Ξεκίνησε χτες επισήμως, όπως αναμένονταν, και μάλιστα με διαδικασίες fast track, ο διαγωνισμός για τη νέα παραχώρηση μιας από τις σημαντικότερες οδικές υποδομές της χώρας, της Αττικής Οδού, που προωθεί το ΤΑΙΠΕΔ, εταιρεία μέλος του Υπερταμείου (ΕΕΣΥΠ).
Επί της ουσίας, εκκινεί η «μητέρα των μαχών» στον τομέα των συμβάσεων παραχώρησης, ιδίως των οδικών, καθώς, όπως έχει αναδείξει το insider, πρόκειται για ένα project που ήδη από το 2013 έχει προσφέρει συνολικά μερίσματα άνω των 700 εκατ. ευρώ στους μετόχους της (ΑΚΤΩΡ – ΑΒΑΞ- Egis), δίχως να υπολογίζονται τα έσοδα από το 2021 ή τις επόμενες χρονιές (η σύμβαση λήγει Οκτώβριο του 2024). Χτες το ΤΑΙΠΕΔ προκήρυξε διεθνή πλειοδοτικό διαγωνισμό για την παραχώρηση των υπηρεσιών σχετικά με τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση της Αττικής Οδού για 25 έτη. Όπως έχουμε αναφέρει, η παραχώρηση αφορά στον υφιστάμενο αυτοκινητόδρομου των περίπου 70 χλμ. χωρίς έργα επέκτασης (θα γίνουν οι επεκτάσεις με άλλο μοντέλο, π.χ. προς Κύμης με δημόσιο διαγωνισμό ενώ αναμένονται αποφάσεις του υπ. Υποδομών για προεκτάσεις προς Λαύριο, Ραφήνα, Ελληνικό για τις οποίες θα ληφθούν οριστικές αποφάσεις τους επόμενους μήνες τόσο σε ότι αφορά το σχεδιασμό όσο και τον τρόπο χρηματοδότησης).
Ωστόσο, στο αντικείμενο ενδέχεται να περιληφθούν μικρής έκτασης έργα που θα διασφαλίζουν την ομαλή λειτουργία του αυτοκινητοδρόμου (αποφυγή συμφόρησης κ.λπ.) ιδίως σε σημεία και εξόδους που ο άξονας «φρακάρει». Η διαγωνιστική διαδικασία του ΤΑΙΠΕΔ για την παραχώρηση της Αττικής Οδού θα διεξαχθεί σε δύο φάσεις: τη φάση προεπιλογής (Ά φάση) και τη φάση υποβολής δεσμευτικών προσφορών (Β φάση). Οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές καλούνται να υποβάλουν φάκελο εκδήλωσης ενδιαφέροντος έως την 20η Απριλίου 2022. Πρόθεση του Ταμείου είναι να τρέξει γρήγορα ο διαγωνισμός ώστε το ΤΑΙΠΕΔ να πάρει προσφορές εντός του έτους.
Το μέγεθος του εγχειρήματος απαιτεί υψηλού επιπέδου συμμετοχές εγχώριων ομίλων και ξένων σχημάτων, όπως βέβαια και διεθνών funds (χρηματοοικονομικών, τραπεζικών κ.α.). Ως προς τα βασικά κριτήρια συμμετοχής, σύμφωνα με πληροφορίες, ανάμεσα χρηματοοικονομικά περιλαμβάνονται ρήτρες όπως π.χ. για εταιρείες ο μέσος όρος ιδίων κεφαλαίων τελευταίας τριετίας να τουλάχιστον 400 εκατ. ευρώ, για funds κεφάλαια υπό διαχείριση τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ κ.α. Σε τεχνικό επίπεδο, απαιτείται εμπειρία σε διαχείριση αυτοκινητοδρόμου αντίστοιχου μήκους από ένα τουλάχιστον μέλος της κοινοπραξίας τουλάχιστον δύο ετών κατά τα τελευταία 5 έτη κ.α. Το ΤΑΙΠΕΔ εκτός από το τίμημα σε ένα τόσο μεγάλο έργο θα δώσει ιδιαίτερη σημασία στον επενδυτή που θα εγγυηθεί την καλή λειτουργία του αυτοκινητόδρομου, από την πρώτη ημέρα ισχύος της νέας παραχώρησης.
