρατεί πανευρωπαϊκά στο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας είναι πως, ακόμη και με αυτήν την τιμή, η χώρα μας βρίσκεται αρκετά χαμηλότερα από αρκετά κράτη. Έτσι, την πρώτη θέση καταλαμβάνει και σήμερα η Γαλλία (452,94 €/MWh), ακολουθούμενη από τη Ρουμανία (428,24 €/MWh) και την Κροατία (427,09 €/MWh). Μάλιστα, καμία χώρα δεν κινείται κάτω από τα 340 ευρώ, με φθηνότερη την Πολωνία (343,9 €/MWh).
Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, η άνοδος στη χώρα μας αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στη σημαντική αποχώρηση σήμερα των ΑΠΕ λόγω καιρικών συνθηκών (μικρό αιολικά δυναμικό), με συνέπεια το ποσοστό τους στο μίγμα να περιορισθεί μόλις στο 11%. Ως συνέπεια, το «κενό» των ανανεώσιμων πηγών αναπλήρωσε το (ακριβό) φυσικό αέριο, το μερίδιο του οποίου άγγιξε το 52,7%.
Νέο ρεκόρ στην τιμή αερίου
Την ίδια στιγμή, σημαντικό ρόλο έπαιξε και το γεγονός ότι κινούνται σε υψηλά επίπεδα οι χώρες με τις οποίες είναι συζευγμένη η ελληνική αγορά Επόμενης Ημέρας, δηλαδή η ιταλική και η βουλγαρική, οι οποίες αγγίζουν σήμερα τα 437,94 €/MWh και 421,59 €/MWh, αντίστοιχα. Ως συνέπεια, η σύγκλιση των τιμών συνέτεινε κι αυτή στο να κινηθεί τόσο έντονα ανοδικά η εγχώρια αγορά.
Σε πανευρωπαϊκή κλίμακα, το «τσουνάμι» ακρίβειας συνδυάζεται με ένα εξίσου εφιαλτικό άλμα στις διεθνείς τιμές φυσικού αερίου, με τα προθεσμιακά συμβόλαια αερίου στο Ολλανδικό hub (TTF) για τον Ιανουάριο και τον Δεκέμβριο να καταγράφουν νέο ρεκόρ. Έτσι, κατέρριψαν το προηγούμενο ιστορικό υψηλό των 162,13 ευρώ ανά Μεγαβατώρα της 6ης Οκτωβρίου, φτάνοντας στα επίπεδα των 180 ευρώ, με ημερήσιο άλμα κατά πάνω από 22%.
Στη νέα εκτίναξη του φυσικού αερίου, όπως είναι φυσικό, έρχονται να προστεθούν οι δυσοίωνες συνθήκες (από την άποψη του κόστους) που φέρνει η «καρδιά» του χειμώνα, δηλαδή η αυξημένη ζήτηση για ρεύμα και η μειωμένη ηλεκτροπαραγωγή από τις ΑΠΕ. Περαιτέρω ανοδικές πιέσεις προκαλεί και η μείωση στη διαθεσιμότητα πυρηνικών μονάδων της Γαλλίας, λόγω προβλημάτων σε συστήματα ασφαλείας σε τέσσερις σταθμούς, αυξάνοντας έτσι την ανάγκη της χώρας για εισαγωγές από τα όμορα κράτη.
Προβληματισμός για την επιδότηση στο ρεύμα το 2022
Η αύξηση της επιδότησης στο ρεύμα τον Δεκέμβριο αναμένεται να απορροφήσει ένα μεγάλο μέρος της αύξησης της χονδρεμπορικής τιμής μέσα στον τρέχοντα μήνα. Ωστόσο, το γεγονός ότι τα προθεσμιακά συμβόλαια του φυσικού αερίου για το επόμενο δίμηνο διαμορφώνονται σε τιμές ρεκόρ επιβεβαιώνει τις εκτιμήσεις για περαιτέρω άνοδο των τιμών τουλάχιστον για το πρώτο δίμηνο του 2022.
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι ο Δεκέμβριος θα κλείσει με μέση μηνιαία τιμή κοντά στα 270 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, με το πρώτο δίμηνο της νέας χρονιάς να καταγράφεται ακόμη μεγαλύτερο άλμα, καθώς οι τιμές θα σπάσουν το «φράγμα» των 300 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, σημειώνοντας ένα ακόμη αρνητικό ρεκόρ. Σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου προμήθειας, μία τέτοια εξέλιξη θα φέρει ένα τεράστιο «κύμα» επιβαρύνσεων στους καταναλωτές, στην περίπτωση που από την επόμενη χρονιά υπάρξει μεν επιδότηση στο ρεύμα, ωστόσο εφαρμοσθούν κριτήρια για την εφαρμογή της.
Αν και αναγνωρίζουν ότι η Κομισιόν θέτει προσκόμματα στη συνέχιση της «οριζόντιας» επιδότησης, εκφράζουν την αισιοδοξία πως οι γενικευμένες ανατιμήσεις σε όλη την Ευρώπη θα ενισχύσουν τις πιέσεις προς τις Βρυξέλλες, ώστε να μην υπάρξουν τουλάχιστον σε πρώτη φάση καταναλωτές πλήρως «εκτεθειμένοι» στις αυξήσεις.
