«Restart» δείχνει να πατά ο εγχώριος κλάδος των ταχυμεταφορών, με νέους δυνατούς παίκτες να έρχονται και στο προσκήνιο και άλλους παραδοσιακούς να προχωρούν σε εκ βάθρων μετασχηματισμό, ψηφιακό ή μη, με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση του πελάτη.
H εκρηκτική άνοδος του ηλεκτρονικού εμπορίου που καταγράφηκε όλο το προηγούμενο διάστημα και μέρος της οποίας αναμένεται να συνεχιστεί ακόμα και μετά την πανδημία χάρη στην εξοικείωση των καταναλωτών με την ψηφιακή απόκτηση αγαθών, αναμένεται να οδηγήσει σε σημαντικές ανακατατάξεις στον κλάδο, μετά και τις αρρυθμίες που παρατηρήθηκαν το πρώτο διάστημα της υγειονομικής κρίσης. Κι αν το 2020 όπου ξεκίνησε η πανδημία χαρακτηρίστηκε ως χρονιά προσαρμογής, το 2021 αποτέλεσε χρονιά επαναπροσδιορισμού και το 2022 εκτιμάται ότι θα αποτελέσει χρονιά έντονου ανταγωνισμού και ανακατατάξεων. Το προαναφερθέν επισφραγίζουν τόσο οι επενδύσεις που δρομολογούνται από πλευράς των μεγάλων εταιρειών courier όσο και ο νέος παίκτης που προστέθηκε πρόσφατα στην εξίσωση κι έχει καταφέρει ήδη να αποκτήσει δύο από τα βασικά συστατικά επιτυχίας, υψηλή ικανοποίηση πελατών και πανελλαδικό δίκτυο.
Ο νέος πανελλαδικός παίκτης
Ο λόγος για την Courier Center, μια μικρή μέχρι πρότινος εταιρεία ταχυμεταφορών η οποία δραστηριοποιείται στην ελληνική αγορά από το 2017 και τον Ιούνιο που μας πέρασε εξαγοράστηκε από την οικογένεια Μαρινάκη. «Η πανδημία ανέδειξε τη ραγδαία ανάπτυξη της ζήτησης υπηρεσιών ταχυμεταφορών από τους Έλληνες καταναλωτές, που επιθυμούν να έχουν πολύ υψηλό επίπεδο εξυπηρέτησης στις παραδόσεις των προϊόντων που αγοράζουν. Προχωράμε στην εξαγορά της εταιρείας Courier Center, για να δημιουργήσουμε μαζί με την ικανή της ομάδα, μία νέα εμπειρία για τον Έλληνα, που θα διέπεται από ενισχυμένο το αίσθημα της πελατοκεντρικής προσέγγισης. Το όραμά μας είναι να φθάνουμε καθημερινά και με συνέπεια σε όλες τις πόλεις και τα νησιά της χώρας, υποστηρίζοντας τους συνεργάτες μας στο λιανεμπόριο, εξυπηρετώντας τους Έλληνες όπου και αν διαμένουν» είχε αναφέρει κατά την εξαγορά ο Χρήστος Καλογεράκης, έμπειρο στέλεχος της αγοράς, που έχει αναλάβει χρέη διευθύνοντος συμβούλου.
Και μέσα σε ένα περίπου εξάμηνο τόσο η πελατοκεντρική προσέγγιση όσο και το ευρύ δίκτυο έχουν ήδη επιτευχθεί. Για την ακρίβεια ήδη από τον Οκτώβριο η εταιρεία που όταν εξαγοράστηκε είχε έναν στόλο περίπου 200 οχημάτων που παρέδιδαν κάθε μήνα περισσότερα από 400 χιλιάδες πακέτα, ανακοίνωσε ότι έφτασε να εξυπηρετεί το 90% της ελληνικής επικράτειας με βαθμό ικανοποίησης στην παράδοση αποστολών 9,5/10.