Ήδη έχουν ενεργοποιηθεί τα αντανακλαστικά του συνόλου των ισχυρών εγχώριων κατασκευαστικών ομίλων, επιχειρηματικών συμφερόντων που αναζητούν ευκαιρίες σε μια νέα «αγορά», ξένων σχημάτων, διεθνών επενδυτών, funds ή private equities. Προφανώς, ΑΚΤΩΡ-ΑΒΑΞ, ΓΕΚ ΤΕΡΝA, Intrakat, Μυτιληναίος, διεθνή funds και όμιλοι, όπως Macquarie, Egis, Ardian, KKR, CVC, Vinci, Archirodon κ.α. είναι σε περίοδο ζυμώσεων και «χτισίματος» κοινοπραξιών.
Τόσο στο ΤΑΙΠΕΔ όσο και στην αγορά, αναμένουν μεγάλη συμμετοχή από ελληνικές και ξένες κατασκευαστικές, καθώς και πολλά fund του εξωτερικού, όπως έχει ήδη αναδείξει το insider. Εκτιμάται ότι θα υπάρχει έντονο ενδιαφέρον δεδομένης της καλής χρηματοοικονομικής επίδοσης και ανθεκτικότητας του έργου. Όπως μόλις πρόσφατα ανέδειξε το insider, τα διεθνή funds «ποντάρουν» τόσο στις σταθερές- εγγυημένες όσο και στις παραπάνω από ικανοποιητικές αποδόσεις του αυτοκινητόδρομου ετησίως και στα υψηλού επιπέδου αναμενόμενα λειτουργικά κέρδη. Τους τελευταίες μήνες καλλιεργούνται προσδοκίες για τίμημα που θα προσεγγίζει ή και ξεπερνάει τα δύο δισ. ευρώ αν και αυτό θα φανεί στην περίοδο των δεσμευτικών οικονομικών προσφορών.
Η Αττική Οδός είναι ένας σύγχρονος αυτοκινητόδρομος μήκους περίπου 70 χλμ., που κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1990 με τη μέθοδο της παραχώρησης. Αποτελεί τον περιφερειακό της ευρύτερης μητροπολιτικής περιοχής της Αθήνας και τμήμα της σπονδυλικής στήλης του οδικού δικτύου του Νομού Αττικής. Πρόκειται για ένα προαστιακό οδικό δίκτυο και αυτοκινητόδρομο, με δύο ή τρεις λωρίδες κυκλοφορίας και μία λωρίδα έκτακτης ανάγκης (ΛΕΑ), ανά κατεύθυνση. Σε ορισμένα τμήματα στο μέσον του αυτοκινητόδρομου, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο, κινείται ο προαστιακός σιδηρόδρομος, που δεν αποτελεί μέρος της σύμβασης παραχώρησης της Αττικής Οδού.
Περαιτέρω, ο αυτοκινητόδρομος της Αττικής Οδού αποτελεί τον συνδετικό κρίκο του οδικού άξονα ΠΑΘΕ (Πάτρα – Αθήνα – Θεσσαλονίκη - Εύζωνοι), αφού συνδέει την Εθνική Οδό Αθηνών - Λαμίας με την Εθνική Οδό Αθηνών - Κορίνθου, παρακάμπτοντας το κέντρο της Αθήνας. Ο αυτοκινητόδρομος έχει ελεγχόμενες προσβάσεις και αποτελείται από δύο κάθετα, διασταυρούμενα μεταξύ τους, τμήματα, την Ελεύθερη Λεωφόρο Ελευσίνας – Σταυρού - Σπάτων, μήκους περίπου 52 χλμ., και τη Δυτική Περιφερειακή Λεωφόρο Υμηττού, μήκους περίπου 13 χλμ. Στην Αττική Οδό εντάσσεται και τμήμα της Δυτικής Περιφερειακής Λεωφόρου Αιγάλεω, μήκους περίπου 5 χλμ. Η Αττική Οδός διαθέτει συνολικά 29 ανισόπεδους κόμβους (26 κατασκευασμένους και 3 προγραμματισμένους για το μέλλον) με το κύριο οδικό δίκτυο της περιοχής. Για την είσπραξη των διοδίων, λειτουργούν επί του παρόντος 195 λωρίδες διοδίων σε 39 σταθμούς διοδίων (6 μετωπικούς σταθμούς διοδίων και 33 πλευρικούς σταθμούς διοδίων).
Επί του παρόντος, υπάρχουν δύο (2) Περιοχές Εξυπηρέτησης σε λειτουργία απέναντι και στις δύο πλευρές της Αττικής Οδού, η μία στα Σπάτα και η άλλη στον Ασπρόπυργο. Το Ταμείο επιδιώκει να παραχωρήσει τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση, περιλαμβανομένης της εκτέλεσης τυχόν έργων που μπορεί να απαιτηθούν για την εύρυθμη λειτουργία της Αττικής Οδού. Ειδικότερα, η εκμετάλλευση του αυτοκινητόδρομου περιλαμβάνει όλες τις ενέργειες και τα μέτρα, που απαιτούνται για τη διασφάλιση της ορθολογικής οικονομικής διαχείρισης της Αττικής Οδού και, κατά συνέπεια, περιλαμβάνει κυρίως την είσπραξη εσόδων, με τη μορφή διοδίων ή/και άλλων οικονομικών πόρων ως αντάλλαγμα για την παροχή των υπηρεσιών συντήρησης και λειτουργίας σε κατάλληλο/αποδεκτό για τους χρήστες της Αττικής Οδού επίπεδο, όπως θα ορίζεται αναλυτικά στη Σύμβαση Παραχώρησης.
Ειδικότερα, στην προκήρυξη που δημοσιεύτηκε αργά χτες βράδυ αναφέρονταν ότι «οι Ενδιαφερόμενοι πρέπει να αποδείξουν με τον Φάκελο Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος τα ακόλουθα:
Σε περίπτωση που ο Ενδιαφερόμενος αποτελεί φυσικό πρόσωπο, ότι διαθέτει στην άμεση προσωπική κυριότητα και κατοχή του διαθέσιμα, ρευστοποιήσιμα και ελεύθερα βαρών χρηματοοικονομικά μέσα (η «Καθαρή Προσωπική Περιουσία»), με συνολική αγοραία αξία τουλάχιστον 400 εκ. Ευρώ.
Στην περίπτωση που ο Ενδιαφερόμενος αποτελεί νομικό πρόσωπο, ότι διαθέτει σε ενοποιημένη βάση (εφόσον εφαρμόζεται) ίδια κεφάλαια αποδιδόμενα στους μετόχους της μητρικής που αντιστοιχούν, κατά μέσο όρο κατά τη λήξη των τριών (3) τελευταίων ελεγμένων οικονομικών χρήσεων πριν την Ημερομηνία Υποβολής, σε 400 εκ. Ευρώ τουλάχιστον.
Εάν ο Ενδιαφερόμενος, ειδικότερα, αποτελεί επενδυτικό κεφάλαιο (fund) ή εταιρεία επενδύσεων ιδιωτικών κεφαλαίων, ότι το ύψος της συνολικής αξίας ενεργητικού υπό διαχείριση ή των ενεργών, δεσμευμένων και μη επενδεδυμένων κεφαλαίων υπερβαίνει το ποσό των 2.000 εκ. Ευρώ, με βάση τις πλέον πρόσφατες ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις (ή τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις, ανάλογα με την περίπτωση) ή τις εκθέσεις ελεγκτών ή αντίστοιχων πιστοποιήσεων ελεγκτών εκδοθεισών εντός τριών (3) μηνών πριν από την Ημερομηνία Υποβολής».