Τρεις μήνες αργότερα, η πανελλαδική της κάλυψη έχει ξεπεράσει σύμφωνα με πληροφορίες το 93%, ενώ έχει διευρυνθεί αισθητά και το πελατολόγιό της, με ηχηρά ονόματα του λιανεμπορίου να έχουν συνάψει συμφωνίες για την παράδοση των προϊόντων τους με την βοήθεια της Courier Center. O στόχος για σοβαρό αξιόπιστο delivery σε όλη την Ελλάδα παραμένει ψηλά στην ατζέντα της και το αποτύπωμά της αναμένεται να ενισχυθεί μετά και το λανσάρισμα του νέου μέλους του γκρουπ εταιριών που δραστηριοποιείται στον τομέα των υπηρεσιών προς τους καταναλωτές (consumer services), του marketplace Shopflix. Να θυμίσουμε ότι το Shopflix θα είναι το νέο online marketplace της εταιρείας Wellcomm του ομίλου Μαρινάκη, το οποίο φαίνεται να μπαίνει στην τελική του φάση. Από οταν μάλιστα ενεργοποιηθεί θα συνεργάζεται για τις παραδόσεις με την Courier Center, γεγονός που αναμένεται να διευρύνει αισθητά τόσο το αποτύπωμα της εταιρείας όσο και τον τζίρο της. (σ.σ. βάσει των αναρτημένων οικονομικών καταστάσεων της εταιρείας για το 2020, πριν δηλαδή από την εξαγορά, ο κύκλος εργασιών της έφθανε στο ποσό των 4.391.277,31 ευρώ, έναντι 3.497.033,99 ευρώ της χρήσης 2019 ενώ τα κέρδη της ανήλθαν στο ποσό των 153.610,37 ευρώ ένταντι 34.562,96 ευρώ το 2019).
Η ενίσχυση του αποτυπώματος της Courier Center έρχεται σε μια περίοδο που η ζήτηση των υπηρεσιών ταχυμεταφορών εκτιμάται ότι έχει αυξήθηκε πάνω από 70% σε σχέση με την προ πανδημική εποχή. Στελέχη της αγοράς μάλιστα έχουν εκτιμήσει ότι αναμένεται μια αύξηση τουλάχιστον 10-15% στον ρυθμό ανάπτυξης για τα επόμενα 3-5 χρόνια. Αυτός είναι και ο λόγος που και οι άλλοι μεγάλοι παίκτες επενδύουν προχωρούν σε επενδύσεις βάζοντας σε πρώτο πλάνο και τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό.
Σε πρώτο πλάνο ο ψηφιακός μετασχηματισμός
Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι ένας εκ των μεγαλυτέρων παικτών της αγοράς, τα ΕΛΤΑ ανακοίνωσε την προηγούμενη χρονιά την ολοκλήρωση του νέου ρομποτικού συστήματος αυτόματης διαλογής αντικειμένων το οποίο τέθηκε σε λειτουργία με στόχο να τριπλασιαστεί η ταχύτητα διαλογής των δεμάτων.
Το σύστημα ξεκίνησε να λειτουργεί από τα μέσα Αυγούστου στις εγκαταστάσεις του Ομίλου στο Κρυονέρι και μέχρι το τέλος της χρονιάς αύξησε την δυναμικότητα του, με την προσθήκη ακόμα 70 mini robots στα 55 ήδη υπάρχοντα ώστε να εξυπηρετούνται 7.000 δέματα την ώρα ή 165.000 δέματα την ημέρα. Το σύστημα ρομποτικής διαλογής αποτελεί μια από το μπουκέτο ψηφιακών υπηρεσιών που σχεδιάζουν τα Ελληνικά Ταχυδρομεία προς διευκόλυνση του πελάτη. Να θυμίσουμε ότι το πρώτο εξάμηνο του έτους τα ΕΛΤΑ θα συστήσουν στο κοινό μια νέα εφαρμογή, ονόματι «Smart Queuing», η οποία θα ειδοποιεί τον πελάτη των φυσικών καταστημάτων για το πότε έρχεται η σειρά του να εξυπηρετηθεί στο γκισέ. Παράλληλα και με στόχο την βελτίωση του σημείου διεπαφής με τους καταναλωτές, η εταιρεία θα λανσάρει και τους Έξυπνους Ταχυδρόμους, δηλαδή θα εφοδιάσει ταχυδρόμους και διανομείς των ΕΛΤΑ με συσκευές PDA με ενσωματωμένη λειτουργία πληρωμών POS (tap & pay) ώστε οι πελάτες να πραγματοποιούν ανέπαφες συναλλαγές, πληρωμές, εισπράξεις και αντιπαραβολή παραγγελιών και λογαριασμών στην πόρτα τους. Τέλος, σχετικά σύντομα, αναμένεται και η παρουσίαση των smart lockers των ΕΛΤΑ, τα οποία αρχικά θα τοποθετηθούν πιλοτικά σε συγκεκριμένες περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και μετά τα πρώτα συμπεράσματα ως προς τα προτιμητέα σημεία τοποθέτησης, τις ώρες αιχμής κ.ά. θα επεκταθούν και στην επαρχία.