Χρηματοοικονομική Απαίτηση για Ενώσεις Προσώπων: α) Για φυσικά πρόσωπα Καθαρή Προσωπική Περιουσία € 400 εκ., β) Για εταιρικές οντότητες Ενοποιημένα ίδια κεφάλαια αποδιδόμενα στους μετόχους της μητρικής ύψους € 400 εκ. κατά μέσο όρο κατά τη λήξη των τριών (3) τελευταίων ελεγμένων οικονομικών χρήσεων πριν την Ημερομηνία Υποβολής, γ) Για επενδυτικά κεφάλαια, επενδυτές ιδιωτικών κεφαλαίων ή διαχειριστές επενδυτικών κεφαλαίων συνολική αξία ενεργητικού υπό διαχείριση ή των ενεργών και δεσμευμένων/μη επενδεδυμένων κεφαλαίων ύψους € 2.000 εκ.
Κάθε Προεπιλεγείς Επενδυτής οφείλει να καταδείξει με τη Δεσμευτική Προσφορά που θα υποβάλει κατά τη Β΄ Φάση του Διαγωνισμού πρόσφατη αποδεδειγμένη εμπειρία στους τομείς της παροχής υπηρεσιών συντήρησης, λειτουργίας και εκμετάλλευσης, περιλαμβανομένης της εκτέλεσης τυχόν έργων που μπορεί να απαιτηθούν για την εύρυθμη λειτουργία αυτοκινητοδρόμων με Συμβατικό Σύστημα Συλλογής Διοδίων και Ηλεκτρονικό Σύστημα Συλλογής Διοδίων.
Οι Προεπιλεγέντες Επενδυτές πρέπει να αποδείξουν, υποβάλλοντας Δικαιολογητικά Τεκμηρίωσης, προηγούμενη εμπειρία τουλάχιστον δύο (2) συνεχών ετών κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε (5) ετών πριν από την υποβολή των Δεσμευτικών Προσφορών, στους τομείς της συντήρησης, λειτουργίας και εκμετάλλευσης, περιλαμβανομένης της εκτέλεσης τυχόν έργων που μπορεί να απαιτηθούν για την εύρυθμη λειτουργία τουλάχιστον μιας Παρόμοιας Υποδομής Αυτοκινητοδρόμου.
Σημειώνεται ότι την εμπειρία αυτή μπορεί να την επικαλεστεί και ένας Προεπιλεγείς Επενδυτής (ή σε περίπτωση Ένωσης Προσώπων, μέλος της Ένωσης Προσώπων) με άμεση συμμετοχή, με ποσοστό τουλάχιστον 20% και για χρονική περίοδο τουλάχιστον δύο (2) συνεχών ετών κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε (5) ετών πριν από την υποβολή των Δεσμευτικών Προσφορών, στο μετοχικό κεφάλαιο εταιρείας ή σε κοινοπραξία/Ένωση Προσώπων, στην οποία έχει ανατεθεί η παροχή υπηρεσιών συντήρησης, λειτουργίας και εκμετάλλευσης Παρόμοιας Υποδομής Αυτοκινητοδρόμου.
Προεπιλεγείς Επενδυτής μπορεί για την πλήρωση του Κριτηρίου Τεχνικής Ικανότητας να επικαλείται την τεχνική ικανότητα τρίτου, υπό την προϋπόθεση ότι ο παρέχων την τεχνική ικανότητα τρίτος θα συμμετέχει και αυτός ενεργά στη συντήρηση και λειτουργία της Αττικής Οδού ως υπεργολάβος της ΕΕΣ για ορισμένο χρονικό διάστημα κατ’ ελάχιστον, όπως θα ορίζεται ειδικότερα και υπό τις τυχόν εξαιρέσεις που θα προβλέπονται στη Σύμβαση Παραχώρησης.