Βήματα ψηφιακού μετασχηματισμού κάνει και η ACS, η οποία την τρέχουσα χρονιά θα παρουσιάσει την δική της λύση Smart lockers ενώ θα εγκαινιάσει και το δικό της σύγχρονο κέντρο διαλογής. Στην περίπτωση των Smart lockers τα οποία θα δημιουργηθούν σε συνεργασία με την Mobile Technology, θα τρέξει αρχικά ένα πιλοτικό σχέδιο που περιλαμβάνει την τοποθέτηση πέντε έξυπνων θυρίδων ονόματι KePol στην περιοχή της Αττικής. Στόχος όμως είναι τα KePol να φτάσουν τα 200 και να επεκταθούν σε Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Κρήτη και άλλες περιοχές που θα επιλεγούν με πληθυσμιακά κριτήρια και με την διείσδυση του ηλεκτρονικού εμπορίου σε κάθε περιοχή. Όσο για το κέντρο διαλογής, θα αποτελεί ένα σύγχρονο hub 36.000 τ.μ. στο Αιγάλεω, εξοπλισμένο με όλες τις σύγχρονες τεχνολογίες αιχμής όπως Cross Belt και Tray Sorter, στις 3 γραμμές παραγωγής του ώστε να ελαχιστοποιούνται οι διακινήσεις των αποστολών μέσα στις εγκαταστάσεις του hub και να περιορίζονται στο ελάχιστο οι καθυστερήσεις και τα λάθη.Παράλληλα η λειτουργία του νέου hub θα υποστηρίζεται από συσκευές PDA και συστήματα ενδοεπικοινωνίας ενώ και εδώ έχει προβλεφθεί η εγκατάσταση συστημάτων ρομποτικής διακίνησης του εξοπλισμού διαλογής. Με όλους αυτούς τους τρόπους η ACS θα μπορεί να κάνει διαλογή και να ετοιμάζει για τον τελικό τους προορισμό περισσότερες από 50.000 αποστολές την ώρα στην Αθήνα.
Όλα τα παραπάνω έρχονται να συμπληρώσουν οι ζυμώσεις που παρατηρούνται όλο το τελευταίο διάστημα στο κλάδο και οι οποίες υλοποιούνται με την μορφή συνεργειών ή και εξαγορών. Να θυμίσουμε ότι εντός του προηγούμενου έτους ανακοινώθηκε και η είσοδος της Skroutz, στον χώρο του last mile delivery μέσω εξαγοράς της υπηρεσίας courier SendΧ από την MyJobNow. Για το νέο έτος στόχος της Skroutz Last Mile είναι η επέκταση του δικτύου διανομής της και η βελτίωση της αξιοπιστίας της, με παραδόσεις μέσα σε μια ημέρα ή και μια ώρα για επιλεγμένες περιοχές και κωδικούς προϊόντων. Σημειωτέον ότι και η Skroutz Last Mile έχει επενδύσει σε θυρίδες αυτόματης παραλαβής προϊόντων και σχεδιάζει να προσθέσει 220 νέα Skroutz Points σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη το τρέχον έτος.
Η εικόνα της αγοράς
Οι προαναφερθείσες κινήσεις μαρτυρούν ένα υπό διαμόρφωση τοπίο, το οποίο θα δεχτεί μεγάλες αλλαγές και το επόμενο διάστημα. Σημειωτέον ότι στην αγορά των ταχυμεταφορών δραστηριοποιούνται πάνω από 500 εταιρείες (με Γενική Άδεια Παροχής Ταχυδρομικών Υπηρεσιών) οι οποίες πραγματοποιούν συνολικά κύκλο εργασιών περί τα 400 εκατ. ευρώ ή 600 εκατ. ευρώ συνυπολογίζοντας τον φορέα παροχής καθολικής υπηρεσίας των ΕΛΤΑ, προ πανδημίας.
Από την πίτα διεκδικούν μερίδιο και μερικές δεκάδες νέων εταιρειών που αδειοδοτούνται ετησίως. Ωστόσο το 80% του τζίρου γίνεται από έξι εταιρείες και πάνω από το 50% αντιστοιχούσε μέχρι χθες σε τέσσερις ελληνικές εταιρείες (ACS, Γενική Ταχυδρομική, ΕΛΤΑ Courier και Speedex).
Όσο για το μεγαλύτερο μέρος των ταχυδρομικών αντικειμένων διακινείται από την Αττική (περίπου 80%) και τη Μακεδονία (περίπου 8%) για το εσωτερικό και το εξωτερικό, ενώ πάνω από 80% των διακινούμενων αντικειμένων προ πανδημίας ήταν φάκελοι. Βάσει δε ανάλυσης της ΕΕΤΤ στους ισολογισμούς των μεγάλων επιχειρήσεων ταχυμεταφορέων τα μικροδέματα συνεισέφεραν ήδη προ πανδημίας το 50% των εσόδων των εταιρειών - το 2018, οι φάκελοι αντιστοιχούν στο 87% των ταχυδρομικών αντικειμένων, συνεισφέροντας το 52% των εσόδων.
